Vắng bóng Nobel văn chương năm 2018 vì… bê bối tình dục

03/10/2018 - 08:00

PNO - Cuối thu ở Việt Nam cũng là thời điểm “mùa Nobel” ở Thụy Điển. Nhưng năm nay, sẽ không có giải Nobel văn chương, phần thưởng được trông đợi nhiều nhất trong loạt giải Nobel được trao hằng năm.

Đây là lần đầu tiên, giải Nobel văn chương bị đình lại kể từ lần hoãn trao giải thưởng danh giá này (năm 1949) cho nhà văn Mỹ William Faulkner đến năm 1950 với lý do không có ai đạt chuẩn. 

Vang bong Nobel van chuong nam 2018 vi… be boi tinh duc
Ông Jean-Claude Arnault, tác nhân dẫn đến sự vắng bóng giải Nobel văn chương năm 2018 - Ảnh: AP

Hẳn không ít người sẽ nêu nghi vấn tại sao lại có “chuyện lạ” như vậy. Và dĩ nhiên, hàng loạt “thuyết âm mưu” được đặt ra. Có người cho rằng, giải Nobel văn chương vốn dĩ khó chọn do nó đòi hỏi những người lãnh trách nhiệm suy xét phải am hiểu văn chương, và như vậy, việc chọn lựa gần như mang tính chất cảm tính. Hoặc cũng có thể, theo ban tổ chức, không có tác phẩm văn chương nào lọt đến vòng tuyển chọn cuối cùng trước khi tác phẩm hay nhất được vinh danh trước toàn thế giới. Một giả thuyết khác là, có thể ban phụ trách trao giải… hết tiền, hoặc dồn tiền cho những giải thưởng Nobel còn lại. Giả thuyết này đương nhiên không đúng, bởi lẽ giải Nobel y sinh năm 2018 được công bố chiều 1/10 vẫn có giá trị “hiện kim” như cũ là 9 triệu krona Thụy Điển (tương đương 25 tỷ đồng)…

Thực ra, mọi chuyện bắt đầu từ vụ ông Jean-Claude Arnault - công dân Pháp, một nhân vật văn hóa quan trọng ở Thụy Điển - trở thành tâm điểm của một vụ bê bối tài chính và lạm dụng tình dục. Vụ việc đã làm vấy bẩn Viện Hàn lâm Thụy Điển, buộc tổ chức này phải hoãn suy xét giải Nobel văn chương trong năm nay. Ông Jean-Claude Arnault vừa bị kết án 2 năm tù vào ngày 1/10. 

Những cáo buộc chống lại ông Arnault - người điều hành một tổ chức văn hóa lớn có liên hệ chặt chẽ với Viện Hàn lâm Thụy Điển - bắt đầu vào tháng 11/2017, khi 18 phụ nữ Thụy Điển đồng loạt tố cáo ông lạm dụng tình dục trên một tờ báo Thụy Điển. Arnault kết hôn với nhà thơ Katarina Frostenson - một thành viên của Viện Hàn lâm Thụy Điển - nhưng đã từ nhiệm khi căng thẳng leo thang.

Cũng trong tháng đó, Viện Hàn lâm Thụy Điển có cuộc điều tra nội bộ về các cáo buộc hành xử tình dục sai trái với kết quả, đã phát hiện “hành vi không chấp nhận được dưới dạng thân mật ngoài ý muốn” xảy ra trong đội ngũ của viện này. Một cuộc tranh cãi nội bộ liên quan đến cách đối mặt với những thiếu sót của cơ quan này với “hành vi không chấp nhận được” đó đã gây chia rẽ 18 thành viên vốn được bầu chọn suốt đời. Nhiều thành viên đã rời bỏ hoặc tách khỏi tổ chức có tính chất “giữ kẽ” này.
Đến tháng 5/2018, khoảng 1 tháng sau khi bà Sara Danius - người phụ nữ đầu tiên lãnh đạo tổ chức này - từ chức, Viện Hàn lâm Thụy Điển quyết định hoãn giải Nobel văn chương năm 2018.

Ngoài lạm dụng tình dục, ông Arnault còn bị cáo buộc vi phạm các quy định của giải Nobel, cụ thể là đã làm rò rỉ tên người được trao giải ít nhất 7 lần kể từ năm 1996.

Ông Lars Heikensten - người đứng đầu Quỹ Nobel - đã cảnh báo, nếu Viện Hàn lâm Thụy Điển không “lau sạch vết nhơ”, quỹ của ông có thể chọn một tổ chức khác để trao giải. Ông cũng nói bóng gió đến khả năng thậm chí không có giải Nobel văn chương vào năm 2019. 

Quang Nguyễn 

 

news_is_not_ads=
TIN MỚI