Sai lầm khiến đau xương khớp nặng hơn vào mùa mưa lạnh

Khớp xương đau nhức khi trời lạnh

Khoảng 2 tuần qua, chị L.T.T.H. (42 tuổi, ngụ xã Hóc Môn, TPHCM) thường xuyên đau âm ỉ khớp gối. Do hay bị đau nhức khớp khi trời mưa lạnh, chị H. mua thuốc giảm đau uống. Thấy trên mạng quảng cáo thuốc bổ khớp “hiệu quả nhanh, không tác dụng phụ”, chị H. đặt mua về uống.

“Ban đầu, cơn đau có phần thuyên giảm nên tôi tin tưởng uống thêm thuốc hỗ trợ tăng nhờn khớp và viên vitamin nuôi khớp. Uống được hơn 1 tuần thì khớp gối bên trái sưng, nóng từ bên trong. Tôi bị đau nhiều, không thể đi lại và sốt nhẹ nên vào Bệnh viện Đại học y dược TPHCM khám” - chị H. kể.

Khi khớp có dấu hiệu đau nhức, tê cứng, cần làm ấm xung quanh chỗ đau bằng cách xoa dầu hoặc cao nóng

Sau khi thăm khám, bác sĩ chẩn đoán chị H. bị viêm khớp tiến triển, do thói quen chạy bộ trong thời gian dài. Dù bị đau, chị vẫn tiếp tục chạy gắng sức, gây áp lực cho gối, tràn dịch khớp gối, viêm khớp nặng. Chưa kể, chị H. bỏ thuốc điều trị để uống các sản phẩm trên mạng làm cho tình trạng nặng hơn. Khi chị chạy bộ dưới thời tiết mưa lạnh, độ ẩm cao lại không giữ ấm khớp, không đai gối nên lưu thông máu kém, dịch khớp đặc hơn gây viêm khớp…

Trong lúc đi uống cà phê, ông D.M.K. (72 tuổi, ở phường Vườn Lài, TPHCM) than trời lạnh, tay chân hay bị mỏi, tê đau khi đi lại. Buổi tối, ông đau nhức đến nỗi không ngủ được, uống thuốc nhiều ngày mà không thuyên giảm. Thấy vậy, một người bạn của ông chia sẻ một túi thuốc đông y, dạng viên tròn nhỏ, màu đen.

Theo bạn của ông, đây là thuốc gia truyền, trị đau cơ xương khớp, mỗi ngày uống 2 lần, mỗi lần 20 viên sẽ hết bệnh. 3 ngày đầu, ông K. cảm thấy các cơn đau thuyên giảm, ngủ ngon. Ông bỏ hẳn thuốc tĩnh mạch, thuốc giảm đau mà bác sĩ kê đơn để điều trị bằng thuốc gia truyền.

Tuy nhiên, uống thuốc viên gần 1 tháng, ông K. cảm thấy hay bị hụt hơi, mệt mỏi, tay chân không có sức, các khớp ngón chân bị sưng căng, đau nhức không thể cử động. Ông đến bệnh viện mới biết bị viêm, nhiễm trùng khớp, chỉ số tiểu đường cao, gây biến chứng nặng.

Theo bác sĩ điều trị, do ông bị bệnh tiểu đường, tim mạch, thoái hóa khớp, nhưng bỏ thuốc dẫn đến các bệnh này không được kiểm soát tốt. Trong thuốc viên ông mang tới có hàm lượng corticoid, đường cao nên ban đầu ông được giảm đau nhanh, nhưng sau đó loại thuốc này làm bệnh của ông nặng trở lại.

Thạc sĩ, bác sĩ Quách Khang Hy - Khoa Chấn thương chỉnh hình Bệnh viện Đại học y dược TPHCM - cho biết, khi thời tiết lạnh nhiều người cao tuổi, trung niên và người có tiền sử bệnh xương khớp thường bị triệu chứng đau khớp. Nếu không được chữa trị đúng, kịp thời, có thể gây ra các biến chứng như dính khớp, biến dạng khớp hoặc mất chức năng vận động.

Không tự ý điều trị bệnh khớp

Theo bác sĩ Quách Khang Hy, thời tiết lạnh làm cho các gân cơ co rút, dịch khớp đông hơn bình thường. Đồng thời, cơ thể ít vận động khiến máu lưu thông kém, giảm máu nuôi khớp, gây tổn thương cho sụn và màng hoạt dịch khớp. Lúc vận động, người bệnh có thể nghe tiếng lục cục hoặc lạo xạo bên trong khớp.

“Bên cạnh đó, áp lực không khí cũng làm rối loạn tuần hoàn, dịch khớp, vận mạch, gây đau nhức xương khớp và khó di chuyển. Đặc biệt, người già và người có bệnh khớp mạn tính như viêm khớp dạng thấp, viêm xương khớp cũng dễ bị đau xương khớp khi trời lạnh” - bác sĩ Khang Hy nói.

Có 4 vị trí khớp thường bị đau nhức nhiều khi trời lạnh gồm khớp gối với biểu hiện đầu gối sưng, đi lại khó khăn. Nếu bị vấn đề ở khớp háng, người bệnh thường thấy đau, nhói ở vùng xương này khi di chuyển, xoay người hay đứng lên ngồi xuống. Với người bị đau ở khớp bàn chân sẽ bị nóng rát trong lòng bàn chân, vị trí gần gót chân, cứng khớp. Còn bệnh nhân đau cột sống thắt lưng thường thấy nhức phần lưng dưới, tê buốt, khó chịu về đêm, có thể lan xuống vùng hông và chậu, làm chân tê bì, mất cảm giác.

Để quản lý tốt bệnh đau nhức khớp mùa lạnh, người bệnh cần đến bệnh viện khám để bác sĩ xác định vị trí đau, điều trị sớm, tránh bệnh tiến triển nặng hơn. Tuyệt đối không tự ý dùng thuốc giảm đau, thuốc trôi nổi trên mạng. Không chia sẻ toa thuốc cho nhau, bởi mỗi người có bệnh lý, cơ địa khác nhau. Việc chuyền tay đơn thuốc không thể giúp người thân, quen của mình điều trị mà còn vô tình làm bệnh nặng hơn.

Cần tăng cường giữ ấm cơ thể, chú ý vùng cổ, ngực, tay, chân; giữ ấm các khớp gối, cổ chân, cổ tay, bàn tay… Khi khớp có dấu hiệu đau nhức, tê cứng, cần làm ấm xung quanh chỗ đau bằng cách xoa dầu hoặc cao nóng, sử dụng túi chườm, lá ngải sao với muối… để mạch máu giãn ra, khí huyết lưu thông dễ dàng đến nuôi các khớp. Tuyệt đối không chườm hay xoa dầu nóng trực tiếp lên vùng khớp đang viêm cấp, sưng, nóng, đỏ, đau sẽ khiến tình trạng nặng hơn.

“Người bệnh nên giữ ấm cơ thể và tắm nước nóng. Đồng thời, chườm nóng hoặc chườm lạnh lên vùng đau để giảm đau khớp và giãn cơ. Trường hợp các triệu chứng không giảm, cơn đau tiến triển, hãy đến cơ sở y tế có chuyên khoa cơ xương khớp để bác sĩ khám, điều trị tốt nhất” - bác sĩ Khang Hy chia sẻ.

Với các cơn đau nhẹ, người bệnh nên uống đủ nước, bổ sung vitamin D theo chỉ định của bác sĩ. Tăng cường thực phẩm chứa nhiều canxi như sữa, chế phẩm từ đậu, các loại hạt, rau củ quả… Hạn chế một số thực phẩm có thể tác động tới bệnh xương khớp như: chất kích thích, thịt đỏ, đồ đông lạnh, phủ tạng động vật, đồ ăn nhanh, đồ ăn có tính nóng, quá chua hay quá mặn.

Ngoài ra, thay đổi lối sống lành mạnh, không uống rượu bia, tăng cường vận động, duy trì cân bằng nhiệt độ, ăn uống đầy đủ dinh dưỡng, tránh thừa cân béo phì cũng là cách để giảm áp lực cho khớp.

Phạm An