Mỹ dự định yêu cầu các nước chia sẻ dữ liệu 'mầm bệnh có khả năng gây dịch bệnh' để đổi lấy viện trợ

11/11/2025 - 17:34

PNO - Một dự thảo của chính phủ Mỹ vừa được hé hộ gần đây đã gây bất bình trong dư luận khi yêu cầu các nước khác chuyển giao thông tin về các loại vi khuẩn có thể gây dịch bệnh trên diện rộng để đổi lấy việc khôi phục viện trợ y tế.

Một đứa trẻ ở châu Phi đang được tiêm vắc xin chống sốt rét
Một đứa trẻ ở châu Phi đang được tiêm vắc xin chống sốt rét

Theo tờ Guardian, chính quyền Tổng thống Donald Trump đang tìm kiếm các thỏa thuận viện trợ song phương mới với hàng chục quốc gia, sau khi đột ngột rút khỏi các thỏa thuận hiện có vào đầu năm nay.

Các thỏa thuận này là một phần của Chiến lược Y tế toàn cầu “Nước Mỹ trên hết” mới được công bố vào tháng 9.

Một bản dự thảo cho thấy Mỹ thỏa thuận cung cấp kinh phí để giải quyết các bệnh như sốt rét, lao, HIV và bại liệt, cũng như hỗ trợ các hoạt động như giám sát, hệ thống phòng xét nghiệm và hồ sơ sức khỏe điện tử. Đổi lại, Mỹ yêu cầu các quốc gia chia sẻ mẫu vật sinh học và trình tự gien của các tác nhân gây bệnh có khả năng gây dịch bệnh trong vòng vài ngày kể từ khi được xác định.

Tuy nhiên, nhiều ý kiến cho rằng động thái này có nguy cơ làm suy yếu các nỗ lực toàn cầu nhằm đưa một thỏa thuận đại dịch mới có hiệu lực và đảm bảo các quốc gia được tiếp cận công bằng với vắc xin, thuốc điều trị và chẩn đoán bệnh.

Bản dự thảo cho biết một thỏa thuận chia sẻ mẫu vật đầy đủ (cam kết kéo dài 25 năm) vẫn đang được soạn thảo, nhưng không có tài liệu hiện tại nào đề cập đến việc các quốc gia sẽ nhận được bất kỳ lợi ích cụ thể nào khi chia sẻ, chẳng hạn như được đảm bảo tiếp cận các loại thuốc hoặc vắc xin được phát triển dựa trên thỏa thuận này.

Tin tức về bản dự thảo này lan truyền khi các quốc gia và nhiều tổ chức tập trung tại Geneva để thảo luận về hệ thống Pabs. Hệ thống này là thỏa thuận đại dịch của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), thiết lập hệ thống Tiếp cận và chia sẻ lợi ích tác nhân gây bệnh. Đây là một phần quan trọng của thỏa thuận toàn cầu được thông qua vào đầu năm 2025 nhằm giúp thế giới an toàn hơn trước các đại dịch trong tương lai.

“Các thỏa thuận song phương này sẽ làm suy yếu hệ thống đa phương. Chúng sẽ bỏ qua WHO và nền tảng đoàn kết, công bằng mà chúng ta đã cố gắng xây dựng ở đây. Thoả thuận này không đảm bảo quyền tiếp cận các biện pháp đối phó và trao quyền thống trị thương mại cho một quốc gia. Nó đe dọa an ninh y tế, an ninh dữ liệu và cuối cùng là chủ quyền quốc gia” - Michel Kazatchkine - thay mặt cho Ủy ban Độc lập về chuẩn bị và ứng phó đại dịch - cho biết.

Thảo Nguyễn (theo Guardian)

 

news_is_not_ads=
TIN MỚI