Hành trình về nguồn nước mắt hòa nước mưa

Sau 2 ngày tại Gia Lai và Kon Tum, đoàn văn nghệ sĩ về nguồn Theo dấu chân cuộc tổng tiến công và nổi dậy mùa xuân 1975 đã đến thăm, dâng hương tại nhà đày Buôn Ma Thuột và bảo tàng tỉnh Đắk Lắk. Tại cả 2 nơi khi đoàn đến trời đều đổ mưa khiến chuyến đi thêm đáng nhớ.

Các thành viên trong đoàn chăm chú nghe phần thuyết minh xúc động của hướng dẫn viên tại nhà đày Buôn Ma Thuột - Ảnh: H.Nhu

Nhà đày Buôn Ma Thuột xét về vị trí mối tương quan trong hệ thống các nhà tù của thực dân Pháp xây ở Việt Nam là nhà đày cấp xứ. Nơi này xếp ngang hàng với nhà tù Sơn La, Hỏa Lò và chỉ sau nhà tù cấp liên bang nhà tù Côn Đảo với những giá trị lịch sử đặc biệt. Năm 2018 địa điểm được công nhận là di tích lịch sử quốc gia đặc biệt.

Tại nhà đày Buôn Ma Thuột, nghe hướng dẫn viên thuyết minh các thành viên trong đoàn không giấu được sự khâm phục, xúc động trước tinh thần đấu tranh của các chiến sĩ cách mạng. Nghệ sĩ đàn nhị Nguyễn Thu Thủy (nhà hát ca múa nhạc Bông Sen) - người lần đầu tham gia chuyến về nguồn của văn nghệ sĩ TP nói: "Tôi từng đi thăm nhà tù Côn Đảo, nhà tù Phú Quốc nhưng lần đầu biết đến nhà đày Buôn Ma Thuột dù cũng đi lưu diễn ở Buôn Ma Thuột nhiều lần. Bước chân vào đây mới thấy được lịch sử kinh hoàng mà những người tù năm xưa phải trải qua.
Tôi rùng mình khi nghe hướng dẫn viên nói rằng giặc muốn mỗi năm có 10% tù nhân chết và trong 5 năm sẽ tiêu diệt hết những người cộng sản. Mỗi khi có tù nhân qua đời, xác được vứt qua khỏi bờ tường nhà đày để thú dữ ăn thịt. Trước đây tôi chỉ biết thông tin trên sách báo nhưng chỉ khi đến tận nơi, nghe thuyết minh mới có cái nhìn toàn cảnh về sự khắc nghiệt của chiến tranh".

Di tích lịch sử quốc gia đặc biệt nhà đày Buôn Ma Thuột không được nhiều người biết đến - Ảnh: H.Nhu

Trong đoàn nhiều người cũng như nghệ sĩ Thu Thuỷ không biết đến địa danh này, kể cả với người quê Buôn Ma Thuột như ca sĩ Nguyễn Duyên Quỳnh. Chị cho biết: "Là người con của của Buôn Ma Thuột nhưng tôi cũng chưa nghe nói đến di tích này. Tôi vinh dự và xúc động khi được cùng đoàn đến thăm quan và dâng hương tưởng niệm tại đây.
Được nghe những câu chuyện, thấu hiểu thêm về những hi sinh, mất mát của các chiến sĩ năm xưa đã dùng máu và mồ hôi nước mắt của mình để đổi lấy hoà bình và tự do. Là một trong những nghệ sỹ trẻ, tôi tự nhủ sẽ cố gắng cống hiến nhiều hơn nữa để lan toả đến các bạn trẻ hiểu thêm và trân quý thêm giá trị của hoà bình, giá trị của tự tôn dân tộc.

Rời nhà đày Buôn Ma Thuột, đoàn đến bảo tàng tỉnh Đắk Lắk. Đây là một trong 5 Bảo tàng Việt Nam được xây dựng với sự hợp tác của các chuyên gia về bảo tàng học của Cộng hòa Pháp và Bảo tàng Dân tộc học Việt Nam trong khuôn khổ Dự án phát huy di sản bảo tàng Việt Nam (gọi tắt là Dự án FSP) với dạng viện trợ không hoàn lại.

Đoàn văn nghệ sĩ thành phố thăm và thắp hương ở bảo tàng tỉnh trong mưa tầm tã - Ảnh: N.Giang

Bảo tàng được xây năm 2008, có kiến trúc độc đáo mang phong cách hiện đại kết hợp với truyền thống của các tộc người Tây Nguyên. Công trình có tổng diện tích xây dựng hơn 9.000m² với chiều dài 130m, chiều rộng 65m, gồm các khu trưng bày, khu kho bảo quản và khu làm việc.

H.Nhu