Cải lương, hát bội giữa lòng phố trẻ

Nhiều chương trình nghệ thuật được tổ chức phục vụ miễn phí cho công chúng. Trong đó, cải lương, hát bội, đờn ca tài tử với hình thức phong phú, hấp dẫn đã trở thành điểm nhấn đặc biệt.

Khi di sản có cách tiếp cận mới

Điều làm nên sức hút cho các chương trình nghệ thuật trong Những ngày văn học - nghệ thuật TPHCM là cách tiếp cận mới mẻ. Thay vì chỉ biểu diễn đơn thuần hay tổ chức tọa đàm, thuyết trình, các chương trình kết hợp hài hòa giữa trình diễn và giới thiệu, giúp khán giả hiểu thêm về lịch sử phát triển, đặc trưng, giá trị từng loại hình nghệ thuật.

Không gian đờn ca tài tử trong khuôn khổ sự kiện Những ngày văn học - nghệ thuật TPHCM - Nguồn ảnh: TTVH TPHCM

Việc tổ chức các chương trình nghệ thuật dân tộc như đờn ca tài tử, cải lương, hát bội tại Nhà văn hóa Thanh Niên đã giúp nghệ thuật truyền thống hòa vào đời sống thường ngày, trở thành một phần của nhịp sống đô thị. Cách làm đó góp phần đưa nghệ thuật dân tộc đến gần hơn với khán giả trong thời đại các loại hình giải trí hiện đại đang lấn át mạnh mẽ.

Không chỉ trình diễn, các chương trình còn kết hợp giao lưu, tìm hiểu kiến thức. Chẳng hạn nghệ sĩ hát bội giới thiệu cho khán giả ý nghĩa từng màu sắc trong hóa trang: đỏ tượng trưng cho trung nghĩa, trắng cho gian trá, xanh cho dũng cảm cùng những đặc trưng của mặt nạ tuồng.

Chương trình nghệ thuật Giao lưu với nghệ sĩ và giới thiệu các nhân vật kinh điển của nghệ thuật cải lương đã giới thiệu lại những trích đoạn kinh điển của cố soạn giả Trần Hữu Trang (Mộng Hoa vương, Đời cô Lựu...). Chương trình còn giới thiệu những gương mặt mới ở những vai diễn đã gắn liền với tên tuổi của thế hệ vàng, mở ra cơ hội để nghệ sĩ trẻ thể hiện tài năng, chinh phục khán giả trẻ.

Đặc biệt, không gian đờn ca tài tử tái hiện nét văn hóa đặc trưng của vùng sông nước Nam Bộ thu hút sự quan tâm của rất nhiều khán giả. Chương trình lồng ghép phần giới thiệu kiến thức về loại hình đã được UNESCO công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại. Tiếng đờn kìm, đờn tranh, đờn cò vang lên giữa đô thị nhộn nhịp mang lại những cảm xúc khác biệt.

Nghệ thuật dân tộc trong nhịp sống trẻ

Khán giả trẻ chiếm phần lớn trong các suất diễn. Họ háo hức xếp hàng, chăm chú theo dõi từng tiết mục, ghi hình, bàn luận sôi nổi. “Có lẽ vì cuộc sống hiện nay quá ồn ào nên khi nghe những giai điệu mộc mạc từ đờn kìm, tiếng ca vọng cổ…, tôi thấy lòng mình dịu lại. Sự chậm rãi, tinh tế và gần gũi của âm nhạc truyền thống giúp người trẻ chúng tôi cảm nhận rõ hơn nét đẹp của văn hóa Việt” - bạn Nguyễn Quang Khánh (phường Tân Định, TPHCM) chia sẻ.

Trích đoạn Đời cô Lựu với 2 nghệ sĩ Diễm Kiếu (trái) và Kim Luận. Ảnh: Ngọc Tuyết

Cũng như Khánh, nhiều bạn trẻ lần đầu tận mắt xem hát bội hay nghe đờn ca tài tử đều tỏ ra thích thú. Tú Oanh - sinh viên Đại học Khoa học xã hội và nhân văn TPHCM - chia sẻ: “Nghe đờn ca tài tử trong không gian này khiến tôi hiểu hơn về văn hóa Nam Bộ, hiểu vì sao những giai điệu ấy gắn bó với ông bà, cha mẹ. Nhờ vậy, tôi yêu hơn tiếng đờn, câu ca mình đã nghe từ khi còn nhỏ xíu”. Còn với Minh Thư (TPHCM), “Trước đây, tôi chỉ biết hát bội qua mạng xã hội, nay được xem tận mắt mới thấy nghệ thuật này tinh tế và sống động hơn rất nhiều”.

Thành công lớn nhất của các chương trình là nghệ sĩ và ban tổ chức đã biết kể chuyện về di sản bằng ngôn ngữ sinh động, gần gũi, biến mỗi tiết mục thành một hành trình khám phá văn hóa dân tộc. Trải nghiệm trực tiếp đã giúp khán giả trẻ cảm nhận rõ hơn vẻ đẹp của văn hóa truyền thống, điều sách vở hay mạng xã hội khó thay thế.

Trong xu thế phát triển, các loại hình nghệ thuật hiện đại, xu hướng mới liên tục xuất hiện, việc nghệ thuật dân tộc vẫn thu hút khán giả trẻ là tín hiệu đáng mừng. Điều đó chứng minh giá trị truyền thống không hề cũ kỹ. Chỉ cần được đặt đúng chỗ, đúng cách, di sản vẫn có sức sống riêng, đủ sức chinh phục công chúng trẻ.

Minh Anh