Bí quyết giảm chốt đơn 50% của bà mẹ 2 con

Mẹ tôi thường kể về hình ảnh bà mẹ 1 con của tôi mấy năm trước thế này: “Hồi ấy, ngày nào cũng có shipper dập dìu đến nhà. Mẹ thích gì mua nấy. Con thì không thiếu thứ gì từ quần áo, giày dép đến chén bát ăn dặm…”

Tôi đã từng chi tầm 1 triệu đồng để tổ chức sinh nhật cho con trai, nhưng đến sinh nhật con gái thì chỉ cần 230.000 đồng cũng đủ lưu lại hạnh phúc làm mẹ. (Ảnh do tác giả cung cấp)

Trong suốt 4 năm đầu làm mẹ, tôi chỉ nhận việc làm thêm online, nhưng vì có tài khoản tiết kiệm trích đều đặn, nên dù thu nhập bấp bênh thì trông có vẻ cũng thoải mái. Mãi đến khi có em bé thứ hai, tài chính chao đảo mới khiến tôi nhìn lại cách chi tiêu.

Sau khoảng thời gian khủng hoảng làm mẹ 2 con, tôi quyết định thực hiện chiến dịch: “Giảm 50% chi phí mua sắm online, tăng gấp đôi cảm giác hạnh phúc”.

Thoạt nghe có vẻ rất phi lý. Nhưng bạn cũng hoàn toàn có thể làm được nếu hiểu rõ điều gì thôi thúc hành động mua sắm mỗi khi lướt Shopee hay Tiktok.

Cạm bẫy mua sắm khi... buồn chán

“Ngày nào em cũng lướt Tiktok hết” - một người mẹ nói khi tôi hỏi bộ đồ cô ấy đang mặc mua ở đâu. Chính bản thân tôi, cũng có hơn 800 món nằm chờ trong… giỏ hàng Shopee.

Cho đến một ngày, tôi lấy hết dũng cảm chia sẻ áp lực nợ nần của mình với chuyên gia quản lý cá nhân thì cô ấy bảo rằng: “Trước mắt, mình cần giảm chi và tăng thu để có ngân sách bằng 0 thay vì là một con số âm”.

Theo lời khuyên của chuyên gia, tôi bắt đầu ghi chép chi tiêu để hiểu được cách mình nhận thức về tiền bạc. Chừng nào chúng ta chưa hiểu rõ tiền của mình đi đâu thì dù có tăng thu nhập bao nhiêu vẫn sẽ không đủ.

Trong nhật ký chi tiêu, tôi ghi lại cả động lực và cảm xúc để tìm hiểu về cách nhận thức của mình về tiền bạc (Ảnh do tác giả cung cấp)

Khi tập thói quen viết nhật ký chi tiêu trong 6 tháng, tôi nhận ra phần lớn các món hàng mình mua đều xuất phát từ tâm trạng buồn chán. Hay nói cách khác, tôi không 'yêu tiền' đủ nhiều để giữ tiền bên mình.

Chúng ta nghĩ rằng mình cần mua món này để làm abc…, nhưng thực tế, có khi bạn đã có món đồ cùng chức năng đang lạc ở một góc nhà nào đó. Đặc biệt, những người mẹ lại càng thích mua đồ cho con mà không hề cảm thấy tiếc tiền.

Sau 6 tháng ghi chép lại từng khoản chi, tôi hốt hoảng nhận ra có đến 50% số đó là… không thật sự cần thiết hoặc không còn phù hợp.

Đó là những món đồ nhỏ đính kèm theo combo 2-3 món hay bộ quần áo giảm giá 50% nhưng không đúng gu. Tôi mua vì chúng rẻ, tiện và muốn có cảm giác vui vui khi chốt đơn.

Khi trái tim bạn thôi thúc chốt đơn, cũng là lúc bộ não trỗi dậy cơn thèm khát, một dạng dopamin. Lúc ấy, bạn 'vung tay quá trán' chẳng phải do bạn không biết hậu quả của thói quen mua sắm theo cảm xúc.

Vì thế, chiến dịch cắt giảm 50% chi tiêu trong thời bão giá không bắt đầu từ ý chí quyết tâm hay những lời khuyên mua sắm thông minh. Bạn thậm chí còn không cần nỗ lực quá nhiều để bỏ qua món đồ sales đến 80%.

Chỉ cần bạn xác định đúng 'nỗi buồn' đang khiến bộ não khao khát có thêm dopamin từ các đơn hàng.

Chiến dịch giảm 50% chi tiêu

Tôi đã nhận ra bộ não của mình khó kiềm chế cơn nghiện mua sắm nhất sau mỗi lần đương đầu với các cơn stress: công việc dồn dập, con đau ốm, xung đột với chồng…

Phản ứng đầu tiên mỗi khi bế tắc với thu nhập eo hẹp, kỳ lạ thay, lại là mở app Shopee lên để… tiêu tiền.

Thay vì chốt đơn khi buồn chán, tôi chọn vẽ tranh để thư giãn sau mỗi đợt stress. (Ảnh do tác giả cung cấp)

Vì thế, tôi quyết định sẽ tập trung cắt giảm 50% chi tiêu theo cảm xúc trước khi tìm cách tăng thu nhập.

Tôi bắt đầu bằng những hoạt động mang đến niềm vui nho nhỏ như chăm sóc cây xanh, may vá, làm đồ thủ công, vẽ tranh, viết nhật ký… Những điều này chưa từng được đưa vào “danh sách hạnh phúc” nên tôi mới dễ sa ngã vào mua sắm online.

Khi cắt giảm 50% chi phí mua sắm, tôi làm đồ chơi thủ công để mang đến niềm vui bất ngờ cho con (Ảnh do tác giả cung cấp)

Khi lặp lại các thói quen đủ lâu, tôi chẳng những bớt mua sắm online khi buồn chán mà còn cảm thấy hạnh phúc hơn khi được làm điều mình thích.

Trước đây, tôi chỉ xem may vá là niềm vui. Nay tôi còn vẽ tranh, làm đồ chơi rồi viết lách. Hạnh phúc chẳng những nhân đôi mà thậm chí nhân 3.

Là một người mẹ của hai em bé 2 và 5 tuổi, lẽ ra chi phí phát sinh phải tăng gấp đôi so với thời một con. Thế nhưng, tôi đã duy trì được mức chi tiêu tương đương ngay cả khi giá cả vẫn tiếp tục leo thang đến chóng mặt.

Không phải vì tôi chi tiêu thông minh hơn. Mà chỉ vì tôi đã cắt giảm triệt để những khoản mua sắm nuông chiều cảm xúc như trước đây.

Từ lúc dành thời gian cho viết lách, tôi bớt mua sắm online để tìm kiếm niềm vui nhất thời. (Ảnh do tác giả cung cấp)

Nếu bạn đang muốn xây dựng một kế hoạch tài chính hiệu quả hơn trong năm 2026, hãy bắt đầu bằng quyết định cắt giảm những chi phí cho niềm vui nhất thời.

Vì dù bạn kiếm được nhiều tiền đến đâu, bạn cũng sẽ luôn thiếu tiền khi chưa thật sự biết cách yêu tiền đủ nhiều để cân nhắc kỹ trước khi… rút ví.

Thảo Viên