Bài học cũ không còn giá trị?

Khi nghe mẹ nói, con đã không kìm được tức giận mà trả lời mẹ rằng: “Mẹ đã nghe lời ông bà ngoại mà rèn luyện cho mình bốn chữ Công Dung Ngôn Hạnh, nhưng với bốn chữ đó, mẹ có giữ được chồng cho mình, có làm nên hạnh phúc hay không? Mẹ không nghĩ là con biết những vết nhăn trên đuôi mắt người phụ nữ mới qua tuổi 40 kia chính là những đêm khóc thầm chờ đợi ba đi nhậu về nồng mùi rượu bia và son phấn rẻ tiền”. Và mẹ đã tát con cái tát trời giáng.

Mẹ ơi, con không đau vì cái tát của mẹ, mà con đau chính vì cuối cùng con đã nói ra sự thật mà cả nhà ta đang cố nhắm mắt làm ngơ.
Đã bao năm nay, từ ngày còn bé tí, con đã luôn thần tượng mẹ của con. Mẹ nấu ăn tuyệt ngon, cắm hoa thiệt khéo, và không những thế, mẹ còn có thể làm hết được những việc quán xuyến gia đình từ A tới Z, để ba con chỉ cần kiếm tiền mang về. Mẹ xinh đẹp và sang trọng đúng với cương vị phu nhân của một tổng giám đốc quyền uy. Mẹ dịu dàng, nhỏ nhẹ với tất cả mọi người từ sơ tới quen. Và mẹ đoan chính, đoan chính đến mức… làm con điên khùng và đau đớn khi mẹ luôn nhẫn nại, nhắm mắt làm ngơ, bỏ qua mọi biểu hiện bồ bịch của ba con.

Mẹ ơi, mẹ vốn tự hào mình là gái Huế, làm con gia đình quý tộc xa xưa. Mẹ thường kể cho con nghe tuổi thơ với những bài học bánh trái của bà ngoại. Mẹ dạy con chăm sóc bản thân mình với niềm tự hào: “Gái Huế biết làm đẹp kín đáo cho chồng, đẹp từ cái ngón chân đẹp đi”. Mẹ nhắc con đoan trang dịu dàng trong lời ăn tiếng nói, trong phẩm hạnh con gái. Khi con mệt mỏi và ngán ngẩm những nhắc nhở la rầy của mẹ, mẹ cũ kỹ với quan điểm: “ Gia đình sau này có hạnh phúc hay không là từ người phụ nữ”. Mẹ bảo con “Lạt mềm buộc mới chặt”. Rằng “Người đàn ông ra ngoài mà không được chăm sóc, yêu thương như ở nhà thì đi đâu cũng sẽ quay về”. Dường như tất cả bài học làm người mà mẹ muốn con học chỉ là bài học làm vợ. Bởi với mẹ, đó là lẽ sống thiêng liêng và cao quý.

Mẹ ơi, sao với bao điều mẹ học hỏi và chuẩn bị cho vai trò làm vợ như thế, giờ đây mẹ vẫn không giữ được hạnh phúc cho mình? Phải chăng sợi lạt của mẹ quá dài để ba con tự do coi thường, giẫm đạp lên mái ấm của chúng ta? Những quay về của ba chỉ là những phút nghỉ ngơi lạnh lẽo, vô cảm và … trịch thượng. Con nhìn thấy mẹ nhẫn nại, im ắng theo hướng: rồi lúc nào đó, ba sẽ hiểu. Còn con, con thấy trước mắt chỉ là sự bùng nổ những rạn nứt không thể vá víu, chấp nối. Mẹ ơi, con… thù ghét sự nhẫn nại, chịu đựng đề giữ gìn chữ Ngôn, chữ Hạnh của mẹ. Con thương xót chữ Dung của mẹ. Con không cần chữ Công của mẹ khi mẹ phải chôn vùi cảm xúc của mình mà giữ vẻ ngoài bình yên.

Thế hệ con bây giờ đã khác. Con nghĩ rằng con sẽ giữ hạnh phúc của mình bằng cách khác. Hạnh phúc của mình, không phải đơn giản là hạnh phúc gia đình mẹ ạ. Con sẽ yêu thương mãnh liệt khi người đó xứng đáng với con, sẽ hy sinh hết mình khi được san sẻ và sẽ đạp đổ tất cả nếu bị phản bội.

Mẹ ơi, thế hệ chúng con đang xây dựng những chuẩn mới cho một người phụ nữ mới. Chúng con sẽ không có thứ hạnh phúc lệ thuộc, hy sinh đến thế kia. Nên mẹ đừng yêu cầu con học hoài những bài học cũ đã không còn giá trị, mẹ nhé.

HOÀI VI

Ông bà ta xưa kia đã đề ra tiêu chuẩn để đánh giá phẩm chất của một người phụ nữ, đó là “Công, Dung, Ngôn, Hạnh”. Người phụ nữ phải chu toàn những nghĩa vụ với gia đình, lời nói phải như hoa như gấm, đức hạnh vẹn toàn, còn phải biết giữ gìn vẻ đẹp của riêng mình cho đẹp mặt chồng con… Bốn tiêu chuẩn đó đã là những “định mức” quá khó khăn dưới một thời đại phong kiến, khi người phụ nữ chỉ biết việc nhà và sống cho gia đình.

Ngày nay, khi vai trò của người phụ nữ đã vượt ra khỏi giới hạn gia đình, tham gia những hoạt động xã hội, đóng góp cho kinh tế gia đình… thì “Công Dung, Ngôn, Hạnh” có còn là điều để người phụ nữ Việt phấn đấu và đạt được hay không?

Liệu điều đó có tạo thêm những áp lực nặng nề cho phụ nữ khi họ đã phải bình đẳng với đàn ông trong xã hội về mặt sự nghiệp, tài chính, lại vừa phải là người phụ nữ theo kiểu mẫu xa xưa?

Hay “Công, dung, ngôn, hạnh” vẫn cần và vẫn là nét đẹp không thể thiếu đối với người phụ nữ?

Rất mong các bạn chia sẻ suy nghĩ của mình về chủ đề này.

Mời các bạn gởi bài, ý kiến, qua các địa chỉ:

-Trang chủ của PNO, vào mục Gửi bài ở cuối trang
-Hoặc theo địa chỉ: truongsonpntp@yahoo.com
-Hoặc viết vào phần Bình luận phía dưới mỗi bài của chuyên đề

Trân trọng cảm ơn