AI lên ngôi, vị trí của phụ nữ trong thị trường việc làm sẽ ra sao?

30/10/2025 - 18:25

PNO - Trí tuệ nhân tạo (AI) đang làm thay đổi cách con người làm việc, nhưng liệu công nghệ này sẽ mở rộng cơ hội cho phụ nữ hay khiến khoảng cách giới tính trong lao động càng thêm sâu?

Làm việc cùng AI: Cơ hội bình đẳng hay cuộc đua mà phụ nữ khởi đầu chậm hơn?
Theo OCED, tác động của AI đối với việc làm của phụ nữ là phức tạp và đa chiều - Ảnh minh họa: iStock

Theo Eurostat, năm 2024, tỉ lệ có việc làm tại Liên minh châu Âu (EU) là 80,8% ở nam giới và 70,8% ở nữ giới. Phụ nữ cũng chịu mức lương thấp hơn khoảng 12% so với nam giới. Câu hỏi đặt ra là AI sẽ giúp thu hẹp hay vô tình nới rộng những chênh lệch này?

''Gần như mọi nghề nghiệp đều sẽ chịu tác động của AI, nhưng nhu cầu về trí tuệ con người vẫn là yếu tố không thể thay thế'' - Pawel Adrjan, Giám đốc nghiên cứu kinh tế tại nền tảng tuyển dụng toàn cầu Indeed, nhận định.

Các nghiên cứu của Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD) và Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) cho thấy, tác động của AI với phụ nữ trong môi trường làm việc là phức tạp và đa chiều, không chỉ đơn giản là tích cực hay tiêu cực.

OECD chỉ ra rằng nam và nữ có mức độ tiếp xúc với AI tương đương nhau, nhưng phụ nữ lại thiếu hiện diện trong các ngành nghề chịu tác động mạnh nhất của AI như khoa học, kỹ thuật hay quản lý cấp cao.

Ngay cả khi làm cùng lĩnh vực, nam giới có xu hướng sử dụng AI nhiều hơn. Keest quar khảo sát tại các ngành tài chính và sản xuất cho thấy, người dùng AI thường là nam giới, có trình độ học vấn cao hơn.

Điều này làm dấy lên lo ngại rằng, sự chậm trễ trong tiếp cận AI có thể khiến phụ nữ tụt lại phía sau trong kỷ nguyên số. ''Chúng ta có thể sẽ chứng kiến một khoảng cách mới giữa những người làm chủ AI và những người bị AI thay thế'' - chuyên gia lao động Marguerita Lane từ OECD cảnh báo.

Tuy nhiên, không phải tất cả đều bi quan. Một nghiên cứu của ECB về ''AI và việc làm nữ giới ở châu Âu'' cho thấy, tỉ lệ việc làm của phụ nữ tăng lên trong các ngành chịu tác động mạnh bởi AI.

Các công nghệ tự động hóa trước đây như máy móc trong nhà máy từng khiến phụ nữ bị ảnh hưởng nặng nề, nhưng trong làn sóng AI hiện nay, trình độ học vấn cao hơn đã giúp phụ nữ thích ứng tốt hơn nam giới.

''Việc đầu tư vào giáo dục giúp phụ nữ tận dụng được lợi ích từ công nghệ mới'' - Stefania Albanesi, tác giả chính của nghiên cứu, nhận định.

Báo cáo của ECB cũng khẳng định ở những quốc gia có tỉ lệ phụ nữ học cao và tham gia thị trường lao động mạnh, AI tạo ra tác động tích cực hơn đối với việc làm của họ.

Công nghệ có thể mở ra cánh cửa bình đẳng nếu phụ nữ được tiếp cận, đào tạo và tham gia vào quá trình phát triển AI. Nhưng nếu bị loại khỏi ''cuộc chơi'' công nghệ, AI có thể vô tình trở thành chiếc bẫy giới tính mới.

Gia Vũ (theo Euronews)

 

news_is_not_ads=
TIN MỚI