Nguy cơ xảy ra đợt cúm mùa tệ nhất thập kỷ

22/11/2025 - 13:35

PNO - Mùa cúm năm nay đang khiến giới y tế toàn cầu lo ngại khi nhiều chỉ dấu ban đầu cho thấy có thể xảy ra một đợt bùng phát nghiêm trọng hơn bình thường.

Các chuyên gia cảnh báo mùa cúm năm nay sẽ đặc biệt nghiêm trọng. - Ảnh minh họa: stock adobe
Các chuyên gia cảnh báo mùa cúm năm nay sẽ đặc biệt nghiêm trọng - Ảnh minh họa: Stock Adobe

Tại Anh, Dịch vụ Y tế Quốc gia (NHS) đã phát đi cảnh báo "SOS" sau khi số ca cúm tăng gấp 3 so với cùng kỳ, xuất hiện sớm và lan nhanh bất thường.

Diễn biến này trùng khớp với tình trạng tại Australia, quốc gia vừa trải qua mùa cúm tệ nhất trong lịch sử năm 2024, thường được xem là "dữ liệu dự báo" cho bán cầu Bắc.

Các chuyên gia cho rằng nguyên nhân không chỉ đến từ tốc độ lây lan mà còn do sự trỗi dậy của chủng cúm H3N2, biến thể vốn nổi tiếng gây bệnh nặng, bệnh nhân có tỷ lệ nhập viện cao.

"Năm nay, H3N2 xuất hiện nhiều hơn và điều này luôn là dấu hiệu xấu" - bác sĩ Ravi Jhaveri, chuyên gia bệnh truyền nhiễm nhi khoa tại Đại học Northwestern (Mỹ), nhận định.

Một trong những mối lo lớn nhất nằm ở hiệu quả của vắc xin cúm mùa. Theo tiến sĩ Jacob Glanville - CEO công ty công nghệ sinh học Centivax (Mỹ) - các mẫu vắc xin hiện tại "không còn phù hợp với vi rút đang lưu hành".

''Vắc xin năm nay chứa chủng năm 2021, 2022 và 2023. Điều này có nghĩa là chúng đã lỗi thời so với vi rút đang lưu hành hiện tại" - Jacob nói.

Khi vi rút cúm liên tục đột biến để né miễn dịch, khoảng cách giữa chủng vắc xin và chủng thực tế càng nới rộng, khiến hiệu quả bảo vệ giảm đáng kể. Sự lệch pha này đặc biệt đáng lo khi vắc xin vốn đã giảm hiệu quả với chủng H3N2.

Tại Mỹ, nhiều bang đã ghi nhận tình trạng cúm mùa sớm hơn mọi năm. Tỷ lệ tiêm vắc xin lại tiếp tục giảm liên tục từ sau đại dịch, khiến cộng đồng dễ tổn thương hơn. Các chuyên gia cho biết mô hình lây lan năm nay không tuân theo chu kỳ quen thuộc, vi rút cúm đang "leo thang" ngay cả khi các vi rút hô hấp khác như RSV chưa tới đỉnh.

Điều này khiến giới dịch tễ lo ngại rằng các làn sóng vi rút có thể chồng lên nhau, gây áp lực mạnh lên hệ thống y tế.

Người cao tuổi, trẻ nhỏ, phụ nữ mang thai và người mắc bệnh nền được khuyến cáo thận trọng hơn. "Khoảng một nửa số trẻ tử vong vì cúm mỗi năm không hề có yếu tố nguy cơ từ trước" - tiến sĩ Jhaveri cho biết đồng thời nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tiêm ngừa dù hiệu quả có thể giảm.

Đối với những người ngại đến cơ sở y tế, một loại vắc xin xịt mũi đã được cấp phép tự sử dụng tại nhà, dành cho cả người lớn và trẻ em.

Trong khi đó, các phòng thí nghiệm tiếp tục thúc đẩy nghiên cứu vắc xin cúm thế hệ mới. Centivax cho biết đang chuẩn bị đưa vắc xin cúm "phổ quát" vào thử nghiệm lâm sàng từ đầu năm 2026, kỳ vọng tạo ra công cụ phòng ngừa ít bị ảnh hưởng bởi sự biến đổi của vi rút.

Nhật Minh (theo NY Post)

 

news_is_not_ads=
TIN MỚI