Người bệnh rước họa vì tin lời quảng cáo của “thần tượng”

Thực phẩm chức năng bị biến thành “thần dược”

Thấy “thần tượng TikTok” đang quảng cáo sản phẩm viên uống bổ sung hoóc môn với cam kết “tăng cân nhanh”, “tăng trung bình 3kg trong 1 tháng”, “cực kỳ an toàn với trẻ em”…, chị T.T.T.T. - 36 tuổi, ở tỉnh Tây Ninh - liền mua về cho con trai uống. Chị nói: “Tôi thấy anh ấy đưa cho con mình uống ngay trong clip phát trực tiếp nên nghĩ không lẽ người ta hại con mình. Theo dõi clip cũng thấy cháu bé ấy tăng cân nên tôi mua cho con uống”.

Bác sĩ Lê Thị Đan Thùy (Bệnh viện Bình Dân) đang đọc kết quả xét nghiệm và tư vấn cho bệnh nhân

Ban đầu, con của chị T. có tăng cân nhẹ, chị khá tin tưởng. Tuy nhiên, sau 2 tháng uống viên tăng cân, bé thường xuyên than chóng mặt, đau bụng, sụt cân, mệt mỏi. Chị đưa con đến cơ sở y tế địa phương khám, bác sĩ chẩn đoán bé bị suy dinh dưỡng, rối loạn nội tiết. Chị phải tiếp tục đưa con đến TPHCM điều trị.

Trong lúc xem một video trên YouTube, thấy “thần tượng” nhắc đến một loại thực phẩm chức năng (TPCN) giúp trắng da, mọc tóc nhanh, chị N.T.D.H. - 34 tuổi, ở TPHCM - liền mua về uống. Sau nhiều tháng sử dụng, chị H. cảm thấy cơ thể mệt mỏi, sụt cân… nên đến Bệnh viện Bình Dân khám. Qua xét nghiệm, ghi nhận chức năng thận của chị đang bị ảnh hưởng, nguy cơ suy thận cao.

Chị chia sẻ: “Tôi nghĩ anh ấy là nghệ sĩ nổi tiếng, không lẽ lại lừa dối người hâm mộ. Tôi cũng xem thành phần của sản phẩm, đa số có vitamin A, B, D nhưng không nhớ nhập từ Thái Lan, Anh hay Mỹ. Ban đầu uống thuốc, thấy trong người nóng quá nên tôi ngưng uống. Được một thời gian, tôi uống lại thì bị đau đầu, người mệt mỏi nên đi khám mới biết mình bị tác dụng phụ”.

Theo bác sĩ chuyên khoa 2 Lê Thị Đan Thùy - Trưởng khoa Lọc máu - Nội thận Bệnh viện Bình Dân - việc uống TPCN không đúng cách, trong thời gian dài dễ gây ảnh hưởng nghiêm trọng cho thận, gan, một số ít ảnh hưởng đến tim mạch. Đặc biệt, người có nguy cơ suy thận, đang sử dụng thuốc điều trị, càng dễ có nguy cơ khiến việc phát hiện, điều trị suy thận bị chậm trễ.

Riêng nhóm TPCN hỗ trợ trắng da, tăng cân, tăng cơ, trị mụn… cũng có thể gây tình trạng suy thận cấp, suy thận mạn tính. Như trong viên hỗ trợ trắng da thường có thành phần thủy ngân, corticoid… rất mạnh. Sử dụng ít thì khả năng hỗ trợ được nhưng nếu sử dụng liều lượng cao, thời gian dài rất ảnh hưởng sức khỏe. Hay sản phẩm giảm cân thường có a xít aristolochic và chất sibutramine nhằm ức chế cảm giác thèm ăn. 2 hoạt chất này đã bị cấm sử dụng vì có nhiều tác dụng phụ gây rối loạn nhịp tim, suy thận, ung thư thận.

Vì vậy, nếu muốn sử dụng TPCN, người dùng nên hỏi ý kiến bác sĩ để được tư vấn kỹ, hạn chế tối đa các nguy cơ có thể xảy ra. Chỉ dùng sản phẩm đã được cấp phép, có thành phần, địa chỉ sản xuất rõ ràng, sử dụng đúng thời gian, liều lượng… Đồng thời, người dùng phải theo dõi các biểu hiện, triệu chứng của cơ thể trong quá trình uống, khám sức khỏe định kỳ để bác sĩ phát hiện bất thường và can thiệp kịp thời.

Đừng tin vào những lời cam kết vô căn cứ

Tiến sĩ, bác sĩ Trương Thị Ngọc Lan - Phó viện trưởng Viện Y Dược học dân tộc TPHCM - cho biết, người nổi tiếng thường có sức ảnh hưởng đến người hâm mộ. Việc họ quảng cáo sản phẩm hỗ trợ sức khỏe không sai nhưng vấn đề là nhiều người đã tư vấn khiến người xem ngộ nhận các sản phẩm đó là “tiên dược”. Khi người bệnh tin tưởng, mua và sử dụng bừa bãi sẽ rất nguy hiểm.

Trên thực tế, rất nhiều bệnh nhân đã bỏ thuốc điều trị để chuyển sang sử dụng TPCN vì tin theo quảng cáo. Lúc cơ thể gặp nhiều triệu chứng, đến viện khám lại thì bệnh đã rất nặng, khó điều trị, thậm chí có nguy cơ tử vong. “Người nổi tiếng quảng cáo theo đơn đặt hàng. Họ không nắm rõ công dụng của sản phẩm liên quan đến sức khỏe. Người xem phải xác định mình đang cần gì. Nếu tăng cường sức khỏe thì chỉ cần thực hiện chế độ ăn uống hợp lý, thể dục thể thao đều đặn, giữ cho tinh thần, tâm lý thoải mái là đủ” - bác sĩ Trương Thị Ngọc Lan nói.

Trường hợp không thể tìm hiểu sản phẩm nhưng muốn sử dụng vì tin vào người quảng cáo, tốt nhất hãy đến gặp bác sĩ để được tư vấn kỹ cả về sản phẩm, liều lượng sử dụng.

Bác sĩ Trương Thị Ngọc Lan lưu ý: “Trong tài liệu hướng dẫn sử dụng sản phẩm, thành phần thường được đặt ở phía trên, nói về thành phần các chất tốt, có lợi cho sức khỏe; ở dòng cuối mới là chống chỉ định, khó để người dùng đọc kỹ. Vì vậy, người dùng nên ưu tiên đọc chống chỉ định trước, tránh bỏ sót”. Người bệnh cần nhớ rằng sức khỏe của mình không phải chỗ để thử nghiệm. Đừng tin vào lời hứa, lời cam kết không có căn cứ. Bệnh mạn tính không thể được chữa khỏi bằng 1 loại TPCN hay 1 viên thuốc “bí truyền” nào đó. Vì vậy, đừng bỏ thuốc điều trị chỉ vì tin lời quảng cáo, cam kết của “thần tượng”, sẽ ảnh hưởng lớn đến sức khỏe, thậm chí nguy hiểm tính mạng.

Phạm An - Thanh Hương