Lập Trung tâm tài chính quốc tế như bước vào chuyến "hải hành" chưa từng trải qua

Đại biểu Quốc hội Trương Trọng Nghĩa - Ảnh: QH

Không bàn lùi nhưng phải tính tới nguy cơ

Chiều 12/6, Quốc hội thảo luận tại Hội trường về dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về Trung tâm tài chính quốc tế.

Khẳng định “bàn làm, không bàn lùi”, đại biểu Quốc hội Trương Trọng Nghĩa cho rằng phải tính tới các thời cơ, nguy cơ khi Trung tâm tài chính quốc tế.

“Thành lập Trung tâm tài chính quốc tế giống như bước vào một chuyến hải hành mà chưa từng trải qua” - ông nói.

Đặc trưng của thị trường tài chính với 2 yếu tố là hàng, tiền là vô hình, vì không dùng tiền giấy, tức qua hàng giao dịch ảo... Chúng ta không thể quản lý theo hình thức hữu hình, kể cả khi họ lập văn phòng ở Trung tâm. Thị trường tài chính vận hành vào - ra theo quy luật riêng, khuôn khổ pháp luật của quốc tế.

Bên cạnh nhiều thời cơ đã được tờ trình Chính phủ nêu, đại biểu phân tích thêm một số nguy cơ.

“Nếu các nhà đầu tư chuyển tiền vào rồi rút ra nhanh chóng thì rất nguy hiểm, có thể gây hỗn loạn thị trường, thậm chí xảy ra khủng hoảng tài chính như Thái Lan năm 2008”- ông phân tích.

Bên cạnh đó, trung tâm tài chính quốc tế cũng có thể mang đến nguy cơ thao túng tài chính, tiền tệ. Tiền Việt Nam chưa chuyển đổi nên phải có cách quản lý để tránh “đô la hóa”, vàng hóa, khiến tiền Việt Nam bị mất giá hay suy yếu, tránh chảy máu tài chính.

Ngoài ra còn có nguy cơ xung đột pháp luật như luật hiện hành, nguy cơ lừa đảo, trốn thuế, nguy cơ bị kiện trách nhiệm dân sự...

Đại biểu Trương Trọng Nghĩa cũng nhấn mạnh, trung tâm tài chính không phải là khu công nghiệp mà là hàng hóa vô hình và giao dịch ảo. Theo tờ trình của Chính phủ, trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam đặt tại TPHCM và Đà Nẵng. Do đó, việc phân chia địa điểm này có thực sự hợp lý?

Ông đề nghị cân nhắc lại cách đặt 1 trung tâm - 2 điểm đến. Theo đó, TPHCM đã có hệ sinh thái tài chính quốc tế, tuy chưa phát triển nhưng đứng đầu các địa phương. Sắp tới, khi hợp nhất với Bình Dương, Bà Rịa - Vũng Tàu, 2 địa phương đã có hoạt động tài chính quốc tế khá cao. Điều này phù hợp cho việc ra đời trung tâm tài chính quốc tế.

Trong khi nguồn lực còn có hạn, tùy theo tình hình, kinh nghiệm thành lập trung tâm tài chính quốc tế tại TPHCM để thành lập tại Đà Nẵng. Cho dù, nếu có 2 điểm đến thì 1 trung tâm chỉ do 1 ban điều hành.

Cuộc chơi dành cho nhà giàu

Đại biểu Quốc hội Nguyễn Văn Thân - Ảnh: QH

Cùng quan điểm với đại biểu Trương Trọng Nghĩa, đại biểu Quốc hội Nguyễn Văn Thân (đoàn Thái Bình) băn khoăn về việc lập 1 trung tâm tài chính tại 2 thành phố là TPHCM và Đà Nẵng. Ông cho rằng, trong bối cảnh hiện nay, điều kiện hạ tầng, nguồn nhân lực và các yếu tố kỹ thuật của chúng ta vẫn còn nhiều hạn chế.
"Trên thế giới cũng có rất nhiều trung tâm tài chính ra đời rồi thất bại, ít trung tâm tài chính thành công, do đó, việc đầu tư dàn trải là rất rủi ro" - ông Thân nói và cho rằng, nên bắt đầu từ một địa điểm, làm thật tốt, nếu thành công thì sau đó mở rộng cũng chưa muộn.

Đại biểu cũng không đồng tình với ý tưởng thử nghiệm mô hình này. Bởi theo ông: “Đây không phải là một sân chơi mà chúng ta có thể "thử rồi sai". Nếu chúng ta gọi đây là mô hình thử nghiệm thì sẽ không tạo được lòng tin cho các nhà đầu tư quốc tế”. Do đó, trong nghị quyết, ông kiến nghị không nên đưa khái niệm "thử nghiệm".

Bên cạnh đó, ông Nguyễn Văn Thân nhận định, đây là "cuộc chơi" dành nhà giàu, cho những người có tiềm lực tài chính mạnh. Vì vậy, yêu cầu đặt ra là hệ sinh thái tài chính phải thật sự đồng bộ, cụ thể và rõ ràng. Hạ tầng pháp lý phải minh bạch, đáng tin cậy thì mới thu hút được họ.

"Đây là một "sân chơi mở", họ có thể đến và cũng có thể rời đi bất cứ lúc nào. Còn chúng ta thì phải đầu tư ngay từ đầu - điều đó đòi hỏi phải hết sức thận trọng" - ông lưu ý.

Minh Quang