Khi người trẻ và người lớn cùng học cách thấu hiểu

Diễn đàn “Ý kiến gen Z - Không gian để sẻ chia” đã nhận được rất nhiều ý kiến từ bạn đọc thế hệ Z và phụ huynh

Học cách chữa lành để trưởng thành bền vững

Các bài viết gửi về cho thấy chân dung một thế hệ Z đa sắc màu. Họ mạnh mẽ, gai góc, sẵn sàng phản biện, nhưng cũng có lúc mong manh, dễ tổn thương. Trên tất cả, đó là thế hệ dám sống thật, dám nói về những vết thương của mình, dám tìm cách chữa lành và khẳng định giá trị riêng. Với họ, dũng cảm không phải là cố gắng thể hiện rằng mình luôn ổn mà là dám thừa nhận mình không ổn để tìm sự giúp đỡ, để đứng dậy mạnh mẽ hơn.

Trong thế giới phẳng đầy sự so sánh và áp lực, nhiều bạn trẻ chọn cách chậm lại, học cách đặt hạnh phúc lâu dài lên trên những thành công ngắn hạn. Thành công với họ không phải là chạy nhanh hơn người khác mà là đi xa nhưng không đánh mất bản thân.

Bên cạnh đó, diễn đàn còn phản ánh nỗi lo của cộng đồng về một bộ phận giới trẻ dường như đang xa rời sự khiêm nhường, tôn trọng hay mải mê trong những cuộc vui ngắn hạn. Nhưng chính thế hệ Z đã khẳng định sự lựa chọn của mình bằng những hành động tử tế như dọn không gian mạng khỏi nội dung độc hại, chọn theo đuổi những điều khiến tâm hồn thanh khiết hơn, khởi xướng các dự án xanh, lan tỏa thông điệp sống đẹp… Điều đó cho thấy tử tế và khiêm nhường chưa bao giờ là những giá trị cũ mà đang được các bạn trẻ làm mới theo cách riêng.

Điểm chung đáng chú ý trong nhiều ý kiến tham gia diễn đàn là thế hệ Z đã biết coi việc chăm sóc tinh thần như một phần tất yếu của hành trình trưởng thành. Họ không còn né tránh khi nhắc đến trị liệu tâm lý, không coi sự mong manh là yếu kém mà xem đó là bước cần thiết để chữa lành. Một bạn trẻ viết: “Chúng tôi có thể bật khóc, nhưng điều đó không có nghĩa gục ngã. Chúng tôi chọn lặng lẽ rút khỏi một mối quan hệ độc hại không phải vì sợ hãi mà vì dám nói không với điều xấu”.

Tinh thần ấy cho thấy lớp trẻ đang phá bỏ một định kiến tồn tại lâu đời trong xã hội, cho rằng người trẻ phải luôn tỏ ra mạnh mẽ, giấu đi sự tổn thương. Ngược lại, họ dám chia sẻ, dám đối diện để tự chữa lành. Đó là cách họ xây dựng nội lực bền vững thay vì sống trong vỏ bọc kiên cường, nhưng thực tế lại rất mong manh.

Gieo cảm hứng cho người lớn

Điều thú vị là diễn đàn không chỉ có tiếng nói của người trẻ mà còn có sự sẻ chia của các bậc cha mẹ. Một người cha ở tuổi 40 hóm hỉnh gọi mình là nạn nhân của thế hệ Z khi bất ngờ bị cuốn vào thế giới TikTok và những clip ngắn của con.

Nhưng đó là điều tích cực bởi khi khoảng cách thế hệ được rút ngắn, ông đã học được từ con sự linh hoạt, trẻ trung, cởi mở với cuộc sống. Một phụ huynh khác ở tuổi hưu cũng từng bực bội khi con mê thần tượng, mê chụp ảnh hay tiêu xài hàng hiệu. Nhưng, khi mở lòng lắng nghe, ông nhận ra phía sau đó là những trải nghiệm văn hóa, những góc nhìn mới mẻ, thậm chí cơ hội để con quảng bá vẻ đẹp đất nước qua mạng xã hội. Khoảng cách thế hệ đã được thu hẹp bằng sự thấu hiểu và nỗ lực đồng hành.

Không ít người lớn thẳng thắn thừa nhận họ học được từ lớp trẻ nhiều điều mới mẻ. Một người đi làm lâu năm đã đúc kết “3 chữ C” thế hệ Z truyền lại: Characteristics - tính chuyên biệt, Creative - sáng tạo, Cooperative - tinh thần hợp tác. Chính nhờ sự dẫn dắt của lớp trẻ, anh làm quen với AI, chuyển đổi số và có thêm động lực để thay đổi bản thân. Hóa ra thế hệ từng bị cho là cợt nhả lại có thể gieo cảm hứng để người lớn trưởng thành hơn.

Ở góc nhìn rộng hơn, sự tương tác giữa thế hệ Z và các thế hệ đi trước không dừng lại ở gia đình mà mở rộng trong học đường, nơi làm việc và cả các hoạt động cộng đồng. Người lớn không chỉ đóng vai trò định hướng mà khi biết mở lòng, họ cũng được làm mới chính mình. Sự trao đổi 2 chiều cho thấy mối quan hệ giữa các thế hệ cần được xây dựng bằng sự đối thoại, chia sẻ và lắng nghe thay vì một chiều - chỉ có mệnh lệnh và sự tuân thủ.

Các bài viết tham gia diễn đàn cho thấy các bạn trẻ không hề khó hiểu, cũng chẳng yếu đuối. Họ chỉ đang trên hành trình học cách tự chữa lành, học cách sống chậm để đi xa, học cách thể hiện để tìm ra giá trị bền vững. Họ dám đặt câu hỏi với những khuôn mẫu cũ, dám hành động cho điều tử tế và mong được lắng nghe thay vì bị gắn nhãn.

Khác biệt của thế hệ Z không phải là khoảng cách khiến các thế hệ xa rời nhau mà là cơ hội để tất cả cùng học hỏi và cùng đi xa hơn. Thế hệ Z có thể kiến tạo những sự đổi thay chưa từng có. Để làm được điều đó, họ cần được lắng nghe, sẻ chia, tiếp thêm sức mạnh bằng sự tin tưởng, động viên từ thế hệ đi trước.

Báo Phụ Nữ TPHCM