Hạnh phúc chỉ với 1 con

05/11/2025 - 07:43

PNO - Áp lực kinh tế và gánh nặng nuôi dạy đang thúc đẩy nhiều gia đình chỉ sinh 1 con. Các nghiên cứu cho thấy những đứa trẻ con một vẫn phát triển bình thường, thậm chí còn có những ưu điểm nổi trội so với trẻ ở những gia đình đông con.

Vì sao 1 con đã đủ

Gia đình chỉ 1 con (one-and-done) đang là xu hướng phát triển nhanh chóng ở nhiều quốc gia. Đây không còn là sự lựa chọn bất đắc dĩ mà là quyết định có ý thức của các bậc cha mẹ hiện đại.

Trẻ là con một có thể lớn lên trong tình yêu thương của cha mẹ và học cách kết nối, sẻ chia từ gia đình, xã hội - Nguồn ảnh minh họa: Shutterstock
Trẻ là con một có thể lớn lên trong tình yêu thương của cha mẹ và học cách kết nối, sẻ chia từ gia đình, xã hội - Nguồn ảnh minh họa: Shutterstock

Lý do đầu tiên khiến nhiều cặp vợ chồng chọn sinh con muộn là để theo đuổi sự nghiệp và học vấn.

Gallimore - 41 tuổi, ở bang Bắc Carolina, Mỹ - trải qua 8 năm ròng điều trị vô sinh. Sau ca sinh khó, cô quyết định dừng lại ở 1 con: “Tôi hoàn toàn không muốn làm lại điều đó nữa. Chúng tôi có thể chăm sóc 1 đứa trẻ và vẫn có cuộc sống riêng”.

Chi phí nuôi dạy con tăng cao cũng là một lý do. Giáo sư Toni Falbo - nhà tâm lý xã hội (Mỹ) - đã chỉ ra: “Việc nuôi dạy 1 đứa trẻ đòi hỏi sự đầu tư lớn và ngày càng tốn kém vì kỳ vọng của xã hội đã tăng cao”. Jacqueline Stein - người mẹ 40 tuổi ở Toronto, Canada - cho biết cô muốn đảm bảo cho cậu con trai Alex 4 tuổi những trải nghiệm văn hóa như du lịch. Vì vậy cô chọn không có thêm con.

Việc thiếu sự hỗ trợ từ gia đình cũng khiến các cặp vợ chồng ngại có con. Cô Deepthi Indushekar - 40 tuổi, sống tại Melbourne, Úc - chia sẻ: “Chúng tôi là gia đình hạt nhân. Tôi không muốn sinh thêm nữa, rồi phải gửi con vào nhà trẻ để đi làm vì áp lực kiếm tiền”.

“Việc ưu tiên hạnh phúc và sức khỏe của bản thân giúp tôi trở thành người mẹ tốt hơn cho con trai mình”.

Jacqueline Stein

Sức khỏe tinh thần của người mẹ là yếu tố quyết định. Một nghiên cứu của Úc trên hơn 20.000 gia đình trong 16 năm đã nhận thấy mức độ hạnh phúc, sức khỏe tinh thần của người mẹ giảm đi sau mỗi lần sinh thêm con.

Phá bỏ định kiến con một

Dù gia đình 1 con ngày càng phổ biến, nhiều bậc cha mẹ vẫn cảm thấy áp lực và dằn vặt bởi các định kiến rằng con một sẽ ích kỷ, cô đơn, hư hỏng. Thế nhưng, giáo sư Toni Falbo và các đồng nghiệp đã xem xét hơn 100 nghiên cứu liên quan và đi đến kết luận trẻ con một không khác biệt về sự phát triển xã hội và phúc lợi so với trẻ có anh chị em.

“Trẻ là con một thường có mối quan hệ tốt hơn với cha mẹ, đạt kết quả về học tập, trí thông minh và kỹ năng xã hội tốt hơn so với trẻ từ các gia đình đông con”. Tiến sĩ Rosina Mcalpine - chuyên gia nuôi dạy con ở Úc

Những đứa trẻ con một cũng tự tin nói về sự độc lập của mình. Cô bé Isabel Lim - 14 tuổi, ở Malaysia - chia sẻ về không gian yên tĩnh ở nhà giúp cô phát triển trí tưởng tượng, tự tạo trò chơi và làm bạn với cha mẹ. Những người lớn lên là con một như Jamie-Lee Lelliott - 29 tuổi, ở Sydney, Úc - không cảm thấy cô đơn khi còn nhỏ vì có sự hỗ trợ của gia đình. Cô đang hạnh phúc nuôi dạy con gái duy nhất của mình một cách đầy tự tin và gắn bó.

Thay vì tự dằn vặt, hãy tập trung vào chất lượng nuôi dạy con

Áp lực từ gia đình và xã hội khiến nhiều phụ nữ cảm thấy có lỗi khi không sinh thêm. Nhà tâm lý trị liệu Caroline Fearns (Anh) khuyên: “Sinh thêm 1 đứa trẻ chỉ vì bạn cảm thấy nên làm điều đó sẽ đi ngược lại lòng trắc ẩn đối với bản thân, và cũng không phải là điều tốt nhất cho gia đình bạn”.

Thay vì tự dằn vặt, cha mẹ nên tập trung vào chất lượng nuôi dạy. Việc chỉ có 1 con giúp gia đình đạt được sự cân bằng giữa trách nhiệm làm cha mẹ và duy trì bản sắc cá nhân. Nó cho phép cha mẹ dồn hết sự quan tâm, nguồn lực tài chính và năng lượng tinh thần để con phát triển tốt nhất.

Sự quan tâm trọn vẹn, thúc đẩy trí tưởng tượng và quá trình giáo dục có ý thức về sẻ chia, đồng cảm là những yếu tố quyết định sự phát triển toàn diện của trẻ, chứ không phải số lượng thành viên trong nhà.


Ngọc Hạ (theo USA Today, Mamamia, ABC.net, The Star, Happiful, Psychologytoday)

 

news_is_not_ads=
TIN MỚI