Các mỏ khai thác độc hại khiến các con sông ở Đông Nam Á gặp nguy hiểm

24/11/2025 - 14:01

PNO - Trên khắp Đông Nam Á, hơn 2.400 mỏ nhưng nhiều mỏ là bất hợp pháp và không được kiểm soát. Chính vì thế, có thể thải ra các hóa chất chết người.

Việc khai thác vàng, bạc. và đất hiếm có thể khiến các con sông ở Đông Nam Á bị ô nhiễm
Việc khai thác vàng, bạc và đất hiếm có thể khiến các con sông ở Đông Nam Á bị ô nhiễm

Trong phần lớn cuộc đời làm nông dân của mình, bà Tip Kamlue - 59 tuổi ở miền bắc Thái Lan - tưới tiêu bằng nước từ sông Kok. Nhưng kể từ tháng Tư, sau khi chính quyền cảnh báo người dân ngừng sử dụng nước Kok vì lo ngại ô nhiễm, bà Tip đã sử dụng nước ngầm để trồng bí ngô, tỏi và đậu bắp.

"Giống như một nửa cuộc đời chúng tôi đã chết" - bà nói, khi đứng bên cánh đồng của mình ở huyện Tha Ton và nhìn ra dòng sông mà bây giờ bà buộc phải tránh xa.

Trên khắp khu vực Đông Nam Á, hơn 2.400 mỏ - nhiều trong số đó là bất hợp pháp và không được kiểm soát - có thể thải ra các hóa chất chết người như xyanua và thủy ngân vào nước sông.

Theo nghiên cứu từ Trung tâm Stimson có trụ sở tại Mỹ, được công bố vào ngày 24/11, thì các hoạt động khai thác mỏ đang khiến lưu vực sông Mekong bị ô nhiễm.

"Quy mô là điều đáng chú ý đối với chúng tôi. Báo cáo của Stimson đánh dấu nghiên cứu toàn diện đầu tiên về các mỏ có khả năng gây ô nhiễm ở khu vực Đông Nam Á" - ông Brian Eyler, thành viên cấp cao tại Stimson nói. Ông cũng đồng thời chỉ ra hàng chục nhánh của các con sông lớn, chẳng hạn như sông Mekong, sông Salween và sông Irrawaddy, có thể bị ô nhiễm nặng.

"Sông Mekong là con sông lớn thứ 3 châu Á và hỗ trợ sinh kế của hơn 70 triệu người cũng như xuất khẩu nông sản và thủy sản toàn cầu. Trước đây nó được coi là một hệ thống sông sạch.

Nhưng giờ đây, hầu hết các địa điểm khai thác mỏ đã thải các hóa chất độc hại không được kiểm soát. Trong đó, các chất như amoni sunfat, natri xyanua và thủy ngân, được sử dụng cho loại khai thác vàng khiến nước bị ô nhiễm nặng. Điều đó không chỉ khiến hàng triệu người sống dọc theo sông Mekong ở Đông Nam Á, mà còn cả người tiêu dùng ở những nơi khác gặp rủi ro về sức khỏe" - ông Eyler nói.

"Các nghiên cứu ô nhiễm trong các mẫu từ sông Kok cho thấy sự hiện diện của asen - liên quan đến khai thác đất hiếm và vàng - cùng với các loại đất hiếm nặng như dysprosium và terbi" - Tiến sĩ Tanapon Phenrat thuộc Nghiên cứu Khoa học và Đổi mới Thái Lan, một cơ quan nghiên cứu của chính phủ Thái Lan cho biết.

Tiến sĩ Tanapon cảnh báo về mức độ ô nhiễm tăng mạnh ở các con sông. Theo ông, sự ô nhiễm sẽ giảm khi việc khai thác mỏ dừng lại.

Trọng Trí (theo Strait Times)

 

news_is_not_ads=
TIN MỚI