PNO - Trẻ em và thanh thiếu niên ở khắp nơi đang mắc các vấn đề sức khỏe tâm thần nghiêm trọng, trong khi hệ thống hỗ trợ chuyên môn lại không theo kịp tốc độ gia tăng này.
 |
| Các chuyên gia nhận định sức khỏe tinh thần của giới trẻ xấu đi rõ rệt trong vài năm gần đây - Ảnh minh họa: Canva |
Theo cảnh báo mới nhất của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), tình trạng trẻ em và thanh thiếu niên đối mặt với các vấn đề sức khỏe tâm thần đang chuyển từ mức 'đáng lo ngại' sang khủng hoảng mang tính toàn cầu.
Báo cáo mới tập trung vào khu vực châu Âu, nơi có hệ thống y tế phát triển bậc nhất nhưng các xu hướng tương tự cũng xuất hiện tại Bắc Mỹ, châu Á và nhiều khu vực khác.
WHO cho biết tại châu Âu, cứ 7 trẻ dưới 20 tuổi thì có 1 em gặp vấn đề về sức khỏe tâm thần, từ lo âu, trầm cảm đến rối loạn hành vi. Con số này tương đương tăng 33% chỉ trong 15 năm, mức tăng báo động trong một khu vực có điều kiện chăm sóc y tế tốt.
Đáng chú ý nhất là nhóm bé gái từ 15-19 tuổi, 1 trong 4 báo cáo gặp rối loạn tâm lý, mức cao nhất trong tất cả các nhóm tuổi. Tỷ lệ tự hại và ý tưởng tự tử gia tăng trong suốt giai đoạn hậu đại dịch, áp lực học đường và mạng xã hội là những yếu tố tác động mạnh.
WHO nhận định rằng các yếu tố thúc đẩy khủng hoảng này, hậu quả kéo dài của COVID-19, xung đột địa chính trị, bất ổn kinh tế và sự cô lập xã hội cũng đang xuất hiện với mức độ tương tự tại Mỹ, Canada, Nhật Bản, Hàn Quốc và nhiều quốc gia thu nhập trung bình. Điều đó cho thấy khủng hoảng không còn là hiện tượng khu vực, mà là khủng hoảng chung của trẻ em toàn cầu.
Các chuyên gia nhận định trẻ em ngày nay chịu những áp lực mà thế hệ cha mẹ chưa từng trải qua như so sánh ngoại hình, bị bủa vây bởi thông tin tiêu cực, áp lực học tập, cô đơn trong thế giới ''ảo'' và tìm đến chatbot AI để chia sẻ cảm xúc, coi đây như ''người đồng hành'' khi buồn chán hoặc lo âu.
 |
| Ngày càng nhiều trẻ em tìm đến chatbot AI như ChatGPT để trút bầu tâm sự và trong một số trường hợp dẫn đến hậu quả đáng tiếc - Ảnh minh họa: Canva |
Tuy nhiên, AI không thể đánh giá nguy cơ tự hại như chuyên gia tâm lý. Một số trường hợp trên thế giới ghi nhận trẻ đưa ra quyết định sai lầm vì tin vào gợi ý không chính xác từ chatbot. Việc phụ thuộc AI có thể khiến trẻ né tránh tương tác thật và trì hoãn việc tìm kiếm hỗ trợ chuyên môn.
Trước thực trạng khủng hoảng sức khỏe tâm thần trẻ em, các quốc gia giàu có cũng không đáp ứng nổi nhu cầu điều trị tâm lý. Tại châu Âu, 1/4 quốc gia không có dịch vụ chăm sóc tâm thần cộng đồng dành riêng cho trẻ và 1/5 quốc gia không có chính sách quốc gia về bảo vệ sức khỏe tâm thần thanh thiếu niên.
Tại Mỹ, Canada, Úc… thì tình trạng thiếu bác sĩ tâm lý nhi kéo dài nhiều năm, thời gian chờ đợi để gặp chuyên gia có thể lên đến vài tháng.
Tại các nước đang phát triển khác cũng gặp vấn đề về thiếu nguồn lực, nhân lực và hệ thống hỗ trợ. Số trẻ có vấn đề tâm thần cao nhưng tỷ lệ tiếp cận dịch vụ điều trị cực thấp.
WHO đánh giá khoảng cách hỗ trợ giữa các khu vực đang ngày càng lớn, khiến nhiều trẻ rơi vào tình trạng ''không ai giúp đỡ''. Dù tình hình nghiêm trọng, WHO nhấn mạnh các quốc gia vẫn còn cơ hội để can thiệp kịp thời nếu hành động sớm. Tổ chức này kêu gọi đầu tư vào dịch vụ tư vấn và hỗ trợ tâm lý trong trường học, mô hình chăm sóc tâm thần cộng đồng chi phí thấp, chương trình phòng ngừa sớm từ bậc tiểu học, đào tạo giáo viên và phụ huynh nhận biết dấu hiệu trầm cảm, lo âu.
Chuyên gia João Breda của WHO nhấn mạnh: ''Mỗi trẻ em và thanh thiếu niên đều có quyền được chăm sóc sức khỏe tâm thần chất lượng. Nếu hành động ngay hôm nay, chúng ta có thể giúp thế hệ tiếp theo phát triển khỏe mạnh và bền vững hơn''.
Gia Vũ (theo Euronews)
| Chia sẻ bài viết: |
Hiện tượng “thành phố đang chìm” này ước tính ảnh hưởng đến khoảng 2 tỉ người trên toàn cầu và gây ra rủi ro kinh tế lên tới 8,17 ngàn tỉ USD.
Dù ung thư thường tăng mạnh theo tuổi tác, đến một ngưỡng nhất định, nguy cơ này không chỉ dừng lại mà còn có xu hướng giảm.
Giữa thành phố Chicago (Mỹ), nơi nhịp sống dồn dập dễ khiến con người nghẹt thở, một trào lưu kỳ lạ ra đời là câu lạc bộ hét thật to.
Ngày 15/11, Trung tâm Kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh châu Phi cho biết, Ethiopia đã xác nhận sự bùng phát của virus Marburg gây chết người ở nước này.
Nhiều phụ nữ trung niên Hàn Quốc đã tự nguyện cho thuê da mặt, làm "chuột bạch" thử nghiệm mỹ phẩm.
Nhiều loại đĩa, chén, ly được quảng cáo là xanh, bền vững và an toàn không hề vô hại như nhiều người vẫn nghĩ.
Tổng thống Mỹ Donald Trump vừa ký sắc lệnh giảm thuế đối với cà phê, thịt bò và trái cây...
Ngày 15/11, chính quyền địa phương cho biết, ít nhất 7 người đã thiệt mạng và 27 người bị thương, trong vụ nổ tại một đồn cảnh sát của Ấn Độ.
Cuộc thi Housekeeping Olympics - "Olympic dọn phòng" tại Las Vegas khiến mạng xã hội toàn cầu dậy sóng.
Ung thư vú - căn bệnh vốn gắn liền với phụ nữ trung niên và lớn tuổi - nay đang gia tăng ở phụ nữ trẻ tại nhiều quốc gia.
Các nhà khoa học Mỹ phát triển mô hình trí tuệ nhân tạo có thể giúp giảm 60% sự lãng phí trong cấy ghép nội tạng.
Trước áp lực hoàn trả hàng hóa ngày càng lớn, nhiều cửa hàng Trung Quốc áp dụng biện pháp mạnh để đối phó với khách hàng "mua mặc rồi trả lại".
Giữa những cánh rừng rậm của dãy Pir Panjal, bệnh viện cách hàng chục km đường núi, những phụ nữ du mục vượt cạn trong những chuyến di cư nguy hiểm.
Thời gian gần đây, giới trẻ Trung Quốc chuộng xu hướng chi tiền khủng để hóa trang, trải nghiệm về thời xa xưa bằng những trang phục, nghi thức thời cổ đại.
Tổng thống Donald Trump và Đệ nhất phu nhân Melania cùng ký sắc lệnh hành pháp mới nhằm hỗ trợ trẻ em và thanh thiếu niên dễ bị tổn thương.
Lượng khí thải từ nhiên liệu hóa thạch đã đạt mức cao kỷ lục, trong khi nhiều quốc gia làm quá ít để ngăn chặn tình trạng nóng lên toàn cầu.
Francesca Harris-Scarborough, 31 tuổi, đang mang thai 3 tháng bị bắn 2 phát vào tim. Trường hợp bị sát hại như Francesca đang là một xu hướng khủng khiếp ở Mỹ.
Ngày 13/11, Thủ tướng Nhật Bản Sanae Takaichi cho biết bà chỉ ngủ từ 2-4 giờ mỗi đêm, bà cũng bị chỉ trích vì khuyến khích mọi người làm việc quá sức.
