Khi sự "lệch pha" đẩy hôn nhân đến bờ vực
Theo số liệu điều tra dân số và nhà ở năm 2024 của Tổng cục Thống kê, cả nước có khoảng 2.225.900 người ly hôn hoặc ly thân; tỉ lệ ly hôn ở thành thị cao hơn nông thôn (2,9% so với 2,4%); tỉ lệ ly hôn ở nam giới cao nhất là trong khoảng 40-44 tuổi, ở nữ giới cao nhất là trong khoảng 40-44 và 45-49 tuổi. Có nhiều nguyên nhân dẫn đến ly hôn, nhưng “không hợp nhau” là phổ biến nhất.
 |
Có những cặp đôi tưởng chừng khó hòa hợp, nhưng chính sự khéo léo hòa điệu những khác biệt ấy lại có thể biến khoảng cách thành sợi dây gắn kết - Ảnh minh họa do trí tuệ nhân tạo (AI) tạo nên |
Trên thực tế, dù mới kết hôn hay đã chung sống 50-60 năm, giữa các cặp vợ chồng vẫn luôn có những điểm lệch về ngoại hình, sở thích, thói quen, tính cách, cách nuôi dạy con cái và cả chuyện chăn gối. Tùy theo cách nhìn nhận, ứng xử của mỗi cặp đôi mà những điểm lệch này dẫn cuộc sống hôn nhân đi theo 2 thái cực: hoặc chìm trong bi kịch hoặc thành sự bù trừ cho nhau khiến hạnh phúc gia đình thêm bền vững.
Anh Nguyễn Tuấn Minh và chị Võ Ngọc Thanh (đều 41 tuổi) làm việc ở lĩnh vực công nghệ thông tin. Chưa đầy 2 năm sau ngày cưới, họ quyết định ly hôn do chị không thể chấp nhận việc chồng ngày nào cũng đi nhậu đến khuya mới về, còn anh cho rằng vợ ích kỷ, chỉ muốn giám sát, quản lý chồng. Họ triền miên cãi vã, phơi bày hình ảnh xấu xí của nhau và quyết định ly hôn để giải thoát cho nhau.
 |
Diễn viên Quách Ngọc Tuyên hạnh phúc bên người vợ kém mình 16 tuổi và 2 con Bào Ngư, Vi Cá - Ảnh: Thuỳ Dương |
Anh Đặng Công Quốc - 32 tuổi, ở quận Bình Tân, TPHCM - luôn phụ vợ đưa đón con đi học, chăm sóc con, lau nhà, giặt giũ, phơi đồ, xếp quần áo... nhưng vợ anh là chị Trương Mỹ Dung vẫn không hài lòng: “Còn trẻ mà ổng không có chí tiến thủ, thích an phận, bỏ qua nhiều cơ hội làm ăn, không nghĩ cho tương lai của con”. Trong khi đó, anh hài lòng vì mình đã có nhà cửa, công việc ổn định.
Vợ chồng Lê Quốc Thái - Đỗ Thị Kim (huyện Bình Chánh, TPHCM) nổi tiếng trong xóm vì hay gây nhau. Anh chị kết hôn 33 năm và suốt ngần ấy thời gian, họ không hài lòng về bạn đời. Anh giãi bày: “Tôi chỉ mong vợ tôi bớt nói lại một chút, chồng có sai gì thì về nhà đóng cửa bảo nhau. Đằng này, gặp mặt là chì chiết, móc mỉa. Có lần tôi nhậu say quá, lỡ tiểu trên giường, vợ cứ đem chuyện đó ra kể mãi khiến tôi chán ngán”.
Lại có những cặp vợ chồng sống trong căng thẳng triền miên do những điểm lệch khó nói, đặc biệt là trong đời sống tình dục. Nhiều cặp trục trặc gối chăn nhưng âm thầm chịu đựng, không dám đi khám do ngại, khiến cuộc sống chung luôn ngột ngạt, thất vọng.
Mấu chốt là chấp nhận sự khác biệt
Lệch nhau 16 tuổi, vợ chồng diễn viên Quách Ngọc Tuyên và Thảo Hân vẫn bên nhau hạnh phúc gần 10 năm qua dù không cùng quan điểm nuôi dạy con. Anh kể: “Vợ mình thường ngủ dậy trễ nên con gái cũng phải ăn sáng trễ với mẹ. Mình đi làm xa nên nhắc vợ phải cho con ăn đúng giờ. Mình góp ý, vợ chịu thay đổi nên mọi việc sớm êm đẹp. Vợ chồng mình nhất trí với nhau rằng, khi có mâu thuẫn thì giải quyết ngay, không để tích tụ lâu ngày nên chỉ giận nhau tối đa vài giờ”.
Vợ chồng anh Nguyễn Văn Công - chị Lê Hiền Thảo (TP Thủ Đức, TPHCM) lệch nhau nhất là phong cách nhanh, chậm. Chị Thảo kể, cả nhà rủ nhau đi xem phim, mẹ con chị lên đồ xong, chồng chị vẫn thủng thẳng ăn cơm. Cánh cửa tủ hư, chị kêu chồng sửa, anh “ừ” nhưng 1 tuần sau vẫn chưa động tới. Vòi nước rò rỉ, chồng hứa “để đó anh làm” nhưng chờ hoài không thấy. “Lúc đầu, tôi bực lắm, vợ chồng cứ gây nhau về chuyện này. Sau, chồng chậm thì tôi tự sửa hoặc kêu thợ. Tôi nghĩ, trong việc nhà, ai làm được gì thì làm chứ không nên khoán việc nấu cơm, lau nhà cho phụ nữ, sửa điện nước cho đàn ông. Xác định như vậy nên tôi thấy thoải mái, vợ chồng không gây nhau nữa” - chị kể.
Bí quyết sống hạnh phúc bên nhau của mỗi cặp vợ chồng thường không giống nhau. Ông Đinh Công Lừng - gần 90 tuổi, ở quận 11, TPHCM - đúc kết: “Tôi với bà nhà có rất nhiều khác biệt, nhưng đã là vợ chồng thì chấp nhận khiếm khuyết của nhau chứ cứ chấp nhất vào đó e là ngày nào cũng gây nhau”. Vợ ông - bà Nguyễn Thúy Dung - thêm vào: “Vợ chồng là 2 thế giới hoàn toàn khác nhau, nhưng biết chấp nhận sự khác biệt là ổn hết, mâu thuẫn lớn cũng thành nhỏ, nhỏ thì mất luôn”.
Thạc sĩ Nguyễn Thị Tâm (Công ty Ứng dụng khoa học tâm lý Hồn Việt) cho rằng, những điểm lệch trong hôn nhân thường xoay quanh tâm lý (giá trị sống, niềm tin, tư tưởng) và sinh lý (tình dục). Để hóa giải, các cặp đôi cần học cách thích ứng, dung hòa, chấp nhận sự khác biệt của nhau, đặc biệt với những sự khác biệt về tâm lý. Riêng về đời sống chăn gối, mỗi người nên để ý, tìm hiểu để thấu hiểu và đáp ứng nhu cầu của nhau. Bà nói: “Trong khả năng của mình, mỗi người cần biết chấp nhận những ưu, khuyết của bạn đời và biến những sự khác biệt thành điểm tựa để cùng nhau vươn lên. Điều quan trọng là phải đối mặt và giải quyết ngay những bất đồng, phải duy trì sự giao tiếp, tránh để xảy ra chiến tranh”.
Thuỳ Dương - Diệu Hiền
Lệch pha nhưng không lệch hướng Tham gia nhiều vụ án hôn nhân gia đình, tôi tiếp xúc với nhiều cặp vợ chồng đòi ly hôn với lý do “không hợp nhau”. Hôn nhân thì không phân biệt tuổi tác, sự giàu nghèo, vùng miền, trình độ học vấn, thành phần xuất thân, tôn giáo hay sức khỏe… nhưng sự khác biệt về những yếu tố kể trên ảnh hưởng không nhỏ đến đời sống vợ chồng, nhất là sự khác biệt về nhận thức, quan điểm sống, cảm nhận hạnh phúc và chuyện gối chăn. Nếu biết hỗ trợ nhau thì những sự khác biệt trên chẳng những không khiến quan hệ vợ chồng đổ vỡ mà trái lại còn thêm thú vị, giống như biết cách sống chung với lũ thì lũ lại trở thành tài nguyên. Không ít người coi khinh bạn đời do thấy mình vượt trội về sắc vóc, trình độ học vấn, địa vị xã hội, tiềm lực kinh tế… Thái độ này giết lần giết mòn tình cảm và khát khao gắn bó vợ chồng, đồng thời còn sai pháp luật. Trong Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014, ở mục “quyền và nghĩa vụ về nhân thân trong quan hệ giữa vợ và chồng”, có nhiều điều quy định về bình đẳng và tôn trọng. Điều 17 nêu rõ: “Vợ, chồng bình đẳng với nhau, có quyền, nghĩa vụ ngang nhau về mọi mặt trong gia đình, trong việc thực hiện các quyền, nghĩa vụ của công dân được quy định trong Hiến pháp, trong luật này và các luật khác có liên quan”. Điều 21 quy định: “Vợ, chồng có nghĩa vụ tôn trọng, giữ gìn và bảo vệ danh dự, nhân phẩm, uy tín cho nhau”. Điều 22 quy định: “Vợ, chồng có nghĩa vụ tôn trọng quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo của nhau”... Thật ra, không có cặp vợ chồng nào lệch hẳn hoặc tương đồng hẳn, mà lệch ở khía cạnh này nhưng tương đồng ở khía cạnh khác. Có thể đồng trang lứa nhưng lại chênh nhau về trải nghiệm; cùng tốt nghiệp đại học nhưng lại khác biệt về tư duy; môn đăng hộ đối nhưng nếp nhà và văn hóa ứng xử khác nhau… Điều quan trọng là khi đã chọn nhau thì phải tin nhau, tôn trọng và hỗ trợ nhau, chấp nhận những khiếm khuyết của nhau và có thái độ bao dung với nhau để cùng hướng đến tương lai chung bền vững. Luật sư Trần Hoài Nhân (Công ty Luật TNHH UNIBROS VN) |
Mời đón xem talk show “Kê lại chỗ lệch trong hôn nhân” Nhân dịp kỷ niệm 24 năm ngày Gia đình Việt Nam (28/6/2001 - 28/6/2025), Báo Phụ nữ TPHCM sẽ phối hợp với Hội LHPN TPHCM tổ chức chương trình tọa đàm truyền hình (talk show) với chủ đề “Kê lại chỗ lệch trong hôn nhân”. Chương trình dự kiến diễn ra lúc 9g ngày 29/6/2025, với sự góp mặt của tiến sĩ Tô Nhi A - giảng viên Trường đại học Luật TPHCM (host), lãnh đạo Hội LHPN TPHCM, luật sư Trần Minh Hùng (Đoàn Luật sư TPHCM), MC Phương Thảo - Á khôi cuộc thi Duyên dáng truyền hình 2006. Chương trình được phát trực tiếp (live stream) trên kênh YouTube, trang Facebook (fanpage) và phiên bản điện tử Báo Phụ nữ TPHCM (phunuonline.com.vn), trên fanpage của Hội LHPN TPHCM và hội LHPN các cấp. Bạn đọc có thể đặt câu hỏi cho các đại biểu dự talk show qua email toasoan@baophunu.org.vn hoặc qua số điện thoại 0913159315. Rất mong nhận được sự quan tâm, tương tác của quý bạn đọc. |