Ung thư vú âm thầm đe dọa phụ nữ trẻ

15/11/2025 - 06:16

PNO - Ung thư vú - căn bệnh vốn gắn liền với phụ nữ trung niên và lớn tuổi - nay đang gia tăng ở phụ nữ trẻ tại nhiều quốc gia.

Bước ngoặt cuộc đời

Đối với phụ nữ trẻ, nhận được chẩn đoán ung thư vú là một cú sốc lớn, gần như khiến cuộc sống dừng lại. Chỉ mới 23 tuổi, Jamie Ng - một cô gái trẻ đang thăng hoa trong sự nghiệp thời trang ở Singapore - đã đối mặt với ung thư vú “bộ ba âm tính” giai đoạn 2 - một thể bệnh cực kỳ hung hãn. Dấu hiệu đầu tiên chỉ là cơn đau nhói bất chợt, sau đó cô cảm thấy một khối u nhỏ bằng quả trứng cút. Tháng 8/2022, bước sang tuổi 24, cô phải trải qua phẫu thuật cắt bỏ cả 2 bên vú. Hiện tại, ở tuổi 27, Jamie đã chiến thắng bệnh tật và tích cực hỗ trợ cộng đồng. Cô hối tiếc là đã không tìm hiểu và tự kiểm tra vú sớm hơn.

Phát hiện bệnh sớm giúp tăng khả năng chữa khỏi ung thư vú - Nguồn ảnh minh họa: Getty Images
Phát hiện bệnh sớm giúp tăng khả năng chữa khỏi ung thư vú - Nguồn ảnh minh họa: Getty Images

Trong khi đó, câu chuyện của Brooklyn Olumba - 28 tuổi, ở bang Pennsylvania, Mỹ - lại bắt nguồn từ gen di truyền. Sau khi người dì qua đời vì ung thư vú, Brooklyn đi xét nghiệm gen và được chẩn đoán mang đột biến gen BRCA2. Nhờ việc tầm soát thường xuyên, cô được phát hiện mắc ung thư vú giai đoạn sớm. Brooklyn đã lựa chọn phẫu thuật cắt bỏ.

Theo Hiệp hội Ung thư Mỹ, tỉ lệ mắc ung thư vú ở phụ nữ dưới 50 tuổi đang tăng lên nhanh chóng, với tốc độ 1,4%/năm - gấp đôi so với phụ nữ lớn tuổi. Tại Mỹ, khoảng 10% các ca ung thư vú mới xảy ra ở phụ nữ dưới 45 tuổi. Điều đáng lo ngại là ung thư vú ở phụ nữ trẻ thường là những thể bệnh phức tạp và khó điều trị hơn.
Tại Singapore, cuộc khảo sát trên 800 phụ nữ từ 18-40 tuổi cho thấy 9/10 người không thực hiện các bước tích cực để bảo vệ sức khỏe vòng 1. 70% phụ nữ trẻ biết ung thư vú có thể được phát hiện sớm, nhưng chỉ 22% biết cần tìm kiếm dấu hiệu, và chỉ 14% biết cách tự kiểm tra.

Vượt qua e ngại để hành động sớm

Dù việc tầm soát sớm là rất quan trọng nhưng nhiều phụ nữ trẻ vẫn e ngại. Ông Jacob Soo - Tổng giám đốc quỹ Ung thư vú BCF (Singapore) - cho rằng, mức độ nhận thức về ung thư vú của phụ nữ hiện đã tăng cao, nhưng sự hiểu biết chuyên môn và tự tin hành động vẫn còn thấp. Khảo sát tại Singapore cho thấy, chi phí điều trị là nỗi sợ hàng đầu (56%), tiếp đến là nỗi sợ cắt bỏ vú và tỉ lệ tử vong. Rào cản tiếp theo là sự nhầm lẫn giữa các phương pháp. Nhiều phụ nữ tin rằng tự kiểm tra vú tại nhà là đủ, trong khi phương pháp này không thể phát hiện những thay đổi ở cấp độ vi mô như chụp nhũ ảnh.

Một vấn đề khác liên quan đến hạn chế của hướng dẫn tầm soát tiêu chuẩn, thường nhắm đến phụ nữ ngoài 40 tuổi, khiến phụ nữ trẻ chủ yếu phải dựa vào việc tự nhận biết. Hơn nữa, mô vú của phụ nữ trẻ thường dày đặc hơn, làm giảm độ nhạy của chụp nhũ ảnh.

Ngoài ra, sự e ngại khi được kỹ thuật viên khác giới khám, cùng với chi phí cao và thiếu cơ sở vật chất, cũng là những yếu tố khiến phụ nữ trì hoãn việc tầm soát.

Các chuyên gia y tế nhấn mạnh: ung thư vú được phát hiện ở giai đoạn đầu có khả năng chữa khỏi rất cao. Nếu phụ nữ cảm thấy có khối u hoặc bất kỳ thay đổi nào ở ngực, hãy đến bác sĩ và yêu cầu được chẩn đoán hình ảnh. Những người có tiền sử gia đình (mẹ, chị em gái, dì) mắc bệnh, cần mạnh dạn yêu cầu được tầm soát sớm hơn, hoặc cân nhắc xét nghiệm gen để biết nguy cơ và chủ động thực hiện các biện pháp phòng ngừa cần thiết.

Nguyên nhân gia tăng ung thư vú

Các chuyên gia y tế cho rằng sự gia tăng tỉ lệ mắc bệnh ở người trẻ là một hỗn hợp phức tạp của nhiều yếu tố.
Thứ nhất, là sự thay đổi mẫu hình sinh sản và nội tiết tố. Việc tiếp xúc kéo dài hơn với hoóc môn estrogen và progesterone là một yếu tố nguy cơ, xảy ra do xu hướng phát triển kinh nguyệt lần đầu sớm hơn và mãn kinh muộn hơn. Bên cạnh đó, phụ nữ hiện đại thường sinh con muộn hơn và cho con bú trong thời gian ngắn hơn (hoặc không sinh con), trong khi việc mang thai và cho con bú lại có tác dụng bảo vệ tuyến vú về lâu dài.

Thứ hai, là yếu tố di truyền và gen gây bệnh như BRCA1, BRCA2 xuất hiện thường xuyên hơn ở bệnh nhân trẻ tuổi.

Thứ ba, là lối sống và thói quen thiếu lành mạnh, bao gồm chế độ ăn uống chứa nhiều chất béo bão hòa, thực phẩm siêu chế biến, cùng với tình trạng thiếu vận động và gia tăng thói quen uống rượu bia quá mức.

Cuối cùng, yếu tố môi trường và hóa chất đóng vai trò quan trọng. Thế giới hiện đại chứa đầy các hóa chất gây rối loạn nội tiết (EDCs) vô hình có trong nhựa, mỹ phẩm, thuốc trừ sâu và bao bì thực phẩm, cùng với ô nhiễm không khí, có thể can thiệp vào tín hiệu hoóc môn, làm tăng nguy cơ ung thư.

Linh La (theo Straits Times, Business Standard, Penn Medicine)

 

news_is_not_ads=
TIN MỚI