Tỷ lệ trẻ em bị cao huyết áp toàn cầu tăng gấp đôi trong 20 năm qua

13/11/2025 - 12:06

PNO - Chế độ ăn kém lành mạnh, ít vận động và béo phì được cho là nguyên nhân chính khiến hàng triệu trẻ dưới 19 tuổi mắc tăng huyết áp.

Các chuyên gia cảnh báo, 114 triệu trẻ em đã mắc cao huyết áp trước tuổi trưởng thành, đối mặt với nguy cơ tổn hại sức khỏe lâu dài và tiềm ẩn tính mạng, bao gồm bệnh tim mạch, bệnh thận và nhiều biến chứng nghiêm trọng khác.
Các chuyên gia cảnh báo, 114 triệu trẻ em đã mắc cao huyết áp trước tuổi trưởng thành, đối mặt với nguy cơ tổn hại sức khỏe lâu dài - Ảnh: Gary Calton

Theo nghiên cứu vừa được công bố trên Tạp chí The Lancet Child and Adolescent Health, tỷ lệ trẻ em và thanh thiếu niên dưới 19 tuổi mắc cao huyết áp đã tăng từ 3,2% lên 6,2% chỉ trong vòng 20 năm. Kết quả này dựa trên phân tích dữ liệu từ 96 nghiên cứu với hơn 400.000 trẻ tại 21 quốc gia.

Nghiên cứu cho thấy béo phì là yếu tố thúc đẩy mạnh mẽ sự gia tăng này, gần 19% trẻ em bị béo phì mắc cao huyết áp, so với chưa đến 3% ở nhóm có cân nặng khỏe mạnh.

Giáo sư Igor Rudan, Giám đốc Trung tâm nghiên cứu sức khỏe toàn cầu thuộc Đại học Edinburgh, nhấn mạnh: "Việc tỷ lệ cao huyết áp ở trẻ em tăng gần gấp đôi trong 20 năm qua là hồi chuông cảnh báo cho các nhân viên y tế và phụ huynh trên toàn thế giới".

Ngoài ra, khoảng 8,2% trẻ em và thanh thiếu niên đang ở mức tiền tăng huyết áp, nghĩa là huyết áp cao hơn bình thường nhưng chưa đủ để chẩn đoán là cao huyết áp.

Tỷ lệ này đặc biệt cao ở tuổi vị thành niên, đạt 11,8%, so với 7% ở trẻ nhỏ hơn. Các bác sĩ lưu ý huyết áp tăng mạnh ở giai đoạn đầu tuổi dậy thì, đặc biệt ở nam giới, do đó việc kiểm tra định kỳ trong giai đoạn này là vô cùng quan trọng.

Giáo sư Steve Turner, Chủ tịch Hiệp hội nhi khoa và sức khỏe trẻ em Hoàng gia Anh, cho biết xu hướng này đáng lo ngại sâu sắc và chủ yếu do béo phì ở trẻ em, một vấn đề hoàn toàn có thể phòng tránh.

Ông nói thêm: "Trẻ em ngày nay không chỉ đến khám vì cao huyết áp mà còn mắc các bệnh liên quan đến béo phì như tiểu đường tuýp 2, vốn hiếm gặp ở trẻ em trước đây cùng với hen suyễn và các rối loạn tâm lý".

Theo ông Turner, cao huyết áp kéo dài từ nhỏ làm tăng nguy cơ tử vong sớm do tổn thương tim mạch và các cơ quan khác. "Nếu không hành động khẩn cấp, chúng ta đang tiến tới một cuộc khủng hoảng y tế công cộng toàn cầu" - ông cảnh báo.

Giáo sư Bryan Williams, Giám đốc khoa học và y khoa của Quỹ Tim mạch Anh, cũng cảnh báo rằng cao huyết áp ở trẻ thường kéo dài sang tuổi trưởng thành, làm tăng nguy cơ bệnh tim và đột quỵ sau này. Tuy nhiên, ông cho rằng tình trạng này có thể đảo ngược nếu giảm béo phì từ sớm.

Tiến sĩ Peige Song, Trường Y Đại học Chiết Giang (Trung Quốc), đồng tác giả nghiên cứu, nhận định sự gia tăng này chủ yếu bắt nguồn từ lối sống hiện đại, chế độ ăn nhiều muối, đường, ít rau củ và ít vận động.

Bà khuyến nghị phụ huynh nên duy trì chế độ ăn lành mạnh, nhiều rau quả, ngũ cốc nguyên hạt, ít muối và đường. Khuyến khích trẻ vận động thường xuyên, hạn chế thời gian ngồi trước màn hình. Đồng thời theo dõi huyết áp định kỳ, đặc biệt trong các gia đình có tiền sử bệnh cao huyết áp.

Nhật Minh (theo Guardian)

 

news_is_not_ads=
TIN MỚI