TPHCM duyệt đề án di dời gần 40.000 căn nhà ven kênh rạch

UBND TPHCM vừa phê duyệt Đề án “Chỉnh trang đô thị khu vực nhà ở trên và ven sông, kênh, rạch” giai đoạn 2025 - 2030 với mục tiêu đến năm 2030 cơ bản hoàn tất việc di dời khoảng 39.600 căn nhà tại 15 quận, huyện và TP Thủ Đức.

Đây là bước đi quan trọng nhằm cải thiện chất lượng sống cho người dân, khai thông dòng chảy, bảo vệ môi trường và phát triển quỹ đất đô thị hiệu quả.

Những căn nhà tạm bợ san sát nhau trên rạch Long Vân Tự (thuộc hệ thống rạch Xuyên Tâm) – khu vực ô nhiễm nặng nhất TPHCM, nơi dòng nước đen ngòm chảy quanh năm, bốc mùi nồng nặc - Ảnh: Thanh Tâm

Theo đề án, từ năm 1993 đến nay, TPHCM đã di dời hơn 44.500 căn nhà nằm trên và ven kênh rạch. Tuy nhiên, hiện toàn thành phố vẫn còn 398 tuyến sông, kênh, rạch chưa được chỉnh trang, ảnh hưởng nghiêm trọng đến hệ thống thoát nước, vệ sinh môi trường và mỹ quan đô thị. Những tuyến này nằm rải rác tại các quận 4, 6, 7, 8, 12, Bình Thạnh, Gò Vấp, Tân Bình, Tân Phú, Bình Tân và các huyện Bình Chánh, Hóc Môn, Củ Chi, Nhà Bè, Cần Giờ và TP Thủ Đức.

TPHCM đặt mục tiêu đến năm 2030 sẽ hoàn tất công tác di dời và bố trí tái định cư cho toàn bộ các hộ dân sinh sống tại khu vực ven sông, kênh, rạch. Qua đó, thành phố không chỉ cải thiện điều kiện sống của người dân, mà còn khai thác hiệu quả quỹ đất dọc theo các tuyến kênh để phát triển kinh tế - xã hội.

Lộ trình triển khai đề án được chia làm 4 giai đoạn:

- Năm 2025: Hoàn thiện đề án chỉnh trang tổng thể, lấy ý kiến các bên liên quan, điều chỉnh quy hoạch phân khu 1/2000 tại các khu vực liên quan.

- Giai đoạn 2025 - 2026: Lập và phê duyệt các dự án chi tiết về di dời, xây dựng nhà tái định cư, nhà ở xã hội; thực hiện các thủ tục đầu tư.

- Giai đoạn 2026 - 2027: Khởi công xây dựng nhà tái định cư; thực hiện thu hồi đất, bồi thường và giải phóng mặt bằng.

- Giai đoạn 2028 - 2030: Hoàn tất các dự án còn lại; đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật, giao thông, hệ thống kè bờ, công viên, không gian công cộng; thực hiện đấu giá quỹ đất sau giải tỏa.

Nguồn lực thực hiện sẽ được bố trí từ vốn đầu tư công trung hạn giai đoạn 2026 - 2030 kết hợp với các nguồn xã hội hóa thông qua hình thức đối tác công tư (PPP). TP cũng sẽ rà soát lại các quỹ đất chưa sử dụng hiệu quả để bán đấu giá, tạo nguồn lực cho đề án.

Chính sách bồi thường, tái định cư được triển khai theo đúng quy định pháp luật, đảm bảo quyền lợi cho người dân. Thành phố cam kết hỗ trợ ổn định cuộc sống mới cho người dân bằng các chương trình tài chính, đào tạo nghề, giới thiệu việc làm, kết nối doanh nghiệp.

Về an sinh xã hội, người dân sau khi di dời sẽ được hưởng các chính sách miễn giảm học phí, hỗ trợ điện nước, sinh kế, vay vốn ưu đãi để khởi nghiệp. Đồng thời, TPHCM sẽ phát triển các ngành nghề phù hợp với từng địa phương như tiểu thủ công nghiệp, dịch vụ và nông nghiệp đô thị, góp phần tạo việc làm bền vững, nâng cao thu nhập cho người dân.

Với quyết tâm và lộ trình rõ ràng, đề án di dời gần 40.000 căn nhà ven kênh rạch sẽ góp phần xây dựng TPHCM trở thành đô thị văn minh, hiện đại, thích ứng với biến đổi khí hậu và nâng tầm chất lượng sống của người dân.

Thanh Tâm