Tokyo bắt đầu công nhận hôn nhân đồng giới

Mamiko Moda (trái và người bạn đời Satoko Nagamura, cùng với con trai của họ, vui mừng nhận giấy chứng nhận quan hệ như vợ chồng tại một cuộc họp báo hôm 1/11 ở Tokyo

Giấy chứng nhận cho phép các cặp đôi LGBTQ sinh sống như vợ chồng và hưởng một loạt các dịch vụ công cộng trong các lĩnh vực như nhà ở, y tế và phúc lợi.

Hơn 200 chính quyền địa phương nhỏ hơn ở Nhật Bản đã có những động thái tiến đến công nhận quan hệ hôn nhân đồng giới kể từ khi quận Shibuya của Tokyo tiên phong trong hệ thống này vào năm 2015.

Mặc dù chứng nhận này không mang đầy đủ các quyền hợp pháp như hôn nhân, nó thể hiện một sự thay đổi đáng hoan nghênh đối với các cặp đôi như Miki và Katie - những người từ lâu đã mong chờ sự công nhận chính thức về mối quan hệ của họ.

"Nỗi sợ hãi lớn nhất là chúng tôi sẽ bị xem như những "người lạ" trong trường hợp khẩn cấp", Miki nói với AFP tại nhà ở Tokyo. Trên chiếc tủ lạnh gần đó dán đầy những bức ảnh của người phụ nữ 36 tuổi cùng bạn gái người Mỹ Katie, 31 tuổi.

Không có giấy chứng nhận quan hệ, cặp đôi luôn phải giữ những tờ ghi chú bên trong ví của mình, ghi rõ các chi tiết liên hệ của người còn lại phòng trường hợp khẩn cấp.

Miki nói thêm: "Nhưng những tờ giấy này không có cơ sở pháp lý, và chúng tôi cảm thấy văn bản chính thức được chính quyền địa phương chứng nhận sẽ có hiệu quả hơn”.

Thống đốc Tokyo Yuriko Koike cho biết, tính đến sáng 1/11, đã có 137 cặp đôi nộp đơn xin giấy chứng nhận.

Mọi người  hy vọng rằng sự ra đời của chứng nhận quan hệ như vợ chồng, áp dụng cho cả người dân và người nước ngoài đi làm tại Nhật Bản, sẽ giúp chống lại sự phân biệt đối xử với cộng đồng LGBTQ.

Nhà vận động Soyoka Yamamoto phát biểu trong cuộc họp báo hôm 1/11: “Thông qua hệ thống chứng nhận này của Tokyo, tôi tin tưởng chúng ta có thể thúc đẩy nỗ lực tạo ra một xã hội nơi quyền của người thiểu số về xu hướng tính dục có thể được bảo vệ và bình đẳng hơn”.

Yamamoto cùng người bạn đời của cô, Yoriko, vừa nhận được chứng nhận vào sáng cùng ngày, sau hơn một thập kỷ sống cùng nhau.

“Tôi hy vọng giờ đây chúng tôi có thể tiếp cận các cơ sở và dịch vụ khác nhau mà không cần phải giải thích về mối quan hệ của chúng tôi,” Yoriko nói và gọi động thái này là một “bước tiến lớn”.

Những năm gần đây đã chứng kiến ​​Nhật Bản - được điều hành bởi một đảng cầm quyền bảo thủ ủng hộ các giá trị gia đình truyền thống - thực hiện những bước tiến nhỏ để hướng tới sự đa dạng giới tính.

Nhiều công ty hiện đang tuyên bố ủng hộ hôn nhân đồng giới và các nhân vật đồng giới cũng xuất hiện trong các chương trình truyền hình với sự cởi mở hơn.

Một cuộc khảo sát năm 2021 của đài truyền hình công cộng NHK cho thấy 57% công chúng ủng hộ hôn nhân đồng giới, so với 37% phản đối.

Dù vậy, các rào cản vẫn còn, một tòa án ở Osaka vào tháng 6 ra phán quyết rằng việc Nhật Bản không công nhận các công đoàn cho người đồng giới là hợp hiến.

Điều đó đã đánh dấu một bước thụt lùi cho các nhà vận động sau phán quyết mang tính bước ngoặt năm ngoái của một tòa án Sapporo, trong đó cho rằng tình hình hiện tại vi phạm quyền bình đẳng được đảm bảo theo hiến pháp của Nhật Bản.

Thủ tướng Fumio Kishida đã thận trọng về khả năng thay đổi luật pháp nhằm công nhận quan hệ như vợ chồng cho các cặp đồng tính ở cấp độ quốc gia.

Trong khi đó, Noboru Watanabe, một nghị sĩ địa phương của Đảng Dân chủ Tự do cầm quyền ở Kishida, đã bị sa thải vào tháng trước vì gọi hôn nhân đồng giới là "kinh tởm".

"Một số chính trị gia đã đưa ra những bình luận thực sự tiêu cực, như thể chúng tôi bị bệnh tâm thần", Katie nói với AFP.

"Gia đình không phải lúc nào cũng bao gồm một người mẹ, một người cha và hai đứa trẻ. Chúng ta nên linh hoạt hơn", cô nói.

Miki và Katie đã tổ chức tiệc cưới vào tháng trước, nhưng dù rất vui khi được giới thiệu hệ thống mới, họ cũng thừa nhận những hạn chế của nó.

Quyền thừa kế trong trường hợp một trong hai người tử vong vẫn không được đảm bảo, trong khi việc Katie không có visa kết hôn khiến khả năng ở lại Nhật của cô kém ổn định.

Miki nói: “Tôi cảm thấy mức độ hiểu biết của người Nhật về hôn nhân đồng giới đã đủ cao. Tất cả những gì còn lại là các nhà hoạch định chính sách phải nghiêm túc với nó và thực hiện các thay đổi”.

Linh La (theo AFP, Japan Today)