Phát hiện đường dây chôn hơn 1.600 tấn chất thải chì xuống đất

Tối 26/6, Công an TP Hà Nội cho biết đơn vị này vừa ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can đối với Vũ Xuân Đồng (38 tuổi, trú tại Vĩnh Phúc), Nguyễn Phương Hưng (56 tuổi, trú tại Hà Nội), Nguyễn Phương Hoan (36 tuổi, con trai Hưng) và A Mao (tức Mao Xin Song, 49 tuổi, quốc tịch Trung Quốc), để điều tra về tội gây ô nhiễm môi trường.

Cơ quan chức năng kiểm tra thực địa 1 khu vực chôn lấp chất thải công nghiệp - Ảnh: Công an cung cấp

Trước đó, công an phát hiện cơ sở xuất tái chế kim loại chì tại khu Đồng Tín (xã Phù Lỗ, Đông Anh, Hà Nội) có dấu hiệu gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng. Lực lượng chức năng tổ chức kiểm tra, khám nghiệm hiện trường, xác định đã có 1.623 tấn chất thải xỉ chì được chôn lấp trái phép ra môi trường.

Kết quả xác minh cũng cho thấy, cơ sở tái chế kim loại kể trên có diện tích khoảng 6.000m², hoạt động "chui" từ tháng 7/2024. Quá trình hoạt động, cơ sở tập kết chất thải trong xưởng, sau đó vận chuyển đi chôn lấp tại các khu vực trũng xung quanh xưởng. Toàn bộ các điểm chôn lấp là đất nông nghiệp do Hưng quản lý.

Theo công an, Đồng được Hưng giao việc thuê và quản lý nhà xưởng, sau đó cho đối tượng người Trung Quốc thuê lại và thu tiền chuyển cho Hưng.

Từ tháng 7-12/2024, xưởng tái chế cho một người Trung Quốc tên A Thao (đã về nước) thuê và đã sản xuất được 500 tấn kim loại, phát sinh 1.000 tấn chất thải chì. Khi chất thải chất đầy xưởng, Đồng chỉ đạo công nhân dùng máy xúc đổ vào khu vực trũng phía sau xưởng có diện tích khoảng 4.000m².

Đến đầu tháng 12/2024, A Thao cùng Đồng và Hưng bàn bạc đổ bê tông dày khoảng 20-25cm phủ kín lên trên khu vực chất thải. Sau đó, A Thao về nước, ngừng hoạt động tái chế và để lại toàn bộ dây chuyền lò nung cho Hưng để gán tiền thuê kho xưởng.

Công an làm việc với đối tượng trong vụ án - Ảnh: Công an cung cấp

Từ tháng 12/2024 đến nay, A Mao sang Việt Nam gặp Đồng thuê nhà xưởng và dây chuyền để tinh luyện chì, sau đó bán phôi thành phẩm sang Trung Quốc. Đồng được thuê làm phiên dịch kiêm quản lý xưởng sản xuất, mua nguyên liệu đầu vào, tuyển công nhân, trả lương cho công nhân…, với mức lương 35 triệu đồng/tháng.

Đồng thuê khoảng 40 công nhân phối hợp cùng nhóm kỹ sư người Trung Quốc vận hành máy móc. Bị can còn là người liên hệ với một số người thu gom xỉ chì tại Hưng Yên, Thái Nguyên để thu mua nguyên liệu, sau đó cho vào lò đốt để tạo ra thành phẩm chì, trung bình 1 tấn nguyên liệu sẽ cho ra 300kg thành phẩm và phát sinh 700kg xỉ chì thải.

Công an xác định, A Mao sử dụng 7 người Trung Quốc phụ trách kỹ thuật vận hành lò đốt và khoảng 30-40 công nhân người Việt Nam thường xuyên làm việc, ăn ở tại đây.

Khi lượng phế thải chì phát sinh lớn không có chỗ chứa, Đồng liên hệ với Hoan gọi người thu gom, vận chuyển chất thải với giá 1 triệu đồng/xe 4 tấn. Chi phí xử lý chất thải chì với giá 90 nhân dân tệ/tấn (tương đương 320.000 đồng).

Toàn bộ số chất thải phát sinh từ xưởng sản xuất chì được đổ vào khu vực trũng và ao nước phía trước nhà xưởng, có diện tích khoảng 1.000m². Sau khi đổ thải xong, Đồng thuê người đổ đất lấp lên trên để tránh bị phát hiện.

Chi Mai