Những điều đọng lại trong con mắt nhắm

Nhà văn Văn Thành Lê đã xuất bản 17 tựa sách, với nhiều thể loại: tập truyện ngắn, truyện dài, chân dung văn học...Với văn học thiếu nhi, anh có các tác phẩm best-seller: Trên đồi, mở mắt và mơ (2017), Bên suối, bịt tai nghe gió (2020)....

Những điều đọng lại trong con mắt nhắm là tập sách nghiên cứu dày công và cũng là tình cảm, sự quan tâm của anh dành cho văn học thiếu nhi suốt hơn 2 thập kỷ qua.

Trong tập sách này, nhà văn Văn Thành Lê đã nhìn lại dòng chảy văn học thiếu nhi từ thế kỷ 20 đến đầu thế kỷ 21 - Ảnh: Lục Diệp

"25 năm qua, số lượng tác phẩm văn học thiếu nhi Việt Nam ước tính có thể đến hàng ngàn, nhưng đọng lại chỉ là số ít tác phẩm gọi ra được đúng tinh thần trẻ em, lời thơ câu chuyện như đánh bạn với trẻ em và gợi dẫn đến thế giới của trí tưởng tượng trẻ thơ, của mong mỏi trẻ thơ, của ước muốn trẻ thơ'' - nhà văn Văn Thành Lê nhìn nhận.

Nhà văn không tiếc lời khen dành cho những giá trị, thành tựu của các tác phẩm văn học thiếu nhi nhưng cũng không ngại phê bình, nói thẳng nói thật về những điều còn thiếu sót, chưa trọn vẹn. Đó cũng chính là điều mà các tác giả viết cho trẻ thơ có thể cùng đọc và suy ngẫm.

Sách gồm 2 phần: Văn học thiếu nhi Việt Nam đầu thế kỷ 21 - Những điều đọng lại trong con mắt nhắm và Như tôi thấy, và tôi đã cảm...Trong phần 1, tác giả viết về sự chuyển động của văn học thiếu nhi ở các khía cạnh: vai trò, chức năng, đề tài, thể loại và đội ngũ sáng tác. Anh cũng đánh giá cao các cuộc vận động sáng tác, giải thưởng đã thúc đẩy văn học thiếu nhi phát triển những năm qua.

Bên cạnh đó là những góc nhìn về tác động của truyền thông - báo chí, mạng xã hội và công nghệ; cũng như những tác động của ngành xuất bản và văn hóa đọc đến văn học thiếu nhi hiện nay.

Nhà văn Văn Thành Lê vừa có buổi giao lưu với bạn trẻ trường THPT Chuyên Đại học Sư phạm Hà Nội - Ảnh: Facebook nhân vật

"Trong sự lấn lướt của văn học dịch, văn học thiếu nhi Việt vẫn hết sức cần và giữ vị trí riêng biệt không thể thay thế. Bởi những câu chuyện, không gian, lời thoại, nhân vật mang phong vị Việt là điều mà độc giả nhỏ tuổi dễ cảm, dễ chạm đến, dễ bắt sóng hơn cả. Từ đó để có một tâm hồn Việt trọn vẹn hơn" - nhà văn Văn Thành Lê viết.

Trong phần 2, nhà văn dành cảm nhận cho những tác phẩm - theo anh là nổi bật, tiêu biểu của văn học thiếu nhi đầu thế kỷ 21. Đó là những tác phẩm được vinh danh tại các giải thưởng hoặc được đông đảo bạn đọc yêu thích, giới chuyên môn đánh giá cao: Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ (Nguyễn Ngọc Thuần), Tôi là Bêtô (Nguyễn Nhật Ánh), Con chuồn chuồn đẹp nhất (Cao Xuân Sơn), A lô!...Cậu đấy à? (Trần Đức Tiến), Cút cà cút kít (Nguyễn Thị Kim Hòa), Ra vườn nhặt nắng (Nguyễn Thế Hoàng Linh), Cá Linh đi học (Lê Quang Trạng)...

Một số tác phẩm đặc sắc của những cây bút trẻ cũng được "điểm danh" trong tập sách này: Cúc Dại và Tia Nắng (Dy Duyên), Ông Ba Bị và những đứa trẻ trong mơ (Lạc An), Thưa ngoại con mới về (Lam)..."

Tác phẩm Trên đồi, mở mắt và mơ của nhà văn Văn Thành Lê đã được tái bản nhiều lần - Ảnh: Facebook nhân vật

"Văn chương nói riêng và sáng tạo văn học nghệ thuật nói chung vẫn là cuộc đi tự thân của mỗi tác giả. Với văn học thiếu nhi còn là tình yêu con trẻ vô bờ bến vô vụ lợi, là con đường đẹp và vô tư nhất nhưng cũng khó khăn nhất" - nhà văn Văn Thành Lê chia sẻ.

Và những "cuộc đi tự thân" của mỗi người cầm bút đã cùng nhau gieo trồng, ươm xanh những cái cây trong khu vườn văn học thiếu nhi. "Cùng trông lại và cùng sẽ thấy" - như cách viết của nhà văn Văn Thành Lê - để nhận diện một dòng chảy văn học, để nhận ra những ưu khuyết và để tin tưởng, kỳ vọng vào hành trình tươi sáng ở phía trước.

Văn học thiếu nhi những năm qua đã luôn được tạo điều kiện để cất cánh, để tỏa sáng và định vị giá trị riêng trên văn đàn văn học Việt Nam.

Hàn Giang