Não bộ nam giới teo nhanh hơn phụ nữ khi già đi

24/10/2025 - 17:37

PNO - Một nghiên cứu quy mô lớn cho thấy não bộ của nam giới có xu hướng teo nhanh hơn phụ nữ khi lão hóa, đặc biệt ở các vùng liên quan đến trí nhớ, vận động và cảm giác. Tuy nhiên, bệnh Alzheimer vẫn ảnh hưởng đến phụ nữ nhiều hơn.

Dù tốc độ  nữ dễ mắc chứng mất trí nhớ hơn nam giới
Dù tốc độ teo não chậm hơn nam giới nhưng phụ nữ lại dễ mắc chứng mất trí nhớ hơn - Ảnh minh hoạ: canva

Nghiên cứu được công bố trên tạp chí Proceedings of the National Academy of Sciences (PNAS) đã phân tích hơn 12.000 bản chụp não của gần 5.000 người khỏe mạnh, trong độ tuổi từ 17 đến 95.

Kết quả cho thấy não bộ nam giới có tốc độ suy giảm cấu trúc nhanh hơn phụ nữ theo thời gian. Các vùng bị ảnh hưởng rõ nhất gồm vỏ não sau trung tâm (postcentral cortex) - khu vực xử lý cảm giác như chạm, đau và vị trí cơ thể - giảm trung bình 2% mỗi năm ở nam giới, gần gấp đôi mức 1,2% ở nữ giới.

Nam giới cũng có vỏ não mỏng đi rõ rệt hơn, đặc biệt ở các vùng parahippocampal và fusiform, vốn liên quan đến trí nhớ và nhận diện khuôn mặt. Đồng thời, các cấu trúc dưới vỏ như putamen và caudate, chịu trách nhiệm cho vận động, cũng suy giảm nhanh hơn.

Trong khi đó, não phụ nữ chủ yếu thay đổi ở phần dịch não tủy (não thất), có xu hướng giãn nở theo tuổi tác nhưng mức độ mất mô não tổng thể lại ít hơn so với nam giới.

Dù nam giới có tốc độ teo não nhanh hơn, tỉ lệ mắc bệnh Alzheimer ở phụ nữ lại cao gấp đôi. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), năm 2021 thế giới có khoảng 57 triệu người mắc chứng sa sút trí tuệ, trong đó phụ nữ chiếm phần lớn. Ở tuổi 45, nguy cơ suốt đời mắc Alzheimer của phụ nữ là 1/5, trong khi ở nam giới chỉ 1/10.

Các nhà khoa học cho rằng nguyên nhân không nằm ở tốc độ lão hóa của não, mà là sự kết hợp phức tạp giữa hormone, di truyền và tuổi thọ.

Sau mãn kinh, sự sụt giảm estrogen có thể ảnh hưởng tiêu cực đến chức năng bảo vệ thần kinh.

Một số yếu tố di truyền, như gen APOE ε4, làm tăng nguy cơ mắc Alzheimer ở phụ nữ.

Ngoài ra, phụ nữ sống lâu hơn, tuổi thọ trung bình năm 2021 là 73,8 tuổi so với 68,4 ở nam giới.

Theo nhóm nghiên cứu, sự khác biệt trong tốc độ teo não giữa 2 giới không thể giải thích hoàn toàn vì sao phụ nữ lại dễ mắc Alzheimer hơn. Điều này cho thấy các yếu tố sinh học khác như hormone, miễn dịch và mạch máu đóng vai trò quan trọng hơn trong việc quyết định nguy cơ sa sút trí tuệ.

Dù vậy, phát hiện này vẫn giúp làm sáng tỏ cách não bộ con người thay đổi theo tuổi tác và mở ra hướng nghiên cứu mới về lão hóa thần kinh ở từng giới tính.

Gia Vũ (theo Euronews)

 

news_is_not_ads=
TIN MỚI