Mưa lũ lịch sử ở Nghệ An: Dìu nhau vượt qua hoạn nạn

San sẻ nhau miếng ăn, chỗ ngủ

Hơn 1 tuần lũ càn quét qua, nhiều bản làng ở miền Tây xứ Nghệ vẫn còn ngổn ngang trong bùn đất. Nhà cửa bị nước lũ cuốn trôi hoàn toàn, một số người dân bản Xiềng Tắm (xã Mỹ Lý, tỉnh Nghệ An) cố gắng đào bới lớp đất cao hơn 3m với hy vọng tìm thấy ít đồ dùng còn bị vùi lấp, chưa bị cuốn trôi.

“Giường ngủ của tôi ở chỗ này, không biết còn không hay đã bị lũ cuốn trôi luôn rồi” - anh Vi Văn Trường - 23 tuổi, trú bản Xiềng Tắm - buồn bã nói. Ba của anh Trường không may bị thương ở chân trong lúc chạy lũ, đang phải điều trị ở bệnh viện. Rơi vào cảnh trắng tay sau một đêm chạy lũ, mẹ con Trường đành phải đến nhà hàng xóm tá túc.

Mưa lũ khiến gia đình bà Chu Thị Nam (bìa trái) - 49 tuổi, trú bản Cửa Rào 2, xã Tương Dương, tỉnh Nghệ An - rơi vào cảnh “màn trời chiếu đất”

Bản Xiềng Tắm có 188 nóc nhà, chủ yếu là người Thái, sinh sống bên sông Nậm Nơn. Đây được xem là vùng đất trù phú, với những ngôi nhà sàn kiên cố, khang trang, nhưng nay chỉ còn hơn một nửa. Anh Lô Văn Hiển (45 tuổi) cho biết, đã quá quen với cảnh chạy lũ, nhưng chưa từng gặp trận lũ nào kinh hoàng như năm nay. Tối 22/7, nước lũ trên sông Nậm Nơn dâng cao, dân bản báo động và cùng những gia đình ở gần mép sông di dời tài sản lên cao.

Nhưng rồi khi nước lũ cuồn cuộn đổ về, nước dâng cao hơn 10m, thì những nỗ lực của bà con đều đổ xuống sông. “Tài sản cả đời giờ mất hết rồi. Chúng tôi chỉ biết động viên nhau “còn người là còn của”. Mấy ngày nay, cũng may là có người cho ăn, ở tạm, nếu không cả nhà không biết ngủ ở đâu” - anh Hiển nói.

Trận lũ lịch sử đêm 22/7 càn quét qua khiến 201 gia đình ở xã Mỹ Lý rơi vào cảnh “màn trời chiếu đất”, hàng trăm gia đình khác cũng bị thiệt hại nặng nề. Ông Đào Công Thịnh - Phó chủ tịch UBND xã Mỹ Lý - cho biết, mất điện, sóng điện thoại không có, đường lại bị lũ “xé toác” khiến việc tiếp cận các bản giáp biên giới Việt - Lào sau lũ gặp rất nhiều khó khăn.

“Những ngày bị mưa lũ chia cắt, bà con chia sẻ nhau từng bữa cơm, bộ quần áo mặc. Lúc tiếp cận được những bản bị cô lập, chúng tôi rất cảm động khi thấy bà con đùm bọc nhau vượt qua hoạn nạn. Mọi người cùng góp lương thực, thực phẩm san sẻ với nhau; rồi nhường chỗ ngủ cho những gia đình bị lũ cuốn trôi nhà cửa. Nhờ vậy mà đến nay tất cả đều tạm ổn, không ai bị thiếu đói” - ông Thịnh nói.

Liên tục gọi điện thoại cho người quen để “năn nỉ” gửi thực phẩm lên để chuẩn bị bữa cơm tối cho những bà con bị ảnh hưởng nặng nề vì lũ, anh Nguyễn Tiến Thành - 37 tuổi, chủ một nhà hàng ở xã Mường Xén, tỉnh Nghệ An - nói rằng, rất khó để gom đủ lương thực, thực phẩm thời điểm này. Tối 22/7, khi nước lũ cuồn cuộn đổ về Mường Xén, nhà hàng của anh Thành trở thành nơi tá túc của người dân ở những vùng thấp trũng.

Trận lũ không chỉ khiến nhà cửa của các gia đình bị đổ sập, tài sản bị cuốn trôi mà còn gây ra mất điện, mất nước sạch và mất toàn bộ đồ dùng hằng ngày. “Thấy bà con đói, không có gì để nấu nướng, tôi gom toàn bộ thực phẩm dự trữ trong nhà hàng ra nấu cơm phục vụ mọi người để có sức dọn dẹp lại nhà cửa. Của ít lòng nhiều, chỉ mong bà con có cái ăn lúc nguy cấp” - anh Thành nói.

Để chuẩn bị 1.000-1.200 suất cơm mỗi ngày, anh Thành phải huy động toàn bộ nhân viên và người thân, bạn bè cùng đến hỗ trợ; tận dụng tất cả mối quan hệ để thu gom lương thực, thực phẩm và chấp nhận giá cao hơn ngày thường để mọi người tạm đủ no. Dù nguồn thực phẩm khan hiếm vì bị mưa lũ tàn phá, giao thông tê liệt, nhưng suất cơm anh Thành chuẩn bị luôn đầy đủ với 3 món canh, xào, mặn.

Nhận 6 suất cơm và nước uống mang về, cháu Lô Sỹ Mạc (12 tuổi) cho biết, những ngày qua, ba mẹ bận dọn dẹp nhà cửa, nên cậu đi nhận cơm cho cả gia đình. “Bếp nhà em bị ngập trong bùn, đồ dùng hỏng hết nên chưa nấu ăn được, nước sạch cũng không có” - Mạc bộc bạch.

Mở bếp ăn “tiếp sức” đoàn cứu trợ

Mang thêm cơm cho đoàn cứu trợ mới từ Thái Nguyên vào, chị Vũ Thị Lý - 52 tuổi, chị gái anh Thành - cho biết, không chỉ giúp người dân, họ còn nấu cơm phục vụ các đoàn cứu trợ và lực lượng tình nguyện đến giúp dân khắc phục hậu quả lũ lụt. Số lượng người dân đến nhận cơm ngày một giảm khi nhiều gia đình đã dọn dẹp xong bùn đất, có thể nấu ăn trở lại, nhưng bếp ăn của anh Thành vẫn tiếp tục duy trì để “tiếp sức” cho những người đến giúp bà con trong bối cảnh phần lớn các quán ăn, nhà hàng ở Mường Xén chưa hoạt động trở lại. “Chúng tôi may mắn, chỉ bị thiệt hại nhẹ, vẫn còn nhà để về, nên bảo nhau cứ gắng hết mình đến khi nào hết khả năng rồi tính tiếp” - chị Lý nói.

Đợt mưa lũ trong những ngày qua đã tàn phá nặng nề khắp miền Tây Nghệ An. Sáng 28/7, khi Quốc lộ 7 được thông tuyến, nhiều đoàn xe thiện nguyện từ khắp mọi miền Tổ quốc bắt đầu nối đuôi hướng về vùng lũ. Vì đường bị sạt lở, tắc nghẽn, nên hành trình đến với người dân vùng lũ của các đoàn từ thiện gặp nhiều khó khăn.

Các tiểu thương và người dân xã Nhân Hòa góp công, góp của nấu ăn “tiếp sức” các đoàn từ thiện

Trước tình hình đó, nhiều chủ nhà nghỉ, khách sạn, người dân trên Quốc lộ 7 đã dọn dẹp phòng ốc, nhà cửa, để các đoàn thiện nguyện vào ở tạm. Những ngày qua, cả gia đình chị Nguyễn Thị Hương (xã Nhân Hòa, tỉnh Nghệ An) chỉ ngủ chung 1 phòng, 2 phòng còn lại được dọn sạch sẽ để dành cho những người có nhu cầu khi không có chỗ ở. “Nhiều người không quản gian khổ để đến với bà con vùng lũ, tôi cũng chỉ muốn thay bà con gửi lời cảm ơn đến những tấm lòng thiện nguyện” - chị Hương chia sẻ.

Trên Quốc lộ 7, kế bên nhà chị Hương, một cửa hàng kinh doanh đã được các tiểu thương chợ Cây Chanh trưng dụng làm bếp ăn dã chiến “tiếp sức” các đoàn cứu trợ. Mời đoàn cứu trợ vào dùng bữa cơm tối, bà Nguyễn Thị Hoa - 58 tuổi, nhóm trưởng bếp ăn miễn phí - cho biết, bếp ăn được mở để phục vụ người dân trong xã bị ngập nặng ít ngày trước.

Nước rút, bếp tiếp tục duy trì để “tiếp sức” các đoàn cứu trợ đi qua. Bếp ăn đỏ lửa từ sáng sớm tới tối muộn, phục vụ 800-1.000 suất cơm mỗi ngày. “Không trực tiếp lên vùng lũ được nên chúng tôi muốn góp chút tình cảm nhỏ tiếp sức cùng mọi người. Chúng tôi chia sẻ thông tin lên mạng xã hội để các đoàn cứu trợ ở xa biết liên hệ và đặt cơm trước, đỡ phải lo chuyện ăn uống dọc đường” - bà Hoa tâm sự.

Biết tin bếp ăn mở miễn phí, bà con xung quanh cùng ngồi lại họp, người góp tiền, người góp gạo, rau củ, sức lực. Anh Hoàng Văn Hồng - 40 tuổi, ngụ phường Hoàng Mai, tỉnh Nghệ An - cho hay, khi biết các xã miền núi bị thiệt hại nặng do mưa lũ, anh cùng mọi người rất xót xa nên đứng ra kêu gọi quyên góp tiền, nhu yếu phẩm gửi lên cho bà con.

“Trước lúc lên đường, chúng tôi cũng hơi lo về việc ăn, ngủ, vì hàng quán chưa khắc phục xong, dòng người đổ về cứu trợ nhiều. Rất bất ngờ khi được mời vào ăn cơm trưa ngon thế này. Giữa những gian nan, nhọc nhằn mới thấy trân quý hơn những tình cảm đặc biệt của bà con” - anh Hồng nói.

Phan Ngọc