Khi hiệu quả quảng bá vượt chất lượng?

Câu chuyện bị đẩy lên cao quá mức do đám đông quá khích, hay do đội ngũ làm truyền thông cho ấn phẩm này quá giỏi, đã khiến đám cháy lẽ ra chỉ vừa nóng nhưng lại bùng lên rát mặt. 

Điểm bất thường là hầu hết các “xạ thủ” đều nhắm vào mục tiêu “làm thế nào” để nữ tác giả trẻ này “chui” vào được 25 quốc gia và tìm được việc làm mà không vướng những thủ tục, rào cản thường thấy về thị thực nhập cảnh. Không mấy ai nói về việc tác giả đã thể hiện điều gì trong sách, “manh mối” mà có thể từ đó ít nhiều tìm ra một phần câu trả lời. Đó là câu chuyện “ta ba lô” được viết theo văn phong trẻ, không cố ý thể hiện hoặc chưa đủ để sâu sắc, về những mẩu chuyện, nhân vật, khung cảnh gặp trên đường tác giả cưỡi ngựa xem hoa ở xứ lạ. Với thông tin, hình ảnh trong sách, có thể thấy, để đến địa danh này kia, gặp những con người như thế thì không đến mức độc giả phải băn khoăn. Nếu có chăng, chỉ là những tình tiết mang tính chuyện qua lăng kính riêng và trải nghiệm khác nhau của mỗi người viết, điều có thể chấp nhận được ở thể loại du ký.

Hàng trăm bạn đọc giao lưu, “chất vấn” Huyền Chip trong buổi ra mắt sách ngày 22/9 tại TP.HCM

Cùng thời điểm, ngày 21/9 tại TP.HCM còn có một sự kiện tương tự thu hút sự quan tâm của hàng trăm độc giả trẻ, là buổi ra mắt sách Đường hai ngả người quen thành lạ và giao lưu với tác giả Anh Khang. Không gian lọt thỏm giữa khu trung tâm thương mại không mấy phù hợp với dạng sự kiện này đã đành, nhiều người trẻ cũng chỉ đến đây như một khán giả hơn là độc giả. Đây là tập truyện ngắn mang không khí hiện đại, sành điệu, kèm một chút lập ngôn, triết lý vụn, một tác phẩm hư cấu nhưng mang màu sắc ghi chép hơn là chất truyện, với những mẩu chuyện lãng mạn nhẹ nhàng pha lẫn buồn vui. Đó liệu có phải là điều đã giúp một cuốn sách chỉ hơn 150 trang đủ sức khiến hàng trăm độc giả trẻ đăng ký tham dự giao lưu qua mạng và chen lấn cật lực ở buổi giao lưu?

Thực tế, cuốn sách đã được quảng bá tổng lực một thời gian dài trước đó trên các trang mạng xã hội của tác giả (hiện đang làm trong lĩnh vực truyền thông tiếp thị), trên trang của đơn vị xuất bản và trang riêng cho tác phẩm. Với mấy kênh này, cuốn sách được rao là tác phẩm “được mong đợi nhất trong năm” đã bán hết 10.000 bản trước khi phát hành. Một nghìn cuốn khác được mang đến bán “tươi” tại cuộc giao lưu cũng tiêu thụ gần sạch.

Chen lấn mua sách, bê cả ghế lên đầu tìm chỗ ngồi tại buổi ra mắt sách của tác giả Anh Khang ngày 21/9

Hai sự kiện trên cho thấy, việc quảng bá sách, bán sản phẩm đã đạt hiệu quả vượt lên trên sự mong đợi, vượt cả chất lượng mà tác phẩm có thể mang lại. Việc tận dụng sức mạnh, cảm xúc của cư dân mạng lẫn thị hiếu, cách thức đọc sách của độc giả trẻ được thể hiện rõ trong các trường hợp này. Đó chính là thực tế của một phần không gian xuất bản hiện nay, đặc biệt ở khối công ty sách tư nhân, khi có không ít đầu sách chất lượng bình thường nhưng nhờ quảng cáo tốt đã bán rất chạy và ngược lại, nhiều đơn vị có ấn phẩm hay nhưng quảng bá kém nên ế ẩm.

Sách cũng là một loại hàng hóa, việc làm sao để bán chạy là việc bình thường của nhà sản xuất. vấn đề là của khách hàng - độc giả, phải mua sao cho đúng sản phẩm có chất lượng. Một bộ phận người đọc, nhất là độc giả trẻ không phải lúc nào cũng tìm đến những cuốn sách hay, mà mua theo sở thích, theo trào lưu và cả sự tò mò.

Mai Liên