Đề nghị tăng tỉ lệ trợ giá cho xe buýt điện của VinBus

Ngày 9/3/2022, tuyến xe buýt điện D4 (Vinhomes Grand Park - Bến xe buýt Sài Gòn) do Công ty TNHH dịch vụ vận tải sinh thái VinBus (gọi tắt Công ty VinBus) bắt đầu vận hành. Thời gian thí điểm 24 tháng, loại hình thí điểm có trợ giá, tỉ lệ trợ giá/chi phí là 44,1%.

Đến tháng 2/2024, tuyến xe buýt điện D4 đã thực hiện 45.973 chuyến xe, đạt tỉ lệ 99,4% so với số chuyến kế hoạch. Tổng sản lượng hành khách đã vận chuyển đến hết tháng 2/2024 đạt 1.983.088 lượt, bình quân khoảng 3.200 lượt/ngày. Nguyên nhân các chuyến xe không hoàn thành chủ yếu do ùn tắc giờ cao điểm dẫn đến xe không kịp về bến để chạy chuyến tiếp theo.

Xe buýt điện D4 tại trạm dừng trên đường Hàm Nghi, quận 1 - Ảnh: Vũ Quyền

Theo đánh giá của Sở Giao thông Vận tải TPHCM, D4 là tuyến xe buýt điện đầu tiên trên địa bàn thành phố, phương tiện hoạt động hiện đại, sử dụng năng lượng điện thân thiện với môi trường, không phát thải khí nhà kính và tiếng ồn động cơ, thực hiện chủ trương phát triển phương tiện giao thông điện của thành phố. Từ khi đi vào hoạt động, tuyến xe buýt này đã đem lại những tín hiệu tích cực, khối lượng vận chuyển của tuyến ngày một tăng dần, được đánh giá tốt về chất lượng dịch vụ.

Tuy nhiên, theo báo cáo của Công ty VinBus, tỉ lệ trợ giá cho tuyến xe buýt điện D4 hiện nay quá thấp (44,1%), chỉ bằng 2/3 so với tỉ lệ trợ giá của tuyến xe buýt sử dụng diesel, CNG. Cùng với việc áp dụng đơn giá xe buýt sử dụng CNG dẫn đến công ty thua lỗ 33,6 tỉ đồng (năm 2022 lỗ 16,1 tỉ đồng, năm 2023 lỗ 17,5 tỉ đồng).

Theo thống kê của Trung tâm Quản lý Giao thông công cộng, tỉ lệ trợ giá/chi phí bình quân toàn hệ thống năm 2023 là 64,8%. Như vậy, có thể thấy tỉ lệ trợ giá của tuyến D4 hiện nay là thấp nhất so với bình quân toàn hệ thống. Đồng thời, thấp hơn nhiều so với các tuyến xe buýt điện có trợ giá của TP Hà Nội. Vinbus đề nghị điều chỉnh tỉ lệ trợ giá cho các tuyến xe buýt điện tại TPHCM lên 64,8% (bằng tỉ lệ trợ giá/chi phí bình quân toàn hệ thống năm 2023).

Đơn vị này cũng cho biết, trong 5 tuyến xe buýt điện được UBND TPHCM chấp thuận chủ trương tổ chức hồi đầu năm 2020, đến nay mới chỉ tổ chức được 1 chuyến, 4 chuyến còn lại vẫn chưa đưa vào vận hành vì gặp nhiều khó khăn, đặc biệt trong việc đầu tư Depot.

Sở Giao thông Vận tải TPHCM kiến nghị UBND thành phố chấp thuận chủ trương tiếp tục tổ chức 5 tuyến xe buýt điện. Cụ thể, tỉ lệ trợ giá/chi phí với tỉ lệ 64,8%, thời gian thực hiện thí điểm đến hết ngày 31/12/2025. Trường hợp UBND thành phố ban hành định mức kinh tế kỹ thuật và đơn giá đối với loại hình xe buýt điện trong thời gian thí điểm thì áp dụng theo mức kinh tế kỹ thuật và đơn giá loạt hình xe buýt điện được ban hành trong thời gian thí điểm còn lại.

Đồng thời, cho phép tiếp tục áp dụng phương thức đặt hàng cung ứng sản phẩm dịch vụ vận tải hành khách công cộng bằng xe buýt có trợ giá trên địa bàn thành phố đối với 5 tuyến xe buýt điện trong thời gian thí điểm.

Vũ Quyền