Vĩnh biệt Người hát Tình Ca - NSND Trung Kiên

“Khi hát lên tiếng ca gửi về người yêu phương xa. Ta át tiếng gió mưa thét gào cuộn dâng phong ba…”.

Giọng tenor hàng đầu của thanh nhạc Việt Nam đã hoàn thành hành trình ca hát của mình. Ngày 27/1/2021, khán thính giả cùng với trái tim mến mộ đưa tiễn NSND Trung Kiên rời xa cõi tạm.

NSND Trung Kiên sinh năm 1939 tại huyện Kiến Xương, tỉnh Thái Bình, là con trai nhà cách mạng Nguyễn Danh Đới. Ngày nhỏ, ông tham gia dàn đồng ca như Tuổi Xanh, Rạng Đông của Sở Văn hóa và Thành đoàn Hà Nội. Học hết lớp Mười, ông thi vào Trường Âm nhạc Việt Nam (nay là Học viện Âm nhạc Quốc gia Việt Nam). Năm 1962, khi đang là sinh viên năm ba, ông được cử đi học ở Liên Xô. Sau khi về nước, ông gia nhập đoàn văn công, đi khắp các chiến trường biểu diễn cho bộ đội, thanh niên xung phong.

Giọng tenor hàng đầu của thanh nhạc Việt Nam đã hoàn thành hành trình ca hát của mình

Ông là người thể hiện rất thành công ca khúc Đất nước trọn niềm vui, và nổi tiếng với các nhạc phẩm Chào sông Mã anh hùng (Xuân Giao), Quảng Bình quê ta ơi (Hoàng Vân), Hồ Chí Minh đẹp nhất tên Người (Trần Kiết Tường), Bài ca Trường Sơn (Trần Chung), Người chiến sĩ ấy (Hoàng Vân), Tình ca (Hoàng Việt)… 

Năm 1992, ông được đề bạt làm Thứ trưởng Bộ Văn hóa - Thông tin, phụ trách văn hóa nghệ thuật. Nghệ sĩ đương chức trong mười năm liên tục cho đến khi về hưu năm 2011. Sau đó, ông tiếp tục giảng dạy tại Học viện Âm nhạc Quốc gia, cố vấn cho Trung tâm Âm nhạc Serenade và viết sách.

Người đàn ông vóc dáng nhỏ nhắn đối lập hoàn toàn với giọng hát có âm vực vang vọng hào hùng những “sáng soi bóng đêm Trường Sơn, lắng trong nước sông Cửu Long” để dệt nên “tiếng ca át tiếng bom rền”… Cố nghệ sĩ cũng là người thầy của nhiều ca sĩ nổi tiếng, có công đào tạo một thế hệ giọng ca vàng của nền âm nhạc Việt Nam hiện đại như NSND Lê Dung, NSND Quang Thọ, ca sĩ Trọng Tấn, Lan Anh, Phương Nga, Đăng Dương…

Khi tuổi đã cao, NSND Trung Kiên vẫn thường nhắc đến những kỷ niệm đẹp với cậu con trai của mình - nghệ sĩ Quốc Trung. Ngoài âm nhạc, cậu con trai duy nhất ấy từng là “trung tâm” trong mọi suy nghĩ của ông. Sau này, khi Quốc Trung kết hôn với ca sĩ - NSƯT Thanh Lam, sự quan tâm của NSND Trung Kiên lại dồn hết cho các cháu nội. Ông cùng người vợ hiện tại là NSND Thu Hà chăm sóc các cháu giúp Quốc Trung sau khi anh ly hôn.

Hồ Chí Minh- Đẹp mãi tên Người, NSND Trung Kiên

 Dù con trai và con dâu đã ly hôn, nhưng NSND Trung Kiên vẫn giữ mối quan hệ tốt với Thanh Lam. Cố nghệ sĩ luôn thoải mái nhận lời tham gia ủng hộ những đêm nhạc của con dâu cũ. Ông từng nói: “Ly hôn là chuyện của Lam và Trung, còn tình cảm cha con giữa tôi và Lam vẫn tốt, vì Lam cũng là một nghệ sĩ chân chính, một người tử tế, nhất là khi con của Lam đang ở với tôi”.

Sự trọng thị tài năng đó đã chứng minh tâm thế của một người nghệ sĩ, người thầy, người đồng nghiệp lớn. Như cách mà nghệ sĩ Quốc Trung bày tỏ: “Cảm ơn bố đã mang con đến cuộc đời này. Cảm ơn bố đã dành cho con và hai cháu Thiện Thanh và Đăng Quang một tình yêu vô bờ bến. Bố đã có cuộc đời đẹp, mà con tự hào được là một phần trong đó. Sau này, ở một nơi nào đó, con ước được gặp lại bố để gọi bố yêu quý của con một lần nữa. Chào bố!”.

Cuộc đời tận hiến cho âm nhạc của NSND Trung Kiên, “tiếng ca đời đời chung thủy thiết tha” ấy vẫn trầm hùng bay lên, là “ánh sao tỏa sáng”, vượt qua những năm tháng chiến tranh khốc liệt, vượt qua cả những khổ đau mất mát, để hiện diện tiếp nối trong nhiều thế hệ học trò và lòng mến mộ của công chúng yêu nhạc. Có lẽ đó mới là di sản lớn nhất ông để lại cho đời, cho người. 

Giờ đây, cây đại thụ của dòng nhạc cách mạng đã có thể yên tâm hát tiếp bản Tình ca của mình trên một hành trình mới. Vĩnh biệt ông, giữa trời xanh quê hương. 

Trường Ý