Tự tử vì sức ép mạng xã hội: Từ cái chết của nữ sinh Nghệ An đến vấn nạn toàn cầu

Ngày 11/3 vừa qua, thi thể của nữ sinh ở Quỳnh Lưu, Nghệ An được phát hiện tại ao nước gần nhà cùng bức thư xin lỗi cha mẹ. Sự việc đau lòng xảy ra sau khi đoạn clip ghi lại cảnh nữ sinh hôn một bạn trai trong lớp bị phát tán trên mạng xã hội.

Đây không chỉ là câu chuyện đơn lẻ xảy ra tại riêng một địa phương ở Việt Nam, mà vấn nạn các thanh thiếu niên, thậm chí là các em nhỏ, không chịu nổi sức ép khủng khiếp từ mạng xã hội đang ở mức độ báo động toàn cầu.

Những cái chết tức tưởi, thương tâm tại nhiều quốc gia gần đây, đặc biệt Mỹ, soi rọi vào góc tối mà trẻ phải chịu đựng khi sống trong không gian mạng xã hội. 

Cái chết của ba cô gái

Ba nữ sinh ở Mỹ, Rosalie, Mallory và Brandy đã phải sống trong sợ hãi, sân trường đối với các em chẳng khác nào sự tra tấn.

Những kẻ tấn công không ngừng chế nhạo hay cho các em nghỉ ngơi, chúng sử dụng phương tiện truyền thông xã hội để theo dõi các cô gái trẻ hầu như ở khắp mọi nơi, cho đến khi nạn nhân tìm đến cái chết để giải thoát.

Rosalie tự sát bằng cách treo cổ; cha mẹ của Mallory phát hiện cô bé tử vong tại nhà; còn Brandy dùng súng tự sát ngay trước mặt gia đình. Những cô gái này và nhiều người khác quyết định chọn cái chết, thay vì chịu đựng nỗi ám ảnh dai dẳng.

Rosalie Avila từng ước mơ trở thành luật sư trước khi bị mạng xã hội "bức tử".

Cô bé Rosalie Avila, sống tại Yucaipa, bang California, muốn trở thành một luật sư để giúp thế giới trở nên tốt hơn. Cô bé học rất giỏi, nhưng sự tự tin của Rosalie dần nát vụn bởi những kẻ bắt nạt.

Trong hai năm ác mộng, những kẻ bắt nạt châm chọc mọi thứ thuộc về Rosalie như niềng răng, quần áo, giày dép. Chúng gọi cô bé là “kẻ thua cuộc”,“lạc loài”, xấu xí trong các bài đăng trên Facebook, và bảo rằng Rosalie nên tự sát.

Vào ngày 28/11/2017, Rosalie để lại cho cha mẹ, Freddie và Charlene Avila bức thư tuyệt mệnh: "Xin lỗi, con yêu mẹ và cha. Xin lỗi vì để mẹ tìm thấy con như thế này".

Cô bé 13 tuổi treo cổ tự sát, trở thành một trong những nạn nhân tìm đến cái chết, sau thời gian dài bị bắt nạt.

Mallory Grossman là một cô bé năng động và tốt bụng, nhưng thế giới của em dần sụp đổ vì những trò bắt nạt quái ác.

Ở lứa tuổi vị thành niên, trẻ em bị cuốn hút bởi các tình huống gây tổn thương. Điều đó giống như nghiện xem chương trình truyền hình thực tế, hay thậm chí còn hấp dẫn hơn bởi vì chúng là một phần trong “vai diễn”.

Mallory Grossman vô tình bị cuốn vào “bộ phim” tại Trường trung học Copeland ở Rockaway, bang New Jersey và không thể thoát ra.

Cô bé 12 tuổi có cuộc sống tươi đẹp, tham gia đội cổ vũ, thể dục dụng cụ và nhiều chương trình từ thiện tại địa phương. Cô bé thân thiện luôn sống hết mình vì mọi người.

Thế nhưng Mallory trở thành một nạn nhân vào tháng 10/2016, bắt đầu từ những ánh nhìn soi mói, hành vi quấy rối, bị bạn bè bêu xấu trên Instagram, Snapchat và tin nhắn điện thoại. Sau hơn nửa năm chịu đựng, Mallory tự sát vào tháng 6/2017.

Luật sư của gia đình Mallory, Bruce Nagel nói: "Trong nhiều tháng, cô bé bị buộc phải tin rằng mình là người thất bại, không có bạn bè, và cuối cùng, những kẻ bát nạt ép cô bé tự sát”.

Còn đối với gia đình của Brandy Vela tại bang Texas, ký ức về việc cô con gái 18 tuổi quay súng vào ngực rồi bóp cò, sẽ không ngừng ám ảnh họ.

Những kẻ bắt nạt giấu mặt, giấu tên gọi Brandy là “xấu xí” và “béo phệ”. Chúng thậm chí còn tạo một tài khoản giả trên trang web hẹn hò dưới tên Brandy nhằm bôi nhọ danh dự cô bé.

Brandy đổi số điện thoại nhiều lần, nhưng những kẻ bắt nạt vẫn tiếp tục đeo bám, chúng nói với cô bé rằng “Mày còn sống ư?”. Cuối cùng, Brandy chọn cách biến mất vĩnh viễn khỏi thế gian vào ngày 29/11/2016.

Nhưng mọi chuyện vẫn chưa chấm dứt, khi gia đình Vela còn đang để tang con gái, họ trông thấy một kẻ lạ mặt đăng ảnh Brandy mỉm cười lên mạng xã hội, kèm theo dòng chữ: “Đây là vẻ mặt của tôi khi nổ súng tự sát trước các thành viên trong gia đình”.

Một năm sau đó, bức ảnh vẫn tồn tại trên mạng internet.

Tương tự, những bài đăng quấy rối vẫn tiếp tục xuất hiện khi Rosalie nằm trong bệnh viện, chết não nhưng vẫn còn sống, vì gia đình muốn thực hiện ước nguyện hiến tạng của cô bé cho người phù hợp.

Một bức ảnh trên mạng xã hội, ghép hình Rosalie kèm dòng chữ: "Mẹ, lần sau đừng đưa con về giường" với mũi tên trỏ vào giường, và “Hãy đưa con xuống đây” cùng một mũi tên thứ hai chỉ vào ngôi mộ.

Đến cuối cùng, đối mặt những trò đùa tàn ác vẫn tiếp diễn trên mạng xã hội, cha mẹ của Rosalie, Mallory, Brandy và Emma chỉ còn cách lên tiếng với báo đài, đệ đơn kiện, đòi xét xử án hình sự.

Họ có thể tạo sức ép lên các nhà hoạch định chính sách, thành lập các nhóm hỗ trợ cha mẹ có con em bị bắt nạt trên mạng, và khuyến khích lựa chọn giáo dục tại nhà. Tuy nhiên, tất cả chỉ là bài học cá nhân muộn màng sau những mất mát quá lớn.

Cuộc khủng hoảng toàn cầu

Gia đình, nhà trường và chính quyền phải cùng chung tay để bảo vệ trẻ em khỏi nạn bắt nạt trên mạng internet.

Câu chuyện của các em là những ví dụ điển hình về một cuộc khủng hoảng toàn cầu. Không chỉ đau khổ, những cái chết trên phản ánh sự nguy hiểm của việc trưởng thành trong xã hội bị ám ảnh bởi mạng internet.

Hầu như không một ai, những kẻ bắt nạt lẫn những trang truyền thông xã hội, phải đối mặt với trách nhiệm trước thảm kịch. Còn với cha mẹ, họ chỉ biết đến vụ việc khi đã quá trễ.

Tuy tất cả 50 tiểu bang tại Mỹ đều có chính sách ngăn ngừa nạn bắt nạt ở trường học, nhưng nhiều phụ huynh nói rằng đa phần các biện pháp chỉ mang tính hình thức.

Vào ngày 03/11/2016, Đệ nhất phu nhân Melania Trump tuyên bố với cả nước rằng bà muốn ngăn ngừa nạn bắt nạt trực tuyến, nhưng cho đến nay, chính quyền của Tổng thống Trump vẫn chưa đưa ra kế hoạch cụ thể nào.

Nạn bắt nạt lan rộng đến mức 160.000 trẻ em tại Mỹ nghỉ học mỗi ngày vì sợ những kẻ bắt nạt. Khi bắt nạt xảy ra, trẻ em phải chịu đựng, ngay cả khi chúng chỉ chứng kiến ​​những hành động khủng khiếp xảy ra với bạn bè mình. Cha mẹ nên nói chuyện cùng con cái về nạn bắt nạt, cả ở trường, xã hội và trên mạng internet; trẻ em cần biết cách tự bảo vệ, càng sớm càng tốt.

Dù quá trình giúp trẻ tìm lại sự tự tin vào bản thân không dễ dàng, nhưng điều quan trọng, cha mẹ phải hiểu rằng nạn bắt nạt có thể để lại tổn thương tâm lý lâu dài, thậm chí khiến trẻ tìm đến cái chết.

Ngoài ra, phụ huynh cũng cần phải có những cuộc trò chuyện thẳng thắn với trẻ khi chúng tập cách sử dụng điện thoại thông minh và thiết lập tài khoản đầu tiên trên mạng truyền thông xã hội.

Ngọc Hạ (Theo Patch, CDC, Megan Meier Foundation)