Phương pháp cấy ghép tế bào thần kinh giúp điều trị trầm cảm

18/08/2025 - 22:29

PNO - Một nhóm nhà khoa học tại Viện Hàn lâm Khoa học Trung Quốc và Đại học Phúc Đán vừa công bố bước tiến đột phá trong điều trị trầm cảm, với việc chuyển đổi tế bào gốc thành tế bào thần kinh sản sinh dopamine - chất dẫn truyền thần kinh liên quan đến cảm giác hứng thú và động lực sống.

Khi thử nghiệm cấy tế bào thần kinh người vào chuột mắc trầm cảm, các nhà khoa học nhận thấy các triệu chứng ở chuột giảm hẳn. - Ảnh minh họa: Unflash
Khi thử nghiệm cấy tế bào thần kinh người vào chuột mắc trầm cảm, các nhà khoa học nhận thấy các triệu chứng ở chuột giảm hẳn - Ảnh minh họa: unflash

Theo nghiên cứu được công bố, các tế bào thần kinh được tạo ra trong phòng thí nghiệm sau đó được cấy vào não chuột mắc chứng trầm cảm. Kết quả cho thấy những con chuột này giảm đáng kể các biểu hiện như lo âu, bất lực và mất hứng thú - các triệu chứng phổ biến của trầm cảm nặng. Đồng thời, chúng cũng thể hiện hành vi tích cực hơn, cho thấy tiềm năng điều trị của phương pháp này.

Tế bào được tạo ra là các tế bào thần kinh dopaminergic loại A10 - nhóm tế bào đóng vai trò quan trọng trong việc điều khiển hành vi liên quan đến cảm xúc và động lực. Trước đây, việc tạo ra loại tế bào A10 từ tế bào gốc người được cho là rất khó khăn.

Tuy nhiên, nhóm nghiên cứu đã phát triển thành công quy trình biệt hóa tế bào gốc nhờ một hỗn hợp hóa chất đặc biệt. Khi được cấy vào chuột, các tế bào thần kinh A10 nhân tạo không chỉ sống sót mà còn kết nối được với mạng lưới thần kinh hiện có, tiếp nhận và truyền tín hiệu như các tế bào thần kinh tự nhiên - điều kiện tiên quyết để phục hồi chức năng của hệ dopamine bị tổn thương.

Trầm cảm hiện là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây gánh nặng bệnh tật toàn cầu, với hàng trăm triệu người mắc. Trong đó, nhiều người không đáp ứng với thuốc hoặc trị liệu thông thường - một dạng gọi là trầm cảm kháng điều trị.

Các nhà nghiên cứu khẳng định: ''Phát hiện này là bước tiến quan trọng, mở rộng tiềm năng ứng dụng của liệu pháp tế bào trong điều trị các rối loạn tâm thần.'' - Ảnh minh họa: unflasj
Các nhà nghiên cứu khẳng định: ''Phát hiện này là bước tiến quan trọng, mở rộng tiềm năng ứng dụng của liệu pháp tế bào trong điều trị các rối loạn tâm thần'' - Ảnh minh họa: unflash

Những trường hợp này thường đi kèm triệu chứng anhedonia - mất khả năng cảm nhận niềm vui, ngay cả với các hoạt động từng yêu thích. Đội ngũ nghiên cứu nhấn mạnh rằng liệu pháp cấy tế bào nhắm trúng vào nguyên nhân thần kinh sâu xa, giúp tái tạo lại các mạch não bị rối loạn, có thể là bước tiến quan trọng trong điều trị các rối loạn tâm thần như trầm cảm, tâm thần phân liệt.

''Nghiên cứu này là bằng chứng đầu tiên cho thấy liệu pháp tế bào có thể điều trị rối loạn tâm thần bằng cách tái tạo chính xác các mạch thần kinh bị tổn thương.'' - nhóm nghiên cứu viết.

Bên cạnh đó, vì liệu pháp tập trung vào một loại tế bào cụ thể, nó có thể giảm thiểu tác dụng phụ so với các loại thuốc tác động diện rộng hiện nay. Dù kết quả hiện mới chỉ được thử nghiệm trên động vật, song thành công bước đầu này mở ra khả năng ứng dụng trong điều trị lâm sàng đối với các ca trầm cảm nặng, đặc biệt là trầm cảm kháng trị.

Nhật Minh (theo SCMP)

 

news_is_not_ads=
TIN MỚI