Chính quyền gần dân nhờ công nghệ
Là địa bàn rộng, dân cư đông với hơn 60.000 công nhân, người lao động đang làm việc tại khu chế xuất Tân Thuận, trong đó có khoảng 15.000 người cư trú tại 495 nhà trọ, công tác quản lý lưu trú tại phường Tân Thuận Đông (quận 7, TPHCM) đặt ra nhiều thách thức cho chính quyền địa phương.
Trước nhu cầu phải cập nhật thường xuyên về cư dân, điều kiện an toàn phòng cháy chữa cháy và thông tin về người thuê trọ, UBND phường đã ứng dụng nền tảng WebGIS để tăng hiệu quả quản lý. Ban đầu, hệ thống này được dùng để quản lý đất đai, xây dựng, theo dõi chỉ tiêu kinh tế - xã hội, thu thuế và kết nối với Trung tâm Điều hành đô thị thông minh quận 7. Sau đó, phường mở rộng ứng dụng để quản lý nhà trọ và người thuê trọ.
Hiện tại, toàn bộ dữ liệu của 495 nhà trọ cùng khoảng 15.000 người thuê trọ đã được tích hợp vào WebGIS. Hệ thống cho phép truy xuất nhanh các thông tin như: quy mô nhà trọ, số điện thoại chủ trọ, điều kiện phòng cháy chữa cháy, giấy phép kinh doanh, đồng thời hỗ trợ thống kê, tìm kiếm, phân loại nhà trọ theo nhu cầu. Đặc biệt, chức năng quản lý người thuê giúp xác minh nhân thân, hỗ trợ an ninh trật tự và phòng chống dịch hiệu quả.
 |
Ông Nguyễn Minh Thiện - Chủ tịch UBND phường Tân Thuận Đông - tập huấn cho cán bộ phường sử dụng WebGIS |
Chị Kiều My - cư dân trên đường Huỳnh Tấn Phát - chia sẻ: “Tôi thấy hệ thống rất thiết thực, nhất là trong bối cảnh lừa đảo nhà trọ trên mạng diễn ra nhiều. Có công cụ rõ ràng, minh bạch sẽ giúp người thuê tránh được rủi ro không đáng có”. Chị Nguyễn Thị Lan - công nhân tại khu chế xuất Tân Thuận - cho biết: “Trước đây, cần thông tin gì, tôi phải lên phường. Giờ chỉ cần lên hệ thống là biết ngay trưởng khu phố, số điện thoại để liên hệ khi cần”. Anh Nguyễn Minh Hải - ngụ hẻm 435 Huỳnh Tấn Phát - đồng tình: “Trước đây mỗi lần chuyển trọ là phải đi các khu trọ để hỏi, rất mất thời gian. Giờ chỉ cần truy cập WebGIS là biết ngay khu vực nào còn nhà trọ, liên hệ được chủ trọ và xem trước các điều kiện cơ bản. Ngay cả khi cần liên hệ cán bộ phường hay cảnh sát khu vực, tôi cũng tìm thấy ngay trên hệ thống”.
Tại phường Phạm Ngũ Lão (quận 1), chính quyền địa phương đã chủ động hướng dẫn người dân sử dụng công nghệ để phản ánh các vấn đề dân sinh trực tiếp đến cơ quan chức năng, góp phần nâng cao hiệu quả quản lý đô thị. Chị Nguyễn Thị Thu Hằng - ngụ đường Đề Thám, phường Phạm Ngũ Lão - chia sẻ: “Từ khi cài đặt và sử dụng ứng dụng Timemark Camera, tôi thấy rất tiện lợi. Mỗi khi phát hiện rác thải đổ sai quy định hoặc lấn chiếm lòng lề đường, tôi chỉ cần chụp ảnh bằng ứng dụng, gửi kèm địa chỉ. Lực lượng chức năng phản hồi khá nhanh và đến xử lý trong ngày. Tôi cảm thấy tiếng nói của người dân được lắng nghe. Việc phản ánh cũng dễ dàng hơn trước rất nhiều vì mình có bằng chứng rõ ràng”.
Đảm bảo tính kế thừa, liên thông dữ liệu
Anh Huỳnh Bá Toàn - cán bộ công chức văn hóa - xã hội phường Phạm Ngũ Lão (quận 1) - cho biết: “Ứng dụng Timemark Camera rất phù hợp với việc phản ánh hiện trường thực tế. Ứng dụng hỗ trợ chụp ảnh, quay video có hiển thị thời gian thực và định vị GPS chính xác, giúp xác định rõ địa điểm, thời điểm xảy ra sự việc. Điều này giúp ích nhiều cho việc báo cáo và xử lý nhanh phản ánh từ người dân”.
Anh Huỳnh Bá Toàn thông tin, việc triển khai ứng dụng đã được áp dụng trong khoảng 2-3 tháng và nhận được nhiều phản hồi tích cực. “Trước đây, người dân phản ánh vi phạm như xây dựng không phép, tiếng ồn, rác thải… nhưng thiếu căn cứ cụ thể. Giờ đây, nhờ có hình ảnh rõ ràng, định vị cụ thể, cơ quan chức năng xác minh và xử lý nhanh hơn, không còn tình trạng đùn đẩy trách nhiệm hay phủ nhận vi phạm”.
 |
Phường Phạm Ngũ Lão (quận 1) triển khai sử dụng ứng dụng Timemark Camera để phản ánh nhanh chóng, chính xác các vấn đề dân sinh, góp phần nâng cao hiệu quả quản lý đô thị tại địa phương - Nguồn ảnh: UBND phường Phạm Ngũ Lão |
Bà Huỳnh Thị Xuyên - cán bộ mặt trận phường Tân Thuận Đông - cho biết, trong bối cảnh có sự chuyển giao về địa giới hành chính, sáp nhập chính quyền, ứng dụng công nghệ số giúp đảm bảo tính kế thừa và liên thông thông tin. Khi cán bộ mới tiếp nhận địa bàn, chỉ cần truy cập phần mềm là có thể nắm bắt được các khu phố, ranh giới hành chính trước đây, nhờ đó mà công tác quản lý cũng nhanh chóng và chính xác.
Với cán bộ mặt trận, việc tiếp cận, hỗ trợ các trường hợp khó khăn thường mất nhiều thời gian để xác minh, tìm địa chỉ... Nay chỉ cần tra cứu trên ứng dụng là có thể tiếp cận trực tiếp đối tượng cần chăm lo. Ngoài ra, phần mềm cũng cho phép nắm được tình hình cư trú, lao động nhập cư, theo dõi biến động dân cư, cũng như chia tách khu phố. Người dân cũng sẽ biết được khu phố của mình được chuyển sang khu phố mới ra sao, thông tin sẽ được cập nhật tự động.
Ông Nguyễn Minh Thiện - Chủ tịch UBND phường Tân Thuận Đông - nhấn mạnh, việc ứng dụng công nghệ vào công tác điều hành và quản lý không phải là vấn đề mới, bởi lâu nay các sở, ngành và quận huyện đã triển khai mạnh mẽ. Tuy nhiên, ở cấp phường xã, việc triển khai còn hạn chế do nhiều yếu tố như chi phí đầu tư hệ thống, đội ngũ chuyên trách vận hành, các rào cản về pháp lý và bảo mật.
“Hệ thống giúp chúng tôi thuận tiện hơn trong công tác chỉ đạo, điều hành. Thay vì chờ các báo cáo thì chúng tôi có thể theo dõi trực tiếp tình hình kinh tế - xã hội ngay trên nền tảng trực tuyến. Đồng thời, cán bộ công chức cũng xử lý công việc nhanh hơn, không còn mất thời gian tra cứu hồ sơ hay sử dụng nhiều loại bản đồ rời rạc. Về phía người dân, ứng dụng giúp tiếp cận thông tin cơ bản về hoạt động của địa phương một cách minh bạch và dễ dàng” - ông Nguyễn Minh Thiện chia sẻ.
Một điểm mới nổi bật của WebGIS là chức năng quản lý nhà trọ và người thuê trọ được phát triển từ thực tiễn phòng chống dịch COVID-19. Khi đó, việc điều tra, thống kê cư dân tại các khu nhà trọ gặp nhiều khó khăn do người thuê thường xuyên vắng mặt, việc cập nhật thông tin phụ thuộc vào lực lượng cảnh sát khu vực. Ứng dụng mới cho phép xây dựng cơ sở dữ liệu đầy đủ về chủ nhà trọ, người thuê, tình trạng pháp lý của từng căn nhà, giúp cán bộ truy cập và xử lý nhanh khi xảy ra sự cố liên quan đến an ninh trật tự hoặc phòng cháy chữa cháy.
Ngoài ra, ứng dụng cũng số hóa nhiều nội dung liên quan đến công tác quản lý trật tự xây dựng, đất đai như: dữ liệu về các khu đất đang tranh chấp, giấy phép xây dựng, thông báo sửa chữa nhà, vị trí đất công, bản đồ quy hoạch, số nhà, khu phố... Đây đều là các nội dung được công khai và cập nhật thường xuyên. Giai đoạn xây dựng cơ sở dữ liệu ban đầu gặp nhiều khó khăn, vì cần có thời gian tổng hợp và đồng bộ, nhưng về sau việc cập nhật trở nên dễ dàng, khi mỗi cán bộ chuyên môn có thể chủ động bổ sung thông tin thuộc lĩnh vực mình phụ trách. Văn phòng UBND phường cũng có bộ phận kiểm soát, đảm bảo tính chính xác và minh bạch dữ liệu.
Công cụ số hóa quản lý toàn diện cho chính quyền Hiện nay, quận 7 đã có 3/10 phường triển khai WebGIS. Trong thời gian tới, phường Tân Thuận Đông sẽ tiếp tục hoàn thiện ứng dụng về mặt pháp lý và bảo mật, đồng thời mở rộng các công cụ hỗ trợ như trí tuệ nhân tạo (AI), chatbot và tập trung nâng cao một số nội dung trọng tâm như quản lý đất đai, bản đồ hành chính, nhằm phục vụ tốt hơn cho công tác quản lý và phục vụ người dân. Về khả năng nhân rộng mô hình, ông Nguyễn Minh Thiện cho biết, hoàn toàn có thể triển khai ứng dụng tại các địa phương khác, tuy nhiên cần linh hoạt điều chỉnh nội dung ứng dụng theo đặc thù của từng khu vực. Chẳng hạn, nếu địa bàn có vấn đề nổi cộm về quản lý đất đai, trật tự xây dựng thì có thể phát triển chuyên sâu vào nội dung này, không nhất thiết phải đầy đủ 11 chức năng như hiện tại. Với nền tảng WebGIS hiện đại, chính quyền địa phương mới sau sắp xếp có thể nhanh chóng tiếp cận, chủ động quản lý mọi lĩnh vực trên địa bàn một cách trực quan và hiệu quả. |
Thanh Tâm