Osin trẻ em ở Pakistan

Vì nghèo khó, nhiều trẻ em phải theo mẹ đi làm giúp việc. Ảnh: France 24

Những đứa trẻ làm nghề giúp việc nhà

Từ năm 10 tuổi, bé Amina đã phải đi cọ rửa toilet, quét dọn nhà cửa và nấu ăn cho một gia đình trung lưu ở thành phố Karachi.

Giống như hàng triệu trẻ em Pakistan, cô bé là một người giúp việc - một nghề bị cấm đối với trẻ nhỏ nhưng phổ biến ở nước này.

"Cùng với mẹ, em phải cắt rau, rửa bát, quét sàn và lau nhà. Em ghét làm việc cho gia đình này" - cô gái 13 tuổi thường phải rời khu ổ chuột ở Karachi lúc 7 giờ sáng và trở về sau khi trời tối.

"Đôi khi chúng tôi làm việc vào Chủ nhật, mặc dù đó được cho là ngày nghỉ duy nhất, và điều đó thực sự không công bằng" - em nói thêm.

Theo báo cáo năm 2022 của Tổ chức Lao động Quốc tế (International Labour Organization), cứ 4 gia đình thì có một hộ gia đình ở một quốc gia 255 triệu dân sử dụng một trẻ em làm giúp việc, chủ yếu là trẻ em gái từ 10 đến 14 tuổi.

Sania, 13 tuổi, cho biết em kiếm được 15 đô la Mỹ mỗi tháng khi giúp mẹ đi dọn dẹp một ngôi nhà sang trọng rộng lớn trong thành phố. Khi đến gia đình này, cô bé bị cấm nói chuyện với con cái của chủ nhân, hoặc chạm vào đồ chơi của chúng.

"Em mơ ước được học xong và trở thành bác sĩ" - người lớn nhất trong gia đình có 5 anh chị em tâm sự.

"Rẻ hơn và ngoan ngoãn hơn"

Một giáo sư đại học giấu tên đã thuê một cậu bé 10 tuổi làm việc nhà cho mình, vì trẻ em rẻ hơn và ngoan ngoãn hơn.

"Tôi biết việc thuê một đứa trẻ là vô đạo đức và bất hợp pháp, nhưng ít nhất thằng bé cũng có mái nhà và được ăn uống đầy đủ ở đây" - ông nói.

Hamza được cha mẹ gửi đến sống với giáo sư ở Karachi - một thành phố cách ngôi làng nghèo khó của em 450 km. Mỗi năm, em chỉ được về nhà vài lần.

Mức lương hàng tháng của em là 35 đô la Mỹ, được trả trực tiếp cho cha của em. "Nếu ở trong làng, thằng bé sẽ bị cha mẹ bắt ra đồng, mà thậm chí không có gì cho chúng ăn" - giáo sư nói, đồng thời thừa nhận rằng ông cảm thấy "không thoải mái và ái ngại" khi con cái của mình đi học, trong khi Hamza ở lại để dọn dẹp.

Sania, 13 tuổi phải theo mẹ đi giúp việc cho một ngôi nhà sang trọng rộng lớn ở Karachi. Ảnh: France 24

Không có định nghĩa thống nhất về lao động trẻ em ở Pakistan, mặc dù luật liên bang cấm trẻ em dưới 14 tuổi làm việc trong môi trường không an toàn và nguy hiểm, chẳng hạn như nhà máy.

Ở tỉnh Sindh, việc thuê một đứa trẻ làm người giúp việc có thể dẫn đến tối đa một năm tù giam hoặc phạt tiền lên đến 50.000 rupee. Tuy nhiên, rất ít người bị truy tố.

Kashif Mirza từ tổ chức phi chính phủ Sparc, một trong những tổ chức bảo vệ quyền trẻ em mô tả đó là một hình thức "chế độ nô lệ hiện đại được chấp nhận rộng rãi trong xã hội Pakistan, khiến trẻ đặc biệt dễ bị tổn thương".

"Xã hội thích thuê lao động giúp việc gia đình trẻ em, vì chúng rẻ và ngoan ngoãn hơn, và người sử dụng lao động đưa ra lập luận rằng họ cũng đang bảo vệ chúng. Điều này không đúng sự thật và bất hợp pháp" - ông nói.

Bị giết chỉ vì hộp sô cô la bị mất

Iqra, một đứa bé giúp việc 13 tuổi, đã chết vào tháng 2 vừa qua vì những cú đánh của những người chủ giàu có ở Rawalpindi. Nguyên nhân là do hộp sô cô la bị mất khỏi nhà bếp.

Cha Iqra cho biết ông sẽ tìm cách truy tố những người sử dụng lao động, nhưng sau đó, ông nói rằng ông đã tha thứ cho họ.

Theo luật Hồi giáo, gia đình của một người thân bị giết có thể chấp nhận bồi thường tài chính từ thủ phạm để đổi lấy sự tha thứ, khiến họ không bị truy tố. "Tôi không có lựa chọn nào khác. Tôi sẽ tìm tiền ở đâu để trả phí pháp lý? Tôi đã nợ hơn 600.000 rupee rồi" - ông nói.

"Các hình phạt không đủ nghiêm khắc, đối với cả người sử dụng lao động và phụ huynh" - ông Mir Tariq Ali Talpur, Bộ trưởng các vấn đề xã hội về nông thôn và người nghèo Sindh cho biết.

Ông nói rằng chính quyền thường xuyên tiến hành kiểm tra và quản lý trẻ nhỏ làm việc bất hợp pháp, nhưng tòa án thường trả lại chúng cho cha mẹ sau một khoản tiền phạt nhỏ là khoảng 3,50 đô la Mỹ.

"Đó là lý do tại sao những sự cố này tiếp tục xảy ra nhiều lần" - ông nói.

Lao động trẻ em rất được chuộng bởi chúng rẻ và dễ bảo hơn. Ảnh: France 24

Một cặp vợ chồng ở Karachi bị buộc tội hành hạ bằng cách cố tình làm phỏng người giúp việc gia đình 13 tuổi tên là Zainab bằng bàn ủi. Thế nhưng họ đã được tại ngoại với mức phí phạt chỉ khoảng 105 đô la Mỹ mỗi người vào tháng 9.

"Tôi không hiểu làm thế nào mà họ có thể được tự do. Không ai nhìn thấy vết thương của Zainab?" - mẹ của cậu bé chỉ vào những vết bỏng nặng trên cánh tay, chân, lưng và bụng của con mình. "Những người nghèo như chúng tôi không có tiếng nói" - bà đau buồn nói.

Thảo Nguyễn (theo SCMP)