Người trẻ vẽ bản sắc Việt qua trang sách

Khám phá vẻ đẹp của những vùng văn hóa

Nhà xuất bản (NXB) Kim Đồng vừa tổ chức buổi giao lưu Người trẻ với bản sắc Việt Nam với tác giả Võ Thị Mai Chi và họa sĩ Hồ Quốc Cường nhân dịp ấn bản sách tranh Chung một ngôi nhà được phát hành. Trước đó, 2 tác giả, họa sĩ này đã cùng thực hiện các sách tranh: Đất nước gấm hoa và Theo dấu thời gian - các công trình tiêu biểu của Sài Gòn - TPHCM. Trong đó, Đất nước gấm hoa (2022) vừa ra mắt đã lọt vào danh sách bán chạy và nhanh chóng được tái bản. Cuốn sách này còn được gọi là atlas Việt Nam, được in bản tiếng Anh và thu hút bạn đọc độ tuổi thanh thiếu niên suốt thời gian qua. Riêng tác giả Võ Thị Mai Chi còn có bộ sách tranh khám phá dọc miền đất nước Đến thăm thành phố của em (6 tập, NXB Trẻ) với các tựa: Bắc Ninh ngọt ngào quan họ, Cần Thơ bồng bềnh sông nước, Huế miền đẹp miền thơ, Lý Sơn kỳ vĩ, Sapa mù sương và TPHCM sống động từng ngày.

Hành trình tìm về các giá trị bản sắc Việt trên trang sách đã và đang được nối dài với nhiều ấn bản đặc sắc

Lựa chọn viết sách tranh cho trẻ em bằng việc đi sâu vào khai thác văn hóa đặc trưng của các vùng đất, tác giả Võ Thị Mai Chi đã tạo được dấu ấn riêng với những tác phẩm luôn được phụ huynh và bạn đọc nhỏ tuổi quan tâm. Với cuốn sách mới nhất Chung một ngôi nhà, tác giả đã dấn bước tìm hiểu văn hóa của 54 dân tộc anh em ở nhiều khía cạnh: kiến trúc, phong tục, lễ hội, trang phục, sinh hoạt, ẩm thực… Những vùng đất xinh đẹp, những không gian văn hóa đa dạng của đồng bào các dân tộc trải dài trong trang sách khiến Chung một ngôi nhà không chỉ là một cuốn sách tranh đầy sinh động cho trẻ nhỏ mà còn là tư liệu tham khảo cho người lớn.

Tác giả Võ Thị Mai Chi chia sẻ chị dành gần 3 năm để tìm kiếm thông tin, nghiên cứu tư liệu và hoàn thiện phần lời cho sách. Chung một ngôi nhà cũng như nhiều tựa sách chị từng thực hiện đều cùng mong muốn: dành cho các em nhỏ những cuốn sách có nội dung ngắn gọn, dễ hiểu về văn hóa Việt. Có thể nói, nếu Đất nước gấm hoa được ví như bản đồ địa lý về các vùng đất dọc miền đất nước thì Chung một ngôi nhà là atlas 54 dân tộc anh em, với những vẻ đẹp và giá trị bản sắc của từng dân tộc, từng vùng văn hóa.

Dấu ấn văn hóa, hành trình nguồn cội

Một trong những bộ sách tranh khai thác vẻ đẹp và dấu ấn văn hóa Việt được thực hiện sớm nhất là Sài Gòn của em (sách tranh tương tác NXB Trẻ và Công ty cổ phần Green Horizon liên kết phát hành năm 2019). Thời điểm ấy, việc thực hiện một loạt sách tranh thuần Việt cho thiếu nhi còn rất mới mẻ, mang tính thử nghiệm.

Hơn 5 năm qua, sách tranh Việt đã có bước tiến dài với sự xuất hiện ngày càng nhiều những tựa sách, bộ sách tranh có đề tài đa dạng cùng phần minh họa sinh động, bắt mắt. Bản sắc Việt trên trang sách được khai thác ngày càng nhiều và đậm dấu ấn, trong đó có thể kể đến dự án Em yêu Việt Nam mình (tác giả Nguyễn Chiều Xuân, Lion Books), Câu chuyện dòng sông (3 tập, tác giả Thủy Nguyên, NXB Kim Đồng), Những đứa trẻ hạnh phúc (10 tập, giáo sư Lê Anh Vinh chủ biên, viết về trẻ em đồng bào các dân tộc và được trao giải thưởng Sách quốc gia năm 2024)…

Dấu ấn văn hóa trên trang sách của các tác giả, họa sĩ trẻ cũng là hành trình tìm về với cội nguồn, bản sắc Việt. Mỗi người một sự lựa chọn tiếp cận, cùng sự đặt hàng của các đơn vị làm sách đã cùng cộng hưởng góp phần tạo nên dòng chảy đa dạng cho sách tranh về văn hóa Việt. Ngoài những tác phẩm kể trên còn có các đề tài đặc thù: chủ quyền biển đảo có bộ sách Em yêu biển đảo - biên cương (tác giả Nguyễn Thắm, Uyên Đào, Phùng Hạo, NXB Trẻ); về làng nghề truyền thống có bộ Vang danh nghề cổ (6 tập, NXB Kim Đồng), du ký ẩm thực và hành trình di sản có Việt Nam miền ngon, Việt Nam dọc miền du ký, Tết ba miền (họa sĩ Lê Rin), văn hóa tết có bộ Tết tuổi thơ (NXB Kim Đồng)…

Hành trình tìm về các giá trị bản sắc Việt trên trang sách đã và đang được nối dài bởi các tác giả, họa sĩ trẻ cùng nhiều phụ huynh viết sách và làm sách, với mong muốn trẻ em có nhiều cơ hội đọc và tìm hiểu về văn hóa đất nước mình. Bên cạnh sách tranh về đề tài lịch sử, sự xuất hiện ngày càng nhiều các tựa sách, bộ sách tranh về văn hóa Việt góp thêm giá trị trên hành trình gieo hạt, nuôi dưỡng tâm hồn trẻ thơ về tình yêu nguồn cội, tình yêu dành cho quê hương đất nước.

Lục Diệp