Giải thưởng Văn học tuổi 20 - 2021: Tác phẩm của người trẻ đã nghiêng về phía hiện thực xã hội

Thể lệ Giải thưởng Văn học tuổi 20 - 2021 đã được Nhà xuất bản Trẻ công bố từ cuối năm 2018. Đến nay, đơn vị nhận được 241 bản thảo gửi về dự giải. Tuy nhiên, được chọn in thành sách chỉ mới có ba tác phẩm: Kẻ săn chuột (truyện dài, Phã Nguyện), Lũ chim thích chọn cành khô (tập truyện ngắn, Mai Thanh Nga) và Bí mật của bóng tối (tập truyện ngắn, Đinh Thành Trung).

Ba tác phẩm vừa được trình làng

Giải thưởng Văn học tuổi 20 là tên gọi khác của Cuộc thi Văn học tuổi 20 (hay Cuộc vận động sáng tác Văn học tuổi 20) đã tổ chức qua 6 mùa giải trước đó. Theo dự kiến, thời hạn kết thúc nhận tác phẩm dự giải là ngày 30/5/2021, tuy nhiên, ban tổ chức vừa quyết định lùi thời hạn nhận bản thảo đến ngày 30/10/2021.

Ông Dương Thành Truyền, Chủ tịch Hội đồng thành viên nhà xuất bản Trẻ cho biết: "Các tác phẩm lai cảo, nghĩa là bản thảo của tác giả trẻ gửi về nhà xuất bản để in đơn thuần, nếu xét thấy phù hợp với Giải thưởng Văn học Tuổi 20, chúng tôi cũng sẽ ngỏ lời với tác giả chuyển bản thảo dự giải.

Nhà xuất bản Trẻ mong muốn xây dựng Tủ sách Văn học Tuổi 20 với hy vọng, thông qua Tủ sách sẽ góp phần phát hiện, tạo điều kiện cho những gương mặt mới đến được với công chúng; đồng thời cũng mong muốn tìm kiếm những góc nhìn, cách viết, đề tài mới được thể hiện qua lăng kính của những người viết trẻ". 

Tác giả Phã Nguyện (trái) trong buổi ra mắt tác phẩm sáng ngày 21/5

Chủ đề chính của Giải thưởng Văn học tuổi 20 vẫn là Tuổi 20 hôm nay, cuộc sống và góc nhìn. Ban tổ chức khuyến khích các cây bút trẻ tìm kiếm đề tài mới, thể hiện phong cách viết sáng tạo, phản ánh được hiện thực xã hội thông qua lăng kính của người trẻ. Biên tập viên Kim Tuyến, Nhà xuất bản Trẻ cho biết, rất nhiều bản thảo dự giải lần này khai thác nội dung về tình yêu tuổi học trò, truyện ngôn tình, đề tài lẫn cách thể hiện đều chưa có sự đột phá, sáng tạo mới lạ. 

Kẻ săn chuột, Lũ chim thích chọn cành khô và Bí mật của bóng tối là ba tác phẩm được đánh giá khai thác đề tài nổi bật, ấn tượng nhất trong số các bản thảo gửi về. Biên tập viên Hạnh Thảo nhận định, số lượng bản thảo dự giải lần này có ít hơn so với trước, nhưng phần lớn các tác phẩm đã nghiêng về phía hiện thực cuộc sống, so với nhiều tác phẩm từ các mùa giải trước khai thác truyện giả tưởng, lịch sử, xuyên không...

Các tác phẩm được nhận định là đã nghiêng về đề tài hiện thực xã hội

Kẻ săn chuột là câu chuyện viết về cuộc sống của những đứa trẻ sống ở khu vực bãi rác (bối cảnh trong truyện là xóm Đèn Dầu), cùng những ám ảnh về tội lỗi, tội ác, sự vô cảm...của con người trong xã hội hiện đại. Tác giả Phã Nguyện (sinh năm 1997, tên thật Phạm Nguyễn) cho biết đây là truyện dài đầu tay, đề tài đã được anh ấp ủ từ lâu và viết ra như "một lời tự sự với nỗi hổ thẹn và sự day dứt của chính mình".

Tập truyện ngắn Bí mật của bóng tối của Đinh Thành Trung (sinh năm 1984) cũng khai thác đề tài về cuộc sống của những người cùng khổ trong xã hội. Tác giả bộc bạch bản thân thích lang thang mấy ngõ phố, ngõ chợ, một thế giới ẩn sau những con đường đầy ánh sáng. Riêng Lũ chim thích chọn cành khô của Mai Thanh Nga (hiện là kỹ sư viễn thông, sinh sống và làm việc tại Anh) viết về cuộc sống của người trẻ xa xứ, với những nhận diện, đối mặt và trưởng thành ở xứ người. 

Tác giả Mai Thanh Nga đã in bốn tác phẩm trước đó: "Chộn rộn xứ người", "Trái tim trên những con đường", "Paris trong hộp giày" và "3,1kg hạnh phúc"

"Hiện thực được người trẻ tiếp nhận và được thể hiện qua tác phẩm rất độc đáo, thi vị. Lao động chữ nghĩa của họ cũng rất sáng tạo và cẩn trọng"- ông Dương Thành Truyền nhận xét. Giải thưởng Văn học tuổi 20 - 2021 dự kiến sẽ công bố kết quả và trao giải vào tháng 3/2022. 

Ban giám khảo giải thưởng gồm: PGS.TS Văn Giá, PGS.TS Nguyễn Thành Thi, nhà văn Nguyễn Ngọc Tư, nhà văn Phan Hồn Nhiên và nhà báo Thúy Nga. 

Lục Diệp