Fraser’s Hill - “thiên đường chim” và hành trình đáng nhớ của các nhiếp ảnh gia Việt Nam

Nếu bạn là người yêu thiên nhiên, mê khám phá và không ngại dấn thân để săn những khoảnh khắc tuyệt đẹp của thế giới hoang dã, Fraser’s Hill - thị trấn nhỏ nằm ẩn mình giữa rừng mây của bang Pahang, Malaysia - chắc chắn là một điểm đến khó cưỡng. Và càng đặc biệt hơn, nếu bạn đến đây đúng dịp diễn ra cuộc thi tìm kiếm, ghi nhận, chụp ảnh chim hoang dã danh tiếng - Fraser’s Hill International Birdrace, nơi hội tụ của những tay máy cừ khôi từ khắp nhiều quốc gia trên thế giới.

Trong hành trình ấy, năm nay có một đoàn đặc biệt đến từ Việt Nam: các thành viên của thuộc Câu lạc bộ (CLB) Nhiếp ảnh Thiên nhiên Hoang dã Việt Nam. Dù tuổi đời còn rất “trẻ” (mới thành lập tháng 10/2023), nhưng họ đã khiến giới nhiếp ảnh quốc tế phải… trân trọng “ngoái nhìn”.

Các tay máy Việt Nam check-in tại tháp đồng hồ phủ kín dây leo ở trung tâm - Ảnh: N.H

Khung cảnh, nhịp sống và cảm hứng bất tận

Cách thủ đô Kuala Lumpur khoảng 4 giờ chạy xe, Fraser’s Hill là một vùng cao nguyên thơ mộng, cổ kính được ví như Sa Pa hay Đà Lạt của Malaysia. Những công trình kiểu Anh phủ đầy dây leo xanh mướt, những cung đường núi quanh co, sương mù nhẹ vương trên những mái nhà cổ... tạo nên một bức tranh vừa nên thơ vừa kỳ bí.

Những góc phố ở Fraser's Hill - Ảnh: N.H

Nhưng điểm níu chân du khách - đặc biệt là những người mê nhiếp ảnh - chính là hơn 270 loài chim hoang dã sinh sống sum vầy tại đây. Từ những loài quý hiếm thơ ngây nhìn khách lạ, đến những sắc màu kỳ ảo lướt qua nhanh như chớp của các loài nhút nhát lẩn lút giữa các tán rừng già bí ẩn, tất cả đều trở thành “nàng thơ” bất tận trước ống kính “tối tân” của các nghệ sĩ chụp chim trời.

Đã 36 năm trôi qua, trừ giai đoạn COVID-19 hành hoành mấy trăm ngày, còn lại, đều đặn, mỗi năm một lần, Fraser’s Hill lại sôi động với International Birdrace - sự kiện mang tầm vóc quốc tế, thu hút các đội thi từ vài chục quốc gia. Cuộc thi không đơn thuần là đua tranh ghi nhận, chụp ảnh, tìm hiểu được nhiều loài chim nhất, ảnh đẹp nhất; mà còn là dịp để những người yêu thiên nhiên hội tụ, học hỏi và truyền đi các thông điệp bảo tồn quan trọng và đầy tính nhân văn. Trong đó, đoàn Việt Nam - với cái tên “Vietnamese Crested Argus” (Trĩ sao) năm 2025 này, gồm 10 nhiếp ảnh gia, đã ghi một dấu ấn rực rỡ.

Các tay máy đến từ nhiều quốc gia trong khu vực đang “săn chim” - Ảnh: N.H

Đoàn Việt Nam trước khi vào một lối mòn sâu thẳm, dốc đứng của rừng già Malaysia - Ảnh: N.H

Trưởng đoàn Nguyễn Hoài Bảo - Phó chủ nhiệm CLB Nhiếp ảnh Thiên nhiên hoang dã Việt Nam, đồng thời là giảng viên Trường đại học Khoa học Tự nhiên - Đại học Quốc gia TPHCM - cho biết: “Chúng tôi không chỉ đi để thi. Chúng tôi đi để học, để kết nối, để lắng nghe thiên nhiên bằng một trái tim rộng mở.” Và kết quả thật xứng đáng: đoàn Việt Nam giành Giải Nhì chung cuộc (hạng Advanced - hạng cao nhất dành cho các đội chuyên nghiệp), cùng 2 giải cá nhân hết sức ấn tượng.

Dù phải băng rừng dốc, dậy từ 5g sáng để kịp săn chim, các tay máy của Việt Nam vẫn tràn đầy năng lượng và niềm hứng khởi. Cảm giác nhìn thấy một chú chim quý hiếm, đặc hữu nhỏ bé ló đầu khỏi bụi rậm, bắt được một khoảnh khắc tung cánh ngoạn mục như các thiên thần đầy màu sắc hay đơn giản là ánh mắt tò mò của chim mới ra ràng ngoan ngoãn bay theo bố mẹ... đều khiến chuyến đi trở nên không thể quên.

Không chỉ là điểm đến, mà là một cách sống

Ngoài các hoạt động “đua chim”, thi ảnh, Fraser’s Hill còn là một không gian văn hóa sống động. Trung tâm thị trấn, trong những ngày “hội chim” được bày biện những gian hàng giới thiệu sách ảnh, thiết bị nhiếp ảnh, các dự án bảo tồn, các chương trình du lịch, khám phá thiên nhiên, chụp ảnh chim hoang dã khắp thế giới. Hội thảo, tọa đàm, triển lãm... được tổ chức quy mô, khiến nơi đây trở thành một “điểm hẹn xanh” giữa lòng thiên nhiên.

Một góc của thị trấn và các gian hàng trong khuôn khổ “hội thi” chụp ảnh chim hoang dã. Có thể nói, Fraser’s Hill International Birdrace không chỉ thể hiện tình yêu thiên nhiên mà còn là một kích cầu du lịch, tạo sinh kế cho người dân, tăng nguồn thu ngân sách từ khai thác bền vững “kho báu” đa dạng sinh học nơi này - Ảnh: N.H

“Gian hàng” của đoàn Việt Nam rất bắt mắt - Ảnh: N.H

Điều khiến các bạn trẻ trong đoàn xúc động nhất chính là sự tham gia của cộng đồng địa phương, từ các em nhỏ đến người lớn tuổi đều hăng hái hỗ trợ các đội thi. Chính bà con cũng đều mang theo ống nhòm, sách ảnh và kiến thức phong phú về các loài chim để cùng tìm kiếm, quan sát, ghi nhận và chụp ảnh chim hoang dã. Tinh thần bảo tồn ở đây không phải khẩu hiệu, mà là thói quen sống. Việc Thái tử Malaysia trực tiếp trao giải cho các cá nhân và tập thể xuất sắc trong Fraser’s Hill International Birdrace năm 2020, cũng truyền đi một thông điệp mạnh mẽ về sự quan tâm của Chính phủ đối với công tác bảo tồn.

Cư dân thị trấn, người khắp nơi đổ về, đặc biệt là trẻ em tham gia hoạt động quan sát và chụp ảnh chim hoang dã cực kỳ hào hứng - Ảnh: N.H

Tại Fraser’s Hill, người ta không nói về bảo tồn như một nhiệm vụ nặng nề, mà biến nó thành niềm vui sống mỗi ngày. Trẻ em lớn lên cùng tiếng chim hót, người lớn tôn trọng từng nhành cây, ngọn cỏ. Trong các tiệm cà phê ven đường, người ta bàn về cách “săn” ảnh mà không làm phiền chim rừng. Sự tử tế với thiên nhiên hiện diện trong từng hành động nhỏ - từ cách người dân tự tay nhặt rác trên lối mòn, đến tấm bảng treo bên cửa sổ homestay: “Ở đây, bạn là khách của rừng”.

Với đoàn Việt Nam, Fraser’s Hill không chỉ là nơi mang về cúp giải thưởng nhiếp ảnh hay bảo tồn thiên nhiên, mà là nơi học được một bài học lớn: du lịch sinh thái chỉ thật sự bền vững khi mỗi người trở thành một thành phần thực sự có trách nhiệm trong bức tranh chung. Mỗi cú bấm máy không chỉ để ghi hình, mà còn là một cái gật đầu với thiên nhiên, rằng: “Chúng tôi hiểu bạn và sẵn sàng đồng hành để bảo vệ bạn”.

Và tất nhiên, nhắc đến Fraser’s Hill, không thể không nhắc đến hình ảnh những chú chim mà các thành viên CLB Nhiếp ảnh Thiên nhiên hoang dã Việt Nam - trực thuộc Hội Nhiếp ảnh TPHCM “săn được” trong khuôn khổ Fraser’s Hill International Birdrace 2025:

Ảnh của nữ nhiếp ảnh gia Nguyễn Thị Thanh Hồng

Ảnh của tác giả Hoàng Thế Nhiệm đã vinh dự đoạt giải thưởng

Ảnh của nghệ sĩ nhiếp ảnh Hoàng Mến

Ảnh của tay máy Nguyễn Đức Hoàn đến từ Hà Nội

Ảnh của nhà báo Đỗ Doãn Hoàng - thành viên chính thức của đội Việt Nam tại Fraser’s Hill International Birdrace 2025

Không chỉ là “Thiên đường chim”, trong các cánh rừng ở Fraser’s Hill còn có thể gặp các loài linh trưởng ngộ nghĩnh và quý hiếm - Ảnh: Hiếu Lê - Đỗ Doãn Hoàng

Minh Tuệ