Videos Podcasts TikTok YouTube eMagazine Longform ePaper
ĐƯỜNG DÂY KHẨN: 0913.15.93.15

ĂN GÌ - ĐI ĐÂU

    Đến Huế nhớ ghé thăm di tích Cơ Mật Viện

    30/12/2025 - 14:07
    Chia sẻ

    PNO - Trung tâm BTDTCĐ Huế đang xây dựng phương án hình thành trung tâm dữ liệu số, không gian sáng tạo di sản, văn hóa và nghệ thuật tại Cơ Mật Viện.

    Di tích Cơ Mật Viện, tại số 33 Tống Duy Tân (phường Phú Xuân, Huế), hiện là trụ sở làm việc của Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế
    Di tích Cơ Mật Viện, tại số 33 Tống Duy Tân (phường Phú Xuân, Huế), hiện là trụ sở làm việc của Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế
    Nằm trong quần thể di tích cố đô Huế, di tích Cơ Mật Viện - hay còn gọi là Tam Tòa (tại số 33 Tống Duy Tân, phường Phú Xuân, TP Huế) - không chỉ là chứng nhân lịch sử với những thăng trầm của các triều vua, mà còn chuẩn bị chuyển mình để trở thành trung tâm văn hóa nghệ thuật đầy sức sống - Ảnh: TTBTDTCĐ Huế
    Nằm trong quần thể di tích cố đô Huế, di tích Cơ Mật Viện - hay còn gọi là Tam Tòa (tại số 33 Tống Duy Tân, phường Phú Xuân, TP Huế) - không chỉ là chứng nhân lịch sử với những thăng trầm của các triều vua, mà còn chuẩn bị chuyển mình để trở thành trung tâm văn hóa nghệ thuật đầy sức sống.
    Theo tư liệu lịch sử, từ năm 1738, nơi tọa lạc của di tích Cơ Mật Viện đã được chúa Nguyễn Phúc Khoát chọn làm thủ phủ Phú Xuân và đến năm 1754 được gọi là Đô thành Phú Xuân - trung tâm văn hóa chính trị của xứ Đàng Trong. Trải qua nhiều biến động, nơi đây từng bị quân Trịnh chiếm đóng (1775 - 1786) và trở thành kinh đô của triều đại Tây Sơn (1786 - 1801).
    Theo tư liệu lịch sử, từ năm 1738, nơi tọa lạc của di tích Cơ Mật Viện đã được chúa Nguyễn Phúc Khoát chọn làm thủ phủ Phú Xuân và đến năm 1754 được gọi là Đô thành Phú Xuân - trung tâm văn hóa chính trị của xứ Đàng Trong. Trải qua nhiều biến động, nơi đây từng bị quân Trịnh chiếm đóng (1775 - 1786) và trở thành kinh đô của triều đại Tây Sơn (1786 - 1801).
    Khi vua Gia Long lên ngôi năm 1802, thủ phủ Phú Xuân bị triệt giải, khu đất này trở thành nơi ở cho các hoàng tử. Đến năm 1839, vua Minh Mạng cho xây dựng chùa Giác Hoàng - ngôi chùa từng được vua Thiệu Trị xếp vào danh sách 20 thắng cảnh đẹp nhất đất thần kinh. Tuy nhiên, sau khi thực dân Pháp chiếm quyền, chùa Giác Hoàng bị triệt giải hoàn toàn để xây dựng Cơ Mật Viện (hoàn thành năm 1903), nơi bàn thảo chính sự giữa triều đình nhà Nguyễn và chính quyền bảo hộ Pháp - Ảnh: TTBTDTCĐ Huế
    Khi vua Gia Long lên ngôi năm 1802, thủ phủ Phú Xuân bị triệt giải, khu đất này trở thành nơi ở cho các hoàng tử. Đến năm 1839, vua Minh Mạng cho xây dựng chùa Giác Hoàng - ngôi chùa từng được vua Thiệu Trị xếp vào danh sách 20 thắng cảnh đẹp nhất đất thần kinh. Tuy nhiên, sau khi thực dân Pháp chiếm quyền, chùa Giác Hoàng bị triệt giải hoàn toàn để xây dựng Cơ Mật Viện (hoàn thành năm 1903), nơi bàn thảo chính sự giữa triều đình nhà Nguyễn và chính quyền bảo hộ Pháp .
    Sau năm 1955, di tích này tiếp tục thay đổi công năng, từ văn phòng tư pháp, nơi xét xử các vụ án đến trụ sở của Ủy ban Quân quản và Tỉnh ủy tỉnh Thừa Thiên - Huế và Tỉnh ủy tỉnh Bình Trị Thiên rồi Thừa Thiên - Huế (cũ, từ 1975 đến năm 2000). Từ năm 2000 đến nay, di tích được giao cho TTBTDTCĐ Huế quản lý và sử dụng làm trụ sở làm việc.
    Sau năm 1955, di tích này tiếp tục thay đổi công năng, từ văn phòng tư pháp, nơi xét xử các vụ án đến trụ sở của Ủy ban Quân quản và Tỉnh ủy tỉnh Thừa Thiên - Huế và Tỉnh ủy tỉnh Bình Trị Thiên rồi Thừa Thiên - Huế (cũ, từ 1975 đến năm 2000). Từ năm 2000 đến nay, di tích được giao cho TTBTDTCĐ Huế quản lý và sử dụng làm trụ sở làm việc.
    Khác với nhiều công trình cung đình truyền thống, Cơ Mật Viện mang đậm phong cách kiến trúc Tây Âu. Tòa nhà chính quy mô 2 tầng, với 3 gian 2 chái. Điểm nhấn nổi bật là tầng trên có 3 chữ 'Cơ Mật Viện' được viết theo lối chữ triện đặt trang trọng trong ô tròn ở mặt trước, cùng hệ thống 5 cửa nguyệt môn mở ra không gian thoáng đãng - Ảnh: TTBTDTCĐ Huế
    Khác với nhiều công trình cung đình truyền thống, Cơ Mật Viện mang đậm phong cách kiến trúc Tây Âu. Tòa nhà chính quy mô 2 tầng, với 3 gian 2 chái. Điểm nhấn nổi bật là tầng trên có 3 chữ "Cơ Mật Viện" được viết theo lối chữ triện đặt trang trọng trong ô tròn ở mặt trước, cùng hệ thống 5 cửa nguyệt môn mở ra không gian thoáng đãng - Ảnh: TTBTDTCĐ Huế

    Theo nhà nghiên cứu Nguyễn Xuân Hoa, Cơ Mật Viện là nơi tập trung các vị đại thần quan trọng nhất của triều đình cùng với nhà vua bàn và định hướng những việc hệ trọng nhất của quốc gia. Dưới triều Nguyễn, dưới vua không có tể tướng, vua phải trực tiếp điều hành công việc và bên dưới có sáu Bộ. Cơ Mật Viện chính là đơn vị trung gian giữa vua và sáu Bộ.
    Theo nhà nghiên cứu Nguyễn Xuân Hoa, Cơ Mật Viện là nơi tập trung các vị đại thần quan trọng nhất của triều đình cùng với nhà vua bàn và định hướng những việc hệ trọng nhất của quốc gia. Dưới triều Nguyễn, dưới vua không có tể tướng, vua phải trực tiếp điều hành công việc và bên dưới có sáu Bộ. Cơ Mật Viện chính là đơn vị trung gian giữa vua và sáu Bộ.

    Đặc biệt bức bình phong Long Mã ở Cơ Mật Viện là một bức bình phong cổ kính, tuyệt đẹp thời triều Nguyễn, trang trí tinh xảo Tứ Linh, chữ Thọ và các biểu tượng hoàng gia, từng bị phá hủy sau 1945 nhưng đã được TTBTDTCĐ Huế phục hồi vào năm 2010, trở thành biểu tượng nghệ thuật, di sản văn hóa và điểm nhấn trong định hướng phát triển Cơ Mật Viện thành không gian sáng tạo di sản, văn hóa, nghệ thuật - Ảnh: TTBTDTCĐ Huế
    Đặc biệt bức bình phong Long Mã ở Cơ Mật Viện là một bức bình phong cổ kính, tuyệt đẹp thời triều Nguyễn, trang trí tinh xảo Tứ Linh, chữ Thọ và các biểu tượng hoàng gia, từng bị phá hủy sau 1945 nhưng đã được TTBTDTCĐ Huế phục hồi vào năm 2010, trở thành biểu tượng nghệ thuật, di sản văn hóa và điểm nhấn trong định hướng phát triển Cơ Mật Viện thành không gian sáng tạo di sản, văn hóa, nghệ thuật.
    Với kiến trúc truyền thống, bố cục linh hoạt và giá trị lịch sử - chính trị độc bản, Cơ Mật Viện phù hợp để tổ chức các hoạt động trưng bày, giáo dục, trình diễn nghệ thuật và tương tác công chúng. Mô hình phát triển được xây dựng trên ba nguyên tắc là phát huy giá trị di sản, kết nối sáng tạo, phục vụ cộng đồng.
    Với kiến trúc truyền thống, bố cục linh hoạt và giá trị lịch sử - chính trị độc bản, Cơ Mật Viện phù hợp để tổ chức các hoạt động trưng bày, giáo dục, trình diễn nghệ thuật và tương tác công chúng. Mô hình phát triển được xây dựng trên ba nguyên tắc là phát huy giá trị di sản, kết nối sáng tạo, phục vụ cộng đồng.
    Ông Hoàng Việt Trung - Giám đốc TTBTDTCĐ Huế cho biết, theo định hướng của TP Huế nơi đây sẽ có không gian sáng tạo, giao lưu văn hóa nghệ thuật kết hợp với dịch vụ. Sau khi Trung tâm chuyển đến cơ sở làm việc mới, đơn vị có nhiệm vụ bảo tồn và phát huy giá trị di tích Cơ Mật Viện, nên sẽ triển khai các hoạt động để biến nơi đây trở thành không gian văn hóa sáng tạo của Huế.
    Ông Hoàng Việt Trung - Giám đốc TTBTDTCĐ Huế cho biết, theo định hướng của TP Huế nơi đây sẽ có không gian sáng tạo, giao lưu văn hóa nghệ thuật kết hợp với dịch vụ. Sau khi Trung tâm chuyển đến cơ sở làm việc mới, đơn vị có nhiệm vụ bảo tồn và phát huy giá trị di tích Cơ Mật Viện, nên sẽ triển khai các hoạt động để biến nơi đây trở thành không gian văn hóa sáng tạo của Huế.
    Để khởi động cho không gian văn hóa sáng tạo ở Cơ Mật Viện, từ cuối tháng 11 vừa qua, TTBTDTCĐ Huế đã phối hợp với Trường Đại học Nghệ thuật Huế và các đơn vị liên quan tổ chức các hoạt động như triển lãm tư liệu, hình ảnh với chủ đề “Cơ Mật Viện triều Nguyễn (1834-1945): Hành trình không gian và dấu ấn triều chính”; chương trình giáo dục di sản “Khám phá Cơ Mật Viện và trải nghiệm các loại hình di sản Huế”… Theo TBTDTCĐ Huế, ban đầu không gian văn hóa sáng tạo ở Cơ Mật Viện sẽ mở cửa đón khách tham quan miễn phí - Ảnh: TTBTDTCĐ Huế
    Để khởi động cho không gian văn hóa sáng tạo ở Cơ Mật Viện, từ cuối tháng 11 vừa qua, TTBTDTCĐ Huế đã phối hợp với Trường Đại học Nghệ thuật Huế và các đơn vị liên quan tổ chức các hoạt động như triển lãm tư liệu, hình ảnh với chủ đề “Cơ Mật Viện triều Nguyễn (1834-1945): Hành trình không gian và dấu ấn triều chính”; chương trình giáo dục di sản “Khám phá Cơ Mật Viện và trải nghiệm các loại hình di sản Huế”… Theo TBTDTCĐ Huế, ban đầu không gian văn hóa sáng tạo ở Cơ Mật Viện sẽ mở cửa đón khách tham quan miễn phí.
    Ông Hoàng Việt Trung cho biết, sắp tới đơn vị sẽ phối hợp với các đối tác để tổ chức các chương trình, các hoạt động văn hóa, mời gọi các nghệ sĩ, họa sĩ đến trình diễn; tạo điều kiện để sinh viên các trường âm nhạc, nghệ thuật đến trình diễn, vừa phục vụ du khách nhưng cũng huy động nguồn xã hội hóa để “nuôi dưỡng” nghệ thuật theo hướng bền vững. “Kết hợp với không gian của Bảo tàng Cổ vật Cung đình Huế trong tương lai, di tích Quốc Tử Giám triều Nguyễn sau khi trùng tu và Cơ Mật Viện sẽ tạo thành trục không gian văn hóa đặc sắc, góp phần tôn vinh và lan tỏa di sản Huế. Chúng tôi kỳ vọng không gian này sẽ là điểm đến hấp dẫn, góp phần quan trọng cho phát triển đô thị di sản trong tương lai” - ông Trung chia sẻ.
    Ông Hoàng Việt Trung cho biết, sắp tới đơn vị sẽ phối hợp với các đối tác để tổ chức các chương trình, các hoạt động văn hóa, mời gọi các nghệ sĩ, họa sĩ đến trình diễn; tạo điều kiện để sinh viên các trường âm nhạc, nghệ thuật đến trình diễn, vừa phục vụ du khách nhưng cũng huy động nguồn xã hội hóa để “nuôi dưỡng” nghệ thuật theo hướng bền vững. “Kết hợp với không gian của Bảo tàng Cổ vật Cung đình Huế trong tương lai, di tích Quốc Tử Giám triều Nguyễn sau khi trùng tu và Cơ Mật Viện sẽ tạo thành trục không gian văn hóa đặc sắc, góp phần tôn vinh và lan tỏa di sản Huế. Chúng tôi kỳ vọng không gian này sẽ là điểm đến hấp dẫn, góp phần quan trọng cho phát triển đô thị di sản trong tương lai”- ông Trung chia sẻ.

    Thuận Hoá

    Ảnh: Ngọc Minh, Trung tâm Bảo tồn Di tích cố đô Huế

    Tag Cơ Mật việnĐại nộiHuế
     
    TIN CÙNG CHUYÊN MỤC
    TIN MỚI

    news_is_not_ads=