Cựu Thứ trưởng Bộ TN-MT bị đề nghị 30-36 tháng tù treo

Ngày 14/5, viện kiểm sát đã công bố bản luận tội, đề nghị mức án đối với ông Nguyễn Linh Ngọc, cựu Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường cùng 26 người trong vụ án xảy ra tại Công ty Thái Dương và các đơn vị khác, liên quan khai thác trái phép đất hiếm ở Yên Bái, buôn lậu sang Trung Quốc.

Viện kiểm sát đề nghị mức án đối với ông Ngọc từ 30-36 tháng tù nhưng cho hưởng án treo về tội vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí.

Cùng tội danh trên, ông Nguyễn Văn Thuấn, cựu Tổng cục trưởng Tổng cục Địa chất và Khoáng sản, bị đề nghị 5-6 năm tù.

Ông Lưu Anh Tuấn - Chủ tịch Công ty Đất hiếm Việt Nam - bị đề nghị 16-18 năm tù với cáo buộc phạm 2 tội danh “buôn lậu” và “vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng”.

Ông Đoàn Văn Huấn, Chủ tịch Công ty Thái Dương, bị đề nghị mức án 5-6 năm tù về tội vi phạm quy định về thăm dò, khai thác tài nguyên, 4-5 năm tù về tội vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng, và 3-4 năm tù về tội gây ô nhiễm môi trường. Tổng hợp hình phạt ông Huấn bị đề nghị từ 12-15 năm tù.

Nhóm lãnh đạo Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Yên Bái gồm: bị cáo Hồ Đức Hợp (Giám đốc) bị đề nghị 3 năm 6 tháng đến 4 năm 6 tháng tù; Lê Công Tiến (Phó giám đốc phụ trách lĩnh vực khoáng sản) bị đề nghị 30-36 tháng tù, và Bùi Đoàn Như (Trưởng phòng khoáng sản) bị đề nghị 24-30 tháng tù.

Trong phần luận tội sáng nay, viện kiểm sát xác định Bộ Tài nguyên và Môi trường chịu trách nhiệm quản lý nhà nước về khoáng sản trong phạm vi cả nước, trong đó có trách nhiệm cấp, gia hạn, thu hồi giấy phép khai thác khoáng sản.

Theo cáo trạng, Đoàn Văn Huấn trong vai trò lãnh đạo Công ty Thái Dương đã tổ chức, chỉ đạo khai thác trái phép quặng đất hiếm và quặng sắt tại mỏ Yên Phú (Yên Bái) trong thời gian từ năm 2019-2023.

Số khoáng sản bị khai thác trái phép có tổng giá trị hơn 864 tỉ đồng, và trong đó, bị cáo Huấn cùng đồng phạm đã tiêu thụ được số quặng trị giá hơn 763 tỉ đồng. Ông Huấn còn chỉ đạo lập 2 hệ thống sổ sách kế toán, gây thiệt hại hơn 9,6 tỉ đồng tiền thuế cho Nhà nước.

Cơ quan tố tụng xác định, từ năm 2011, Tổng cục Địa chất và Khoáng sản nhận hồ sơ xin cấp phép khai thác đất hiếm tại mỏ Yên Phú của Công ty Thái Dương, nên ông Nguyễn Linh Ngọc ký báo cáo gửi Thủ tướng Chính phủ về việc cấp giấy phép, nêu rõ "hồ sơ đề nghị cấp phép đã đủ điều kiện".

Cuối năm 2012, Thứ trưởng Nguyễn Linh Ngọc chỉ đạo Tổng cục Địa chất và Khoáng sản hoàn thiện hồ sơ cấp phép cho Công ty Thái Dương. Thời điểm này, dự án đã thay đổi cả về quy mô và tính chất; không chỉ có dự án khai thác, tuyển quặng như khi xin cấp phép năm 2011, mà bao gồm cả 3 dự án không thể tách rời, gồm: dự án khai thác, tuyển quặng; dự án nhà máy thủy luyện Yên Bái và dự án nhà máy chiết tách Hải Phòng.

Tuy nhiên, hồ sơ xin cấp phép của Công ty Thái Dương chỉ có giấy chứng nhận đầu tư dự án khai thác, tuyển quặng do UBND tỉnh Yên Bái cấp năm 2011 (hết hạn năm 2012) nhưng chưa được gia hạn hoặc cấp mới; không có giấy chứng nhận đầu tư nhà máy thủy luyện Yên Bái và nhà máy chiết tách Hải Phòng.

Đồng thời, vốn chủ sở hữu của Công ty Thái Dương không đảm bảo tỉ lệ bằng 30% tổng số vốn đầu tư của dự án (chỉ có 200 tỉ đồng còn tổng mức đầu tư 1.953 tỉ đồng), việc này vi phạm Luật Khoáng sản.

Tuy nhiên, nhóm cán bộ tại Tổng cục Địa chất và Khoáng sản vẫn sử dụng kết quả thẩm định cũ từ năm 2011 để trình hồ sơ. Thứ trưởng Nguyễn Linh Ngọc khi đọc và nghiên cứu hồ sơ, biết Công ty Thái Dương chưa đủ điều kiện nhưng vẫn ký chấp nhận cấp giấy phép vào năm 2013.

Chi Mai