Đây là diễn đàn để chia sẻ những nỗ lực của SAWACO trong việc ứng dụng công nghệ thông tin và chuyển đổi số để phục vụ khách hàng, cũng là dịp để các chuyên gia, nhà khoa học bàn bạc, chia sẻ thêm những giải pháp chuyển đổi số, ứng dụng công nghệ để SAWACO nghiên cứu, ứng dụng vào hoạt động chuyên môn.
 |
Thời gian qua SAWACO đã ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số để phục vụ khách hàng... |
Chương trình dự kiến có sự tham dự, điều hành (host) của bà Võ Thị Trung Trinh - Giám đốc Trung tâm Chuyển đổi số TPHCM - cùng chuyên gia của Viện Nghiên cứu phát triển TPHCM, lãnh đạo và chuyên gia lĩnh vực công nghệ thông tin của SAWACO. Chương trình sẽ được phát trực tiếp (live stream) trên kênh YouTube, trên trang Facebook (fanpage) và phiên bản điện tử Báo Phụ nữ TPHCM (phunuonline.com.vn).
|
Các đại biểu đang trao đổi tại chương trình |
Mở đầu chương trình, ông Bùi Thanh Giang – Phó Tổng giám đốc SAWACO - cho biết, SAWACO đang đối diện với nhiều thách thức lớn. Sự đô thị hóa nhanh chóng của TPHCM đã đưa thành phố trở thành một siêu đô thị với mật độ dân số cao. Hệ thống hạ tầng cấp nước trải qua nhiều giai đoạn đầu tư, hiện hữu một mạng lưới rộng khắp và phức tạp. Bên cạnh đó, nhiều công trình cấp nước vẫn đang trong quá trình hoàn thiện.
 |
Ông Bùi Thanh Giang – Phó Tổng giám đốc SAWACO |
SAWACO còn phải ứng phó với những tác động của biến đổi khí hậu như nước biển dâng, xâm nhập mặn, hạn hán, và tình trạng ô nhiễm môi trường nghiêm trọng, gây ảnh hưởng không nhỏ đến nguồn nước cung cấp cho người dân thành phố.
Mặt khác, nhu cầu và kỳ vọng của khách hàng đã có sự thay đổi đáng kể. Người dân không chỉ mong muốn có nước sạch mà còn đòi hỏi chất lượng nước tốt, sự ổn định trong vận hành, hệ thống thông minh và dịch vụ kịp thời, minh bạch.
Những yêu cầu này trở thành động lực để SAWACO chuyển mình mạnh mẽ, ứng dụng khoa học công nghệ và thực hiện chuyển đổi số nhằm nâng cao hiệu quả quản lý, vận hành và chăm sóc khách hàng. Chúng tôi đã xây dựng đề án phát triển công nghệ thông tin và chuyển đổi số với mục tiêu đến năm 2030 sẽ trở thành một doanh nghiệp số, vận hành hệ thống cấp nước thông minh. Đây là một chiến lược dài hạn và phức tạp, nhưng sẽ mang lại sức mạnh để SAWACO phục vụ người dân tốt hơn, vận hành hiệu quả hơn và đồng hành cùng sự phát triển bền vững của thành phố.
Chia sẻ cụ thể hơn về các nhóm giải pháp chuyển đổi số, ứng dụng khoa học công nghệ mà SAWACO đang triển khai, ông Lê Thành Lương – Phó giám đốc Công nghệ Thông tin SAWACO – cho biết, để thực hiện mục tiêu xây dựng SAWACO trở thành đơn vị số hoàn thiện cấp nước thông minh đến năm 2030, hiện nay chúng tôi đã và đang triển khai đồng bộ nhiều nhóm giải pháp. Trong đó về chuyển đổi số - khoa học công nghệ tập trung vào 5 nhóm chính.
 |
Ông Lê Thành Lương – Phó giám đốc Công nghệ Thông tin SAWACO thông tin 5 nhóm giải pháp của SAWACO |
Nhóm thứ nhất, xây dựng hạ tầng thông tin hiện đại, trang thiết bị nhà máy trên mạng lưới hiện đại hơn. Vận hành Trung tâm dữ liệu xây dựng theo tiêu chuẩn cao, đồng thời thực hiện nhiều giải pháp về máy chủ, thiết bị lưu trữ, sao lưu dữ liệu và giải pháp an toàn thông tin. Đây là những nền tảng quan trọng để đảm bảo hệ thống vận hành ổn định và sẵn sàng cho việc triển khai giải pháp số.
Nhóm thứ hai là chuẩn hóa, số hóa quy trình, cũng như triển khai phần mềm cốt lõi trong công tác quản trị điều hành, quản trị nhà máy, mạng lưới, cũng như hệ thống khách hàng. Cụ thể, trong công tác quản trị điều hành chúng tôi triển khai hệ thống ERP, kế toán, kho vật tư, tiền lương, nhân sự… Bên cạnh đó, chúng tôi đưa vào vận hành văn phòng điện tử để quản trị điều hành, quản lý dự án… Đối với hệ thống quản lý khách hàng, chúng tôi triển khai hệ thống quản lý khách hàng tập trung, hóa đơn điện tử, hợp đồng điện tử…
Trong công tác quản trị mạng lưới, nhà máy được triển khai phần mềm số, để số hóa toàn bộ mạng lưới khai thác bản đồ trên môi trường CS. Ngoài ra còn có phần mềm quản lý sự cố, quản lý công tác thất thoát nước…
Nhóm thứ 3 là nền tảng số trong công tác phục vụ khách hàng, chúng tôi triển khai giải pháp số trên nhiều nền tảng như: website, Zalo… giúp khách hàng dễ dàng tiếp cận dịch vụ cấp nước.
Nhóm thứ 4 là xây dựng trung tâm dữ liệu tập trung. Vừa rồi đưa vào vận hành trung tâm vận hành cấp nước trên mạng lưới, có thể giám sát phân tích… tiếp theo xây dựng trung tâm data để hướng đến ứng dụng AI thanh toán nước và ra quyết định chính xác.
Nhóm thứ 5 là công tác phát triển nhân lực và nhân cao nhận thức chuyển đổi số. Chúng tôi tổ chức các chương trình đào tạo trong nước và đào tạo quốc tế, trai khai phong trào chuyển đổi số cho nhân viên… để nâng cao nhận thức của cán bộ công nhân viên trong chuyển đổi số.
Như vậy những nhóm giải pháp đó không tách rời mà triển khai đồng bộ, rõ ràng để xây dựng hệ sinh thái số thống nhất, hướng tới SAWACO hiện đại và phục vụ khách hàng ngày càng tốt hơn.
Nhận định về những nỗ lực chuyển đổi số của SAWACO đối với sự phát triển của TPHCM, tiến sĩ Bùi Quốc Anh – Đại học Quốc gia TPHCM, Viện nghiên cứu phát triển TPHCM – cho rằng, vừa qua Bộ Chính trị đã ban hành Nghị quyết 57, một văn bản có ý nghĩa quan trọng, tác động sâu rộng đến đời sống và tạo động lực lớn cho các đơn vị nhà nước và các thành phần kinh tế khác.
 |
Tiến sĩ Bùi Quốc Anh – Đại học Quốc gia TPHCM, Viện nghiên cứu phát triển TPHCM |
Về ý nghĩa chiến lược, Nghị quyết này đặc biệt quan trọng trong bối cảnh TPHCM đang đẩy mạnh chuyển đổi số và xây dựng đô thị thông minh. Thành phố đã có những đề án cụ thể như đề án đô thị thông minh giai đoạn 2020-2025, tầm nhìn đến năm 2030. Các hoạt động chuyển đổi số nội bộ của SAWACO đang tích cực hưởng ứng chủ trương này.
Một vai trò ý nghĩa khác của SAWACO là đảm bảo cung cấp nước sạch cho hơn 11 triệu người dân thành phố. Trong tương lai, với chủ trương sáp nhập các tỉnh thành, SAWACO có thể sẽ đảm nhận vai trò lớn hơn, không chỉ phục vụ 11 triệu mà có thể lên đến 13,4 triệu dân, bao gồm cả Bình Dương, Bà Rịa - Vũng Tàu và các khu vực lân cận. Đây là những lợi ích chính trị và xã hội to lớn mà quá trình chuyển đổi số mang lại.
Từ góc độ người dân, chuyển đổi số mang đến những lợi ích thiết thực. Đầu tiên là chất lượng nước, một yếu tố quan trọng ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe của hàng triệu người. Thứ hai là khả năng tiết kiệm chi phí, một vấn đề được mọi người quan tâm. Thứ ba là sự tiện lợi trong thanh toán. Thay vì phương pháp thủ công, người dân có thể dễ dàng cập nhật và thanh toán tiền nước một cách nhanh chóng, theo thời gian thực.
Một điểm nhấn quan trọng nữa là vai trò tiên phong của SAWACO trong lĩnh vực cấp nước. TPHCM là đầu tàu kinh tế của cả nước, và SAWACO là đơn vị duy nhất đi đầu trong chuyển đổi số ngành nước. Việc này không chỉ giúp SAWACO mà còn hỗ trợ TPHCM trở thành đô thị thông minh, tiên phong trong chuyển đổi số trên mọi lĩnh vực.
Một trong những mục tiêu quan trọng của chuyển đổi số là nâng cao chất lượng dịch vụ khách hàng. Ông Bùi Thanh Giang - cho biết, thời gian qua, SAWACO đã thực hiện chương trình “Nâng cao chất lượng phục vụ khách hàng giai đoạn 2022 - 2026” như triển khai ứng dụng chăm sóc khách hàng trên di động, cổng thông tin điện tử tích hợp đăng ký hồ sơ trực tuyến, hóa đơn điện tử, thanh toán trực tuyến; tổng đài chăm sóc khách hang. Các sản phẩm này không chỉ cung cấp dữ liệu liên tục cho ngành cấp nước mà còn thu thập và cảnh báo rò rỉ trong hệ thống ống dẫn tại nhà khách hàng. Nhờ đó, người dùng có thể nhanh chóng đưa ra giải pháp khắc phục tình trạng thất thoát nước, nâng cao trải nghiệm dịch vụ. Chúng tôi đang từng bước nghiên cứu và ứng dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) cùng dữ liệu lớn (Big Data) để phân tích hành vi sử dụng nước, tự động thu thập và xử lý các kiến nghị, đề xuất từ người dùng, hướng đến cá nhân hóa dịch vụ.
Nói về hiệu quả của việc ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số trong công tác phục vụ khách hàng, ông Lê Thành Lương cho biết, việc ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số mang lại nhiều hiệu quả đối với công tác phục vụ khách hàng tại SAWACO. Như trước đây về mặt khách hàng, khi chưa ứng dụng công nghệ thông tin, thì các quy trình phản ánh của khách hàng phải xử lý thủ công, phải đến trực tiếp tại quầy - như vậy sẽ mất rất nhiều thời gian về di chuyển và chờ đợi. Nay, thông qua những nền tảng ứng dụng số mà SAWACO cung cấp cho khách hàng như ứng dụng chăm sóc khách hàng trên thiết bị di động, dịch vụ trực tuyến trên cổng thông tin điện tử, hoặc cổng Zalo… thì khách hàng có thể tiếp cận thực hiện dịch vụ cấp nước dễ dàng nhanh chóng. Về quản lý dịch vụ khách hàng, chúng tôi xây dựng hệ thống tập trung, liên thông, nâng cao công tác quản lý, rút ngắn quy trình, đáp ứng yêu cầu của khách hàng chính xác, giảm thiểu sai sót…
Bà Võ Thị Trung Trinh – Giám đốc Trung tâm Chuyển đổi số TPHCM đặt câu hỏi: "Từ những chia sẻ của hai vị đại diện SAWACO, tiến sĩ Bùi Quốc Anh có cho rằng, chuyển đổi số của ngành cấp nước đang mở ra những cơ hội phát triển kinh tế mới cho thành phố. Ví dụ như thúc đẩy hình thành các ngành công nghiệp hỗ trợ, các startup công nghệ trong lĩnh vực nước?"
 |
Bà Võ Thị Trung Trinh - Giám đốc Trung tâm chuyển đổi số TPHCM |
Trả lời câu hỏi này, tiến sĩ Bùi Quốc Anh nhận định rằng, TPHCM, vốn là cái nôi của khởi nghiệp, đang chứng kiến sự phát triển mạnh mẽ của lĩnh vực đô thị thông minh, đặc biệt từ các hoạt động liên quan đến chuyển đổi số. Đây là cơ hội lớn không chỉ cho SAWACO mà còn cho các ngành công nghiệp hỗ trợ.
Đối với ngành công nghiệp hỗ trợ, nhu cầu của người dân ngày càng cao. Họ mong muốn kiểm soát chất lượng nước một cách trực quan. Việc ứng dụng các hệ thống cảm biến và IoT để thu thập dữ liệu chất lượng nước trực tuyến đến từng hộ gia đình mở ra một thị trường rộng lớn cho lĩnh vực cảm biến. Với khoảng 3 triệu hộ dân tại thành phố, tiềm năng cho 3 triệu hệ thống cảm biến là hiện hữu.
Thứ hai, cần có những hệ thống nâng cao trải nghiệm khách hàng, chẳng hạn như việc tích hợp lên hệ thống chung để người dân có thể tự theo dõi và quản lý. Việc đơn giản hóa quy trình thanh toán trên đa kênh cũng là một cơ hội lớn cho các hoạt động phân tích.
Một nhóm quan trọng khác là các startup công nghệ của TPHCM. Đây là cơ hội để họ hiện thực hóa những mong muốn của người dân, trở thành những nhà cung cấp dịch vụ đổi mới. Chúng ta có thể kể đến nhu cầu về một hệ thống thu thập thông tin thời gian thực toàn diện, điều mà hiện tại chúng ta chưa có hệ thống cảm biến đáp ứng được. Đây là dư địa lớn cho các startup phát triển. Ý nghĩa thực tế của việc này là vô cùng to lớn. Khi chúng ta tạo ra một sân chơi và một thị trường như vậy, chúng ta sẽ tạo ra nhiều việc làm chất lượng cao, thúc đẩy các hoạt động đổi mới sáng tạo của thành phố và thực hiện các nghị quyết 57 của Bộ Chính trị đã đề ra.
Nói về kế hoạch để tiếp tục nâng cao trải nghiệm khách hàng trong thời gian tới, ông Bùi Thanh Giang – cho biết, trong thời gian qua, SAWACO đã đưa ra tích hợp thêm nhiều giải pháp thông minh dễ sử dụng, phù hợp hơn nữa. Nghiên cứu sử dụng trợ lý ảo thông minh để hỗ trợ cho các tổng đài viên để trả lời thắc mắc cho khách hàng vào những giờ cao điểm. Sắp tới mở rộng triển khai đồng hồ nước thông minh, sẽ cung cấp dữ liệu liên tục cho ngành cấp nước nhưng nó đồng thời cũng sẽ cũng sẽ thu thập và cảnh báo những rò rỉ trong đường ống nước cung cấp trực tiếp cho khách hàng. Từ đó sẽ làm cho khách hàng có thể giải pháp khắc phục nhanh tình trạng thất thoát nước của mình và tăng trải nghiệm của khách hàng hơn nữa. Chúng tôi cũng đang từng bước nghiên cứu và ứng dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo cũng như thu thập dữ liệu lớn để phân tích hành vi sử dụng nước của người tiêu dùng và tự động thu thập, xử lý các kiến nghị xử lý đề xuất của người dùng, nâng tầm phục vụ hướng đến cá nhân hóa trong phục vụ khách hàng của mình.
Bà Võ Thị Trung Trinh đặt câu hỏi: Hiện nay, rất nhiều doanh nghiệp đang ứng dụng các xu hướng công nghệ mới vào phục vụ khách hàng. Theo tôi biết, các xu hướng công nghệ mới có thể ứng dụng để nâng cao trải nghiệm khách hàng, ví dụ: IoT, Big Data, AI. Tiến sĩ Bùi Quốc Anh có thể gợi mở thêm một số giải pháp công nghệ mà SAWACO có thể ứng dụng để phục vụ khách hàng trong thời gian tới ?
Theo tiến sĩ Bùi Quốc Anh, các doanh nghiệp có thể sử dụng công nghệ IoT, từ các thiết bị đơn lẻ. IoT ngày nay đã phát triển để hỗ trợ các hệ thống cảm biến thông minh. Điều này cho phép theo dõi lưu lượng nước, phát hiện rò rỉ, giảm thất thoát trong quá trình truyền tải. Việc ứng dụng IoT còn giúp cung cấp thông tin chủ động, kịp thời, mang lại trải nghiệm tốt hơn cho khách hàng.
Thứ hai, dữ liệu lớn (Big data) mở ra khả năng phân tích nhu cầu khách hàng, một yếu tố then chốt trong việc cung cấp nước. Các gợi ý về nhu cầu sử dụng, tiết kiệm nước, cách dùng hiệu quả hay xử lý sự cố có thể được cá nhân hóa, nâng cao sự hài lòng của người dân.
Một lĩnh vực tiềm năng khác là trí tuệ nhân tạo (AI). Với hơn 11 triệu người dùng, việc triển khai trợ lý ảo (chatbot) có thể phục vụ đồng thời, cung cấp thông tin chính thống 24/7. AI còn có khả năng phân tích cảm xúc, hành vi người dùng, mang lại những ứng dụng thiết thực cho cuộc sống.
Ngoài ra, công nghệ blockchain cũng được gợi ý để minh bạch hóa hóa đơn, tạo sự tin tưởng cho người dân, đồng thời nâng cao chất lượng dịch vụ và cam kết của đơn vị cấp nước. Vấn đề bảo mật dữ liệu, an toàn thông tin cũng được chú trọng khi sở hữu lượng lớn dữ liệu người dùng, đòi hỏi các giải pháp bảo vệ tương ứng. Những giải pháp công nghệ này được kỳ vọng sẽ góp phần hiện đại hóa ngành cấp nước, hướng tới phục vụ người dân ngày càng tốt hơn.
 |
Bà Phạm Thị Vân Anh (giữa) - Phó tổng biên tập Báo Phụ nữ TPHCM tặng hoa cảm ơn các đại biểu tham gia chương trình. |
Để quá trình chuyển đổi số thành công, một yếu tố đặc biệt quan trọng đó là thu hút khách hàng sử dụng dịch vụ số. Theo ông Bùi Thanh Giang, để thực hiện vấn đề này, phải lấy khách hàng là trung tâm. Khách hàng không thể không đồng hành cùng chúng ta trong quá trình chuyển đổi số. Để làm cho khách hàng gắn kết, SAWACO đã đề ra 1 số giải pháp. Giải pháp đầu tiên là đơn giản hóa giao diện các ứng dụng chăm sóc khách hàng, giúp mọi đối tượng, kể cả người lớn tuổi, dễ dàng thao tác. Bên cạnh đó, SAWACO đã không ngừng gia tăng tiện ích trên nền tảng số, cho phép khách hàng không chỉ theo dõi lượng nước tiêu thụ, thanh toán trực tuyến mà còn có thể đăng ký và cập nhật tiến độ xử lý các dịch vụ một cách thuận tiện. Để thúc đẩy quá trình này, SAWACO chú trọng công tác truyền thông, hướng dẫn người dân sử dụng ứng dụng tại các điểm giao dịch, trên mạng xã hội và các phương tiện thông tin đại chúng, bao gồm cả Báo Phụ Nữ. Chúng tôi cũng phối hợp chặt chẽ với các cơ quan chức năng và chính quyền địa phương để khuyến khích người dân tích cực tham gia vào quá trình chuyển đổi số, sử dụng các dịch vụ số. Với vai trò trực tiếp phụ trách công tác này, SAWACO tin rằng những nỗ lực trên sẽ góp phần nâng cao trải nghiệm và sự hài lòng của khách hàng trong kỷ nguyên số. Theo ông Lê Thành Lương trong quá trình triển khai dịch vụ số, SAWACO cũng gặp những thuận lợi khó khăn. Về thuận lợi, SAWACO có sự chỉ đạo sát sao của Ban lãnh đạo, cũng như sự chủ động tổ chức triển khai đến người dân của các đơn vị cấp nước thành viên. Bên cạnh đó là sự hưởng ứng của toàn bộ cán bộ công nhân viên – là yếu tố giúp chuyển đổi thành công. Ngoài ra, hạ tầng công nghệ thông tin ngày càng hiện đại hóa. Các ứng dụng chăm sóc khách hàng thường xuyên nâng cấp, cải tiến thiết thực hơn… Những yếu tố này giúp khách hàng đánh giá và phản hồi tích cực. Khó khăn, như chúng ta biết, nhóm đối tượng khách hàng, cụ thể là người cao tuổi và nhóm ít sử dụng công nghệ cũng e dè với giải pháp số. Tiếp đến là khách hàng quen sử dụng thủ tục trực tiếp nên chuyển qua số cũng cần có thời gian làm quen. Ngoài ra, việc lừa đảo trên nền tảng công nghệ, làm cho niềm tin của khách hàng vào nền tảng số giảm, làm chậm việc triển khai nền tảng số đến khách hàng. Bà Võ Thị Trung Trinh đặt tiếp câu hỏi: Với kinh nghiệm của mình, tiến sĩ Bùi Quốc Anh có thể chia sẻ thêm một số giải pháp mà SAWACO có thể áp dụng để thu hút khách hàng sử dụng dịch vụ số ? Theo Tiến sĩ Bùi Quốc Anh, với vai trò người sử dụng dịch vụ, điều đầu tiên cần cải thiện là trải nghiệm người dùng. Hiện chúng ta đã phát triển một số ứng dụng, tuy nhiên, người dùng quen thuộc công nghệ dễ dàng tiếp cận hơn. Ngược lại, những người lớn tuổi, chẳng hạn như phụ huynh trên 70, thường gặp hạn chế trong việc sử dụng và thiếu tin tưởng vào công nghệ. Do đó, ưu tiên hàng đầu là tăng cường trải nghiệm cho người dùng, đặc biệt là người lớn tuổi. Bộ phận công nghệ và các đối tác cần chú trọng, tỉ mỉ trong từng tính năng, nút bấm trên ứng dụng. Vấn đề thứ hai là cá nhân hóa trải nghiệm. Mỗi người có nhu cầu khác nhau, đặc biệt với người dùng thường xuyên. Việc xây dựng hệ thống lưu trữ lịch sử dữ liệu để dự báo nhu cầu là rất quan trọng. Ví dụ, người dùng quan tâm đến lượng nước tiêu thụ có thể theo dõi lịch sử hàng ngày, thậm chí theo giờ. Đây là trải nghiệm thực sự cần thiết. Thứ ba, đơn vị cần đẩy mạnh truyền thông chính thống. Truyền thông là kênh quan trọng để người dùng nắm bắt thông tin chính xác về các dịch vụ đang triển khai, tránh tin giả. Hiện nay, nhiều người dùng gặp phiền toái vì cuộc gọi mạo danh. Vì vậy, cần đầu tư vào hoạt động truyền thông, quảng bá trên mạng xã hội và các kênh chính thống. Thứ tư, giảm giá và khuyến mãi luôn thu hút người dùng, giúp tăng cường trải nghiệm và khuyến khích họ sử dụng dịch vụ, đặc biệt trong giai đoạn chuyển đổi từ phương thức truyền thống sang hệ thống mới. Thứ năm, khách hàng luôn mong muốn được xử lý sự cố nhanh chóng và hỗ trợ 24/7. Bên cạnh các kênh truyền thống, cần phát triển các kênh khác như chatbot, hệ thống trả lời tự động để cung cấp thông tin trực tiếp, nâng cao trải nghiệm tích cực. Cuối cùng, việc hợp tác với các đối tác công nghệ về thanh toán, vận chuyển, phân tích dữ liệu người dùng là rất quan trọng. Hợp tác với các viện nghiên cứu để phân tích dữ liệu tiêu thụ, hành vi, cảm xúc khách hàng và đưa các số liệu này lên hệ thống đo lường, phân tích, thậm chí áp dụng AI, sẽ giúp phát hiện rủi ro và khó khăn, từ đó cải thiện chất lượng dịch vụ. |
Chuyển đổi số: Bảo mật, an toàn thông tin là quan trọng hàng đầu Bà Võ Thị Trung Trung đặt câu hỏi: "Thưa ông Bùi Thanh Giang, trước talkshow này, Ban tổ chức đã nhận được email đặt câu hỏi của bạn Bích Ngọc (huyện Hóc Môn) như sau: Việc chuyển đổi số là hết sức cần thiết và có lợi cho khách hàng. Tuy nhiên, không ít người dân lo ngại về việc bảo mật, an toàn mạng. Vậy, SAWACO đã có giải pháp gì để đảm bảo an ninh mạng, bảo vệ dữ liệu khách hàng?" Ông Bùi Thanh Giang: Trong quá trình chuyển đổi số, ngay từ đầu chúng tôi rất quan tâm đến vấn đề bảo mật dữ liệu khách hàng, cũng như bảo vệ an toàn thông tin khách hàng được chúng tôi xem là vấn đề quan trọng hàng đầu của doanh nghiệp. Trong quá trình hoạt động chúng tôi luôn tuân thủ quy định của pháp luật về bảo vệ dữ liệu an toàn dữ liệu cá nhân; triển khai đồng bộ chính sách quản lý, giải pháp kỹ thuật cũng như đào tạo nội bộ để bảo đảm quá trình hoạt động thu thập, lưu trữ, sử dụng dữ liệu khách hàng minh bạch, làm sao đảm bảo an toàn. SAWACO cam kết luôn đồng hành, tạo niềm tin cho người dân trong quá trình sử dụng dịch vụ số vì đây không chỉ là tiện ích mà còn là trách nhiệm của chúng tôi với cộng đồng. Ông Lê Thành Lương chia sẻ thêm, về mặt kỹ thuật, chúng tôi thường xuyên rà soát, đánh giá về an toàn thông tin của hệ thống. Bên cạnh đó chúng tôi phối hợp đơn vị chuyên trách an toàn thông tin để xử lý sự cố nếu có xảy ra. Về mặt các nền tảng ứng dụng cung cấp cho khách hàng được thiết kế vận hành với tiêu chuẩn an toàn. Mục tiêu đảm bảo quyền riêng tư và an toàn của khách hàng cũng như tạo sự tin tưởng, yên tâm cho khách hàng khi sử dụng dịch vụ của chúng tôi. Bà Võ Thị Trung Trinh: "Thưa tiến sĩ Bùi Quốc Anh, dưới góc độ nghiên cứu của mình, ông có thể đưa ra một số lời khuyên cho đơn vị cung cấp dịch vụ và khách hàng về vấn đề bảo mật thông tin, an toàn mạng trong quá trình ứng dụng chuyển đổi số?" Tiến sĩ Bùi Quốc Anh cho biết: Đối với lĩnh vực an toàn thông tin nói chung có 2 khía cạnh gồm kỹ thuật và phi kỹ thuật. Ở khía cạnh kỹ thuật, thì chúng ta sử dụng công nghệ mới nhất, tiên tiến nhất để đảm bảo hạn chế rủi ro. Đối với hệ thống thông tin xây dựng bao gồm phần cứng, phần mềm, dữ liệu… phải có hệ thống quy chuẩn. Hiện tại chuẩn quốc tế có Quy chuẩn ISO 7000 (là một tiêu chuẩn về ký hiệu đồ họa, được Tổ chức Tiêu chuẩn hóa Quốc tế - ISO phát hành) và cách thức để đảm bảo quy trình kỹ thuật là xây dựng theo chuẩn quốc tế - đây là yếu tố đầu tiên phải tuân thủ, nếu không dịch vụ sẽ rò rỉ. Thứ hai nội bộ phải có quy chế. Quy chế này phải kiểm tra định kỳ - bắt buộc phải làm. Thứ ba, đào tạo kỹ sư, nhân viên an toàn thông tin. Về khía cạnh phi kỹ thuật, chúng ta cung cấp mật khẩu cho khách hàng hoặc nhân viên, nếu họ không có ý thức bảo vệ thì rất rủi ro. Vì vậy phải nâng cao chất lượng nhân viên để có chiến dịch hướng dẫn sử dụng cho khách hàng cách bảo mật. Ví dụ khuyên khách hàng sử dụng kênh chính thống của SAWACO không sử dụng đường link lạ… Điều này rất quan trọng để bảo mật an toàn thông tin Một trong những vấn đề nữa là quyền riêng tư. Từng cá nhân, gia đình phải có chính sách riêng, chứ không sử dụng tùy tiện. Phải cân nhắc kỹ việc sử dụng dữ liệu cho bất kỳ mục đích gì… Ngoài phương án kỹ thuật phải có chính sách dữ liệu chỉnh chu và vững chắc về mặt pháp lý. Bà Võ Thị Trung Trinh: "Chúng tôi vừa nhận được câu hỏi của anh Nguyễn Văn Dương (quận 6). Anh cho biết, đã đọc được nhiều tài liệu cho thấy, ở một số nước tiên tiến họ đã ứng dụng các công nghệ hiện đại vào việc giám sát chất lượng nước. Đồng thời, họ tạo ra các kênh trực tuyến để khách hàng có thể gửi phản ánh kèm hình ảnh, video và được hỗ trợ một cách tức thì. Đại diện SAWACO có thể chia sẻ thêm việc ứng dụng công nghệ như trên?" Ông Bùi Thanh Giang: "Vấn đề mà khách hàng quan tâm là chất lượng nước và chất lượng dịch vụ. Đây cũng là vấn đề chúng tôi tập trung làm tốt. Hiện nay quản lý chất lượng sản phẩm, hệ thống thu thập dữ liệu từ điểm bơm nước (sông) cho tới khi vào quy trình xử lý, các bước trong quy trình xử lý chúng tôi đều thiết lập hệ thống giám sát trực tuyến và giám sát theo thời gian thực. Luồng nước sau khi sản xuất đưa vào mạng lưới ngay từ đầu nguồn chúng tôi đã thu thập, trên các điểm trọng yếu trên mạng lưới cũng có các điểm thu thập, cung cấp dữ liệu về 1 trung tâm để giám sát, kiểm soát. Tiến trình hoạt động của mạng lưới còn có áp lực, lưu lượng. Chúng tôi cũng triển khai hơn 3.000 cảm biến lắp đặt ở các điểm - mỗi điểm khoảng 2-3 cảm biến, để kiểm soát chất lượng một cách an toàn nhất. Chúng tôi cũng rất mong nhận được phản hồi của khách hàng sau khi thấy những dịch vụ không đạt, hoặc thấy sự cố cho chúng tôi. Để từ đó chúng tôi tập trung giải quyết làm tốt, để phục vụ khách hàng". Theo ông Lê Thành Lương, hiện nay SAWACO cung cấp các nền tảng chính thống gồm: Tổng đài chăm sóc khách hàng của SAWACO và đơn vị thành viên. Thứ hai là nền tảng dịch vụ trực tuyến tích hợp trên cổng thông tin dịch vụ SAWACO. Thứ ba là ứng dụng dịch vụ qua app. Thời gian tới chúng tôi sẽ cung cấp thêm chatbot để khách hàng sử dụng ở mọi nơi một cách nhanh chóng nhất. Bà Võ Thị Trung Trinh: "Kính thưa các khách mời, quý vị độc giả, bên cạnh những lợi ích rõ ràng, quá trình chuyển đổi số ngành cấp nước cũng đặt ra không ít thách thức. Theo ông Bùi Thanh Giang đâu là những rào cản lớn nhất đối với các đơn vị cấp nước trong việc triển khai công nghệ mới?" Ông Bùi Thanh Giang: "Chuyển đổi số là quá trình mới nên chắc chắn có thách thức và SAWACO cũng vậy. Chúng tôi gặp thách thức về con người, nền tảng hạ tầng và thách thức về tư duy. Trong đó thách thức lớn nhất là thay đổi thói quen cũng như nhận thức của cả SAWACO và khách hàng. Do quá trình dài trong sử dụng nền tảng cũ, làm việc trực tiếp. Giờ chuyển sang nền tảng mới đòi hỏi phải có kiến thức, thích nghi nhanh chóng. Và quá trình này phải triển khai liên tục. Mỗi khách hàng phải tự mình tăng cường học hỏi, học hỏi nhiều hơn. Thách thức thứ 2 là nguồn lực đầu tư. Hiện nay để chuyển đổi số cần nguồn đầu tư rất lớn và phải đồng bộ với hạ tầng khác. Triển khai ban đầu lớn nhưng triển khai khấu hao là thời gian dài. Dù vậy chúng tôi xác định là xu hướng tất yếu và chúng tôi luôn tìm cách tháo gỡ, tìm kiếm nguồn lực phù hợp để triển khai. Ông Lê Thành Lương cho biết thêm: "Thách thức lớn nhất là dữ liệu. Dữ liệu ngành cấp nước phân tán, phức tạp. Việc chuẩn hóa đòi hỏi nhiều thời gian. Thứ hai là việc chuyển đổi số đảm bảo an toàn thông tin cho hệ thống cũng là thách thức. Thứ ba là khách hàng. Có nhóm đối tượng tiếp cận số. Việc triển khai cho ứng dụng số đến người dân vì thế cũng chậm. Chúng tôi từng bước tháo gỡ bằng cách đơn giản hóa quy trình, phối hợp với các trường, hãng công nghệ uy tín, tăng cường công tác truyền thông và nâng cao đào tạo kỹ năng số cho đội ngũ cán bộ công nhân viên". Bà Võ Thị Trung Trinh: "Thưa tiến sĩ Bùi Quốc Anh, theo ông, để vượt qua những thách thức mà hai vị đại diện SAWACO vừa nêu, cần có sự phối hợp đồng bộ giữa các bên liên quan nào trong quá trình chuyển đổi số, ứng dụng khoa học công nghệ trong ngành cấp nước?" Tiến sĩ Bùi Quốc Anh: "Hiện tại chúng ta nguồn lực hữu hạn nhưng mong muốn lớn. Như vậy, để chuyển đổi số không có cách gì khác là phối hợp với các bên liên quan. Đầu tiên là chính quyền, hiện tại chúng ta có Nghị quyết 57, có chủ trương của Trung ương và lãnh đạo Thành phố ủng hộ từng đơn vị, trong đó có SAWACO. Chúng ta có thể đẩy mạnh thêm là xây dựng thêm bộ phận pháp lý để thúc đẩy chuyển đổi số. Cái này phải phối hợp với chính quyền thành phố để thúc đẩy. Nhóm thứ hai là phối hợp với doanh nghiệp, công ty khởi nghiệp để xây dựng hệ thống phần mềm, quản lý, chatbot… Thứ ba là làm việc trực tiếp các viện nghiên cứu, trường học vì đây là nơi có nhiều ý tưởng - để có thể tiếp cận giải pháp phù hợp. Thứ tư, khách hàng là bên liên quan. Phải mở kênh để lắng nghe ý kiến, phản hồi của họ làm cơ sở cải tiến dịch vụ hoàn thiện hơn. Thứ năm là học hỏi quốc tế. Học hỏi những mô hình của các nước tiên tiến để từ đó có kinh nghiệm phát triển. Mục tiêu cuối cùng là thúc đẩy hoạt động đổi mới sáng tạo mạnh mẽ, xây dựng hệ sinh thái chuyển đổi số trong ngành nước. Đặc biệt nâng cao chất lượng dịch, phải càng ngày càng nâng cao để tăng trải nghiệm của người dùng". Bà Võ Thị Trung Trinh: "Ông Bùi Thanh Giang có kỳ vọng gì về sự phát triển của ngành cấp nước TPHCM trong tương lai dưới tác động của Nghị quyết 57-NQ/TW về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia?" Ông Bùi Thanh Giang: "Chúng tôi tin rằng với sự phát triển mạnh mẽ của chuyển đổi số, ngành nước TPHCM sẽ từng bước trở thành đơn vị dịch vụ hiện đại. Chúng tôi vận hành hệ thống thông minh, minh bạch thông tin, lấy khách hàng làm trung tâm. Với sự chuyển đổi số, chúng tôi nâng cao năng lực quản lý, tiết kiệm chi phí, cái chính là nâng cao trải nghiệm khách hàng, chúng tôi kỳ vọng trong tương lai khách hàng yên tâm sử dụng nước từ chúng tôi, khách hàng có thể truy xuất mọi thông tin cần thiết từ hệ thống trực tuyến của SAWACO. Đây cũng là sự đồng hành của SAWACO trong xây dựng thành phố thông minh. Ông Lê Thành Lương cho biết thêm: "Đứng về góc độ kỹ thuật tôi kỳ vọng với việc đầu tư hạ tầng bài bản của SAWACO sẽ đưa vào vận hành hệ thống cấp nước theo thời gian thực. Kỳ vọng sắp tới của chúng tôi là hoàn thiện dữ liệu dùng chung - hướng tới dùng ứng dụng AI, Big data trong việc ra các quyết định. Từ đó nâng cao hoạt động, tạo sự gắn kết giữa ngành cấp nước TP với dịch vụ số được tin tưởng hơn trong thời gian tới. Bà Võ Thị Trung Trinh: "Sau khi nghe những chia sẻ trong chương trình, tiến sĩ Bùi Quốc Anh đã có những khuyến cho SAWACO và các đơn vị thành viên để quá trình chuyển đổi số diễn ra hiệu quả và bền vững? Và làm sao để chuyển đổi số còn là quá trình xác lập một phương thức sản xuất mới tiên tiến, hiện đại - được gọi là "phương thức sản xuất số"?" Theo tiến sĩ Bùi Quốc Anh, qua trao đổi, chúng ta thấy rõ mục tiêu và tôn chỉ của quá trình chuyển đổi số: lấy khách hàng làm trung tâm. Để phục vụ khách hàng tốt hơn, nâng cao trải nghiệm người dùng, việc triển khai dịch vụ, đầu tư và hợp tác các bên là yếu tố then chốt. Trong bối cảnh nguồn lực và tài chính đều có hạn, việc đầu tiên là cần có lộ trình chuyển đổi số rõ ràng, xác định mục tiêu cụ thể cho từng giai đoạn và đầu ra kết quả là gì. Không thể bỏ qua yếu tố con người và xem đây là trung tâm. Nâng cao năng lực cho nhân sự nội bộ để giúp khách hàng hiểu rõ hơn về quá trình chuyển đổi số là rất quan trọng. Hợp tác đa bên, từ viện, trường, cộng đồng trong và ngoài nước. Phải có chủ trương cụ thể hóa từng hợp đồng là điều cần thiết, thay vì chỉ nói chung chung. Để đánh giá hiệu quả, cần đo lường chất lượng dịch vụ, mức độ hài lòng của khách hàng, cũng như đảm bảo cung cấp thông tin kịp thời, chính xác, minh bạch. Dựa trên cơ sở đó, trở thành doanh nghiệp số, hoạt động tất cả trên không gian số, góp phần cho sự phát triển bền vững cho TPHCM. Đây là mục tiêu mà mọi doanh nghiệp, trong đó có quý công ty, đều hướng tới. |
Thanh Hoa - Mai Ca
Ảnh: Nguyễn Quang