Phòng ngừa COVID-19 bằng y học cổ truyền

Hoàng kỳ, vị thuốc giúp tăng cường sức đề kháng - ẢNH: AN HÀ

Bác sĩ chuyên khoa 1 Ngô Quang Vinh - Khoa Nội tổng hợp Bệnh viện Y học cổ truyền TPHCM - cho biết, y học cổ truyền có nhiều phương pháp đa dạng để hỗ trợ phòng ngừa COVID-19, bao gồm cả không dùng thuốc và dùng thuốc, cùng với chế độ ăn uống, sinh hoạt hợp lý.

Về phương pháp không dùng thuốc, chúng ta có thể tập thở (thở bụng, thở ngực) để tăng thông khí phổi, nâng cao sức đề kháng. Xoa bóp toàn thân giúp kích thích tuần hoàn máu, cải thiện lưu thông khí huyết. Vận động vừa phải, khoảng 45 phút mỗi ngày và 5 ngày mỗi tuần, cũng góp phần tăng cường hệ miễn dịch.

Đối với phương pháp dùng thuốc và dược liệu, việc xông phòng bằng tinh dầu sả chanh, bạc hà, quế… giúp khử trùng không khí. Xông mũi họng và súc họng bằng dung dịch chiết xuất từ dược liệu cũng giúp làm sạch đường hô hấp trên. Để tăng sức đề kháng, chúng ta có thể dùng các thuốc bồi bổ chính khí như hoài sơn, trần bì, hoàng kỳ… Ngoài ra còn có các bài thuốc hỗ trợ đặc hiệu giúp tăng cường miễn dịch và giảm triệu chứng COVID-19, hoặc bài xông có tác dụng sát khuẩn đường hô hấp nhưng phải được hướng dẫn bởi người có chuyên môn.

Cuối cùng là chế độ ăn uống và sinh hoạt. Cần đảm bảo ăn đủ chất, bổ sung thực phẩm tăng cường miễn dịch như: tỏi, gừng, rau tía tô, kinh giới. Vệ sinh môi trường sống sạch sẽ, thông thoáng, có thể kết hợp xông tinh dầu hoặc dược liệu để khử khuẩn không khí.

Nhiều người tin rằng, treo tỏi nguyên củ, xông nhà bằng bồ kết, vỏ bưởi, hay hành tây bóc vỏ đặt trong phòng có tác dụng diệt khuẩn, giảm nguy cơ lây bệnh qua đường hô hấp (trong đó có COVID-19). Bác sĩ Ngô Quang Vinh cho biết, việc treo tỏi nguyên củ trong nhà chỉ tạo ra mùi hăng chứ không đủ để giải phóng allicin - hoạt chất kháng khuẩn, kháng vi rút mạnh của tỏi. Để tỏi phát huy tác dụng diệt khuẩn cần đập dập hoặc băm nhỏ.

Xông nhà bằng thảo dược chứa tinh dầu như bồ kết, vỏ bưởi, quế, sả, đinh hương… là phương pháp truyền thống có cơ sở khoa học. Các tinh dầu này có khả năng khử khuẩn, diệt vi rút, làm sạch không khí và giảm nguy cơ lây nhiễm bệnh hô hấp. Phương pháp này được các chuyên gia y học cổ truyền khuyến khích áp dụng, đặc biệt trong mùa dịch.

Còn đặt củ hành tây trong phòng có thể hỗ trợ kháng khuẩn, kháng viêm và hấp thụ chất ô nhiễm, giúp cải thiện chất lượng không khí và giảm nguy cơ mắc các bệnh hô hấp thông thường. Tuy nhiên, tác dụng này chỉ mang tính hỗ trợ, không thể thay thế các biện pháp phòng dịch.

Bác sĩ Ngô Quang Vinh cho biết thêm, khi triệu chứng COVID-19 còn nhẹ, chưa cần nhập viện, y học cổ truyền có thể đóng vai trò hỗ trợ rất tốt. Các biện pháp gồm: xông mũi họng, xông phòng bằng thảo dược chứa tinh dầu như đinh hương, quế chi, bạc hà. Việc này giúp sát khuẩn đường hô hấp trên và giảm triệu chứng viêm họng.

Lưu ý, tránh xông trực tiếp hơi nóng và tinh dầu vào mặt để không làm tổn thương niêm mạc; đóng kín cửa phòng để tinh dầu khuếch tán đều. Không nên xông cho trẻ dưới 30 tháng tuổi, người bị dị ứng tinh dầu, người bệnh nặng hoặc có triệu chứng khó thở, phụ nữ mang thai.

Người bệnh cần duy trì dinh dưỡng, nghỉ ngơi hợp lý, tránh căng thẳng và ngủ đủ giấc để nâng cao chính khí, tăng cường miễn dịch. Việc tập luyện nhẹ nhàng, các bài tập thở hoặc dưỡng sinh rất hữu ích, giúp tăng cường chức năng phổi và sức khỏe tổng thể.

Khi sử dụng bài thuốc đông y, cần phải phù hợp với thể trạng và triệu chứng COVID-19 nhẹ. Các bài thuốc này có thể dùng dạng sắc, cao lỏng hoặc bột hãm trà, uống 2 lần mỗi ngày. Điều quan trọng là cần có hướng dẫn của thầy thuốc y học cổ truyền để đảm bảo đúng liều lượng, phù hợp từng cá thể. Người dân cũng có thể sử dụng các thuốc y học cổ truyền đã được cấp phép và chứng minh hiệu quả.

Thanh Huyền