Ổ dịch từ… chính nhân viên y tế - Bài 2: '2 không' trong bệnh viện

Đón bệnh nhân với băng ca ‘cởi trần’

Băng ca là phương tiện vận chuyển người bệnh không thể thiếu, nhất là những bệnh nhân nặng cần cấp cứu hoặc mới chuyển từ phòng mổ ra… Hiện nay, tại các bệnh viện, bệnh nhân được vận chuyển bằng băng ca "cởi trần" (không có tấm trải trên băng ca).

Ngủ say sưa trên băng ca không drap ở Bệnh viện Nhân dân Gia Định TP.HCM ngày 22/9

Nhiều giường bệnh tại Bệnh viện Nhi đồng 1 TP.HCM không có drap

Theo hướng dẫn của Bộ Y tế, môi trường bề mặt (như sàn nhà, tường, trần nhà, trang thiết bị chăm sóc người bệnh trong đó có giường bệnh) nếu bị ô nhiễm là nguyên nhân quan trọng dẫn đến sự lan truyền mầm bệnh, gây ra các vụ dịch trong bệnh viện.

Bởi các tác nhân gây nhiễm khuẩn bệnh viện có thể tồn tại một thời gian dài trên môi trường bề mặt không được làm sạch đúng quy trình.

Thế nhưng, sáng thứ Sáu (21/9), dù là ngày cuối tuần nhưng Bệnh viện Chấn thương Chỉnh hình TP.HCM chật kín người ngồi chờ khám.

Chỉ trong 30 phút, chúng tôi chứng kiến ít nhất 5 lần băng ca vận chuyển bệnh, nhưng không hề có lớp drap trải trên băng ca.

Chẳng hạn, ở trước cửa phòng đo điện tim và siêu âm màu, một nam bệnh nhân được người nhà và hộ lý đẩy đến nằm chờ tới lượt vào phòng.

Trên băng ca không hề có lớp drap trải, nên người đàn ông này phải dùng chiếc quần dài của bộ quần áo bệnh nhân lót tạm dưới lưng.

Chân trái của bệnh nhân này đang được bó bột; phần bột này tiếp xúc trực tiếp với lớp nệm cao su "trần trụi" của băng ca.

Bệnh nhân được chuyển trên băng ca "cởi trần" đi chụp phim ở BV Chấn thương Chỉnh hình

Chúng tôi còn chứng kiến nhiều hình ảnh băng ca "cởi trần" khác như trước phòng chụp MRI 1, nơi có rất đông bệnh nhân và người nhà. Một nam bệnh nhân đứng tuổi nằm duỗi 2 chân trên chiếc băng ca màu nâu có lớp drap trải giường nhưng nhàu nhĩ, luộm thuộm, không che hết lớp băng ca màu nâu bên dưới. Thi thoảng, vì quá đau nên ông duỗi thẳng chân ra bên ngoài lớp ga giường để chạm hẳn vào lớp băng ca.

Trên hành lang gần sát nhà thuốc bệnh viện, bé trai khoảng 5 tuổi đang bó bột chân phải cũng nằm trên băng ca nhưng không có lớp drap trải giường. Thay vào đó, cậu bé được lót một lớp vải mềm là chiếc mền của gia đình.

Một bệnh nhi lót mền nằm thay cho drap băng ca

Tại Bệnh viện Nhân dân Gia Định, chúng tôi cũng diện kiến tình trạng nhiều bệnh nhân được vận chuyển trên băng ca không có lớp drap lót. Còn tại Bệnh viện An Bình, một người đàn ông nằm ngủ ngay trên những thanh kim loại của băng ca, không có cả lớp nệm.

Nước rửa tay trước mặt nhưng không ai rửa

Nguy cơ nhiễm khuẩn ở các bệnh viện còn báo động tại Bệnh viện Quận Bình Thạnh. Quần áo sạch để thay cho bệnh nhân lại để dọc lối đi gần hành lang khu xét nghiệm. Nhiều người bệnh trong lúc đứng chờ tới lượt xét nghiệm đã đứng dựa vào khay đựng đồ sạch này.

Xe đẩy đồ sạch của bệnh nhân được để bên cạnh đồ dơ ở BV Quận Bình Thạnh

Hay ở khoa Ngoại 2 của Bệnh viện Ung bướu TP.HCM, các cô y tá còn gộp chung 2 bệnh nhân vừa mới mổ ra, với dây nhợ khắp người nằm chung trên một chiếc băng ca để đẩy về phòng.

Cả nhân viên y tế lẫn người bệnh đều “lười” rửa tay dù chai sát khuẩn nằm ngay trước mặt.

Tại Bệnh viện Nhi đồng 1, tầm 12 giờ thứ Năm (ngày 19/9), bệnh nhi đến khám bắt đầu thưa dần, một cô y tá thanh thản lấy máu xét nghiệm.

Dù cô y tá liên tục thay găng tay sau mỗi lần lấy máu, nhưng lại không rửa tay để rủ sạch vi khuẩn tiếp xúc với người bệnh trước khi mang đôi găng tay mới để lấy máu cho bệnh nhi tiếp theo. Thậm chí, cô y tá không thay găng tay cũ đã cầm sổ bệnh nhân tiếp theo để ghi chép trước khi lấy máu.

Cô y tá thay găng nhưng không rửa tay sát khuẩn ở BV Nhi đồng 1

Tại khoa Cấp cứu, Bệnh viện Trưng Vương, khi một bệnh nhân nữ khoảng 42 tuổi đang nằm trên băng ca được hai bác sĩ đến khai thác bệnh sử cũng không rửa tay trước và sau khi sờ vào bụng bệnh nhân. Dù chị này cho biết, chị đau bụng đi lỏng, có phân đen nhưng đi không thường xuyên. Trong khi ở giường kế bên, một bác sĩ sau khi sờ lên trán bệnh nhân rồi vội vã ấn nút rửa tay nhanh để sát khuẩn bàn tay.

Không chỉ có nhân viên y tế, ngay cả bệnh nhân cũng không tuân thủ các bảng hướng dẫn của bệnh viện. Ở khu nhận mẫu nước tiểu của Bệnh viện Quận 1 có dán tờ giấy ghi rõ, to: “Nước rửa tay nhanh mời bệnh nhân rửa tay”; thế nhưng trong hơn một tiếng đồng hồ quan sát, chúng tôi không thấy bất cứ ai rửa tay. Họ thản nhiên cầm mẫu nước tiểu của mình đặt gần mẫu nước tiểu của người khác rồi đi tìm chỗ ngồi chờ kết quả.

Vận chuyển bệnh nhân sau khi mổ ở Bệnh viện Ung bướu TP.HCM

Bài 3: Khi bệnh viện cũng là ‘ổ dịch’

Có hơn 50.000 vụ dịch do nhiễm khuẩn bệnh viện đã được báo cáo trên y văn. Tại Việt Nam, nhiều vụ dịch tập thể trong bệnh viện đã xảy ra...

Nhóm phóng viên