Không gian Lưu niệm Lê Bá Đảng: nơi ký ức và nghệ thuật giao hòa

Nghệ thuật hòa vào thiên nhiên

Khác với những bảo tàng khép kín, Không gian Lưu niệm Lê Bá Đảng (Lebadang Memory Space) được kiến tạo như một “bảo tàng mở”, nơi nghệ thuật không nằm trong lồng kính mà sống chan hòa cùng đất trời. Trải rộng hơn 16.000m² giữa đồi Kim Sơn, toàn bộ kiến trúc và cảnh quan nơi đây đã trở thành một tác phẩm tổng thể, đúng như khát vọng của danh họa: nghệ thuật hòa vào thiên nhiên, gắn liền với hơi thở của vũ trụ.

Điểm độc đáo là ranh giới giữa công trình và cảnh quan hầu như biến mất. Đá núi, cỏ cây, ánh sáng mặt trời và những mảng tường đá phủ màu thời gian cùng hòa quyện để tạo nên phông nền tự nhiên cho tranh, tượng, nghệ thuật sắp đặt. Một bức tượng có thể nằm giữa vườn cây, một lối đi lát sỏi trở thành phần nối dài của tác phẩm, hay một khoảng trống tĩnh lặng lại gợi mở cảm giác về cái vô biên.

Không gian Lưu niệm Lê Bá Đảng hài hòa với thiên nhiên - Ảnh: Lebadang Memory Space

Người đến đây không chỉ “ngắm” nghệ thuật mà còn “sống cùng” nghệ thuật. Bước chậm qua từng lối nhỏ, lắng nghe tiếng gió thổi qua tán lá, để ánh sáng đổi thay trên bề mặt đá, du khách như được mời tham gia vào một cuộc đối thoại. Trong cuộc đối thoại ấy, ký ức cá nhân của Lê Bá Đảng hòa chung với ký ức nhân loại, để rồi gợi mở những chiêm nghiệm riêng trong mỗi tâm hồn.

Không gian mở và hài hòa với thiên nhiên - Ảnh: Lebadang Memory Space

Không gian Lưu niệm Lê Bá Đảng vì vậy không chỉ đơn giản là một nơi trưng bày tác phẩm, mà chính nó đã là một tác phẩm. Ở đó, thiên nhiên không còn là phông nền mà trở thành nhân tố sáng tạo, con người không còn đứng ngoài chiêm ngưỡng, mà nhập cuộc, để mỗi bước chân, mỗi ánh nhìn đều góp thêm vào sự sống của nghệ thuật.

Hiện thực hóa giấc mơ của danh họa Lê Bá Đảng

Không gian Lưu niệm Lê Bá Đảng ra đời như một sự nối dài của giấc mơ mà cố họa sĩ từng ấp ủ: kiến tạo “một tác phẩm nghệ thuật mênh mông, một quang cảnh đầy cảm hứng vũ trụ, sống cùng thiên nhiên, hướng về bất tận.” Ở đó, ranh giới giữa con người và tác phẩm, giữa thiên nhiên và sáng tạo dần tan biến. Người thưởng ngoạn trở thành một phần của thế giới nghệ thuật ấy, mang theo cảm xúc riêng để hoàn tất bức tranh mà Lê Bá Đảng khởi dựng.

Một cách sắp đặt độc đáo xung quanh Không gian Lưu niệm Lê Bá Đảng - Ảnh: Lebadang Memory Space

Trong hành trình sáng tạo, ông luôn đi tìm những hình thức biểu đạt mới trong hội họa, đồ họa, điêu khắc và nghệ thuật sắp đặt. Chính triết lý không ngừng đổi mới ấy khiến không gian nghệ thuật này không rơi vào tĩnh tại, mà luôn vận động. Đó là sự thay đỏi của các cuộc triển lãm, là cách sắp đặt làm mới, và cả sự luân chuyển theo ngày, theo mùa của không gian cũng gợi ra cảm giác nghệ thuật đang “sống”.

Cách sắp đặt độc đáo ở Không gian Lưu niệm Lê Bá Đảng - Ảnh: Lebadang Memory Space

Bên trong các phòng trưng bày, tác phẩm được sắp đặt theo chuẩn quốc tế, song vẫn giữ được sự gần gũi để ai đến đây cũng có thể cảm nhận. Từ người dân địa phương, học sinh, sinh viên cho đến khách du lịch quốc tế, tất cả đều tìm thấy một điều gì đó cho riêng mình: sự rung động trước cái đẹp, sự đồng cảm với những mất mát của chiến tranh, hay niềm tin vào một ngày mai nhân văn và bình yên hơn.

Lối đi rất nên thơ - Ảnh: Lebadang Memory Space

Với Huế, một thành phố vốn đã giàu di sản, sự hiện diện của Không gian Lưu niệm Lê Bá Đảng bổ sung một sắc thái mới: một điểm nhấn văn hóa mang tầm quốc tế nhưng vẫn đậm hồn Việt. Đây không chỉ là nơi để nhớ về một con người, mà còn là một tác phẩm đang tiếp tục viết, tiếp tục lớn lên cùng thời gian.

Trong sự tĩnh lặng của núi đồi Kim Sơn, giấc mơ nghệ thuật của Lê Bá Đảng vẫn ngân vang, kết nối quá khứ với hiện tại, nghệ sĩ với công chúng, cái hữu hạn của đời người với cái vô biên của vũ trụ. Ai rời khỏi nơi này cũng mang theo một ký ức mới, đó là ký ức về sự sáng tạo, về cái đẹp, và về một tình yêu quê hương bền bỉ.

Vũ Hoài