Diễn viên - đạo diễn Phi Nga: Làm nghệ sĩ để ca cho ngoại nghe

Rất tình với boléro

Là gương mặt nữ duy nhất có mặt ở đêm chung kết xếp hạng chương trình Tình Boléro bên cạnh ba thí sinh nam, Phi Nga chinh phục khán giả không phải bằng chất giọng xuất sắc hoặc cách xử lí, nhấn nhá kỹ thuật, mà hút hồn người nghe bởi lối ca đầy cảm xúc.

Khán giả từng yêu mến Phi Nga trong vai trò đạo diễn, diễn viên (ĐD, DV) hẳn sẽ càng yêu Phi Nga hơn. Nếu chỉ dõi theo những hóa thân của Phi Nga trong hình ảnh những người phụ nữ đầy tâm trạng, số phận trắc trở… ở Tình boléro, khó ai hình dung được một Phi Nga duyên dáng, hóm hỉnh trên sân khấu (SK) Nụ Cười Mới và trong những vở hài kịch truyền hình.

Gian nan làm nghề

Nhà đông người, chị em Phi Nga trải qua thời thơ ấu đầy khó khăn, thiếu thốn nhưng không vắng tiếng cười. Ký ức đẹp của Phi Nga thuở thiếu thời là những buổi tối cậu và ông ngoại đờn cho Nga và em trai ca. Hai chị em sướng rơn khi được ngoại gật gù khen hay. Trong tâm trí non nớt của cô bé ấp ủ suy nghĩ “lớn lên mình sẽ làm nghệ sĩ (NS) để ca cho ngoại nghe”.

Con đường ca hát của Phi Nga lận đận ngay từ khi mới bắt đầu đi học. Học trung cấp cải lương, nhưng Phi Nga lại được giới thiệu đi diễn hài với các nhóm hài Tuổi Đôi Mươi, Mai Dũng… “Tức khí”, tốt nghiệp trung cấp, Phi Nga tiếp tục theo học hệ cao đẳng, “nhưng tình hình cũng không sáng sủa hơn” - Phi Nga dí dỏm.

Xem Phi Nga diễn, ít ai biết cô DV diễn hài tỉnh rụi đó từng có lúc khóc như mưa vì không được cả khán giả lẫn một số đồng nghiệp chấp nhận vì “diễn hài gì mà thoại lời như sắp ca cải lương!”. Từng nghĩ đến việc bỏ nghề về quê, nhưng ánh mắt của ngoại, kỳ vọng của gia đình lại thôi thúc Phi Nga không được phép bỏ cuộc. Hành trình học lóm bắt đầu từ việc lân la các lớp kịch để học cách các bạn phát âm, thoại lời… Thấy nhờ học lóm mà “sáng” ra nhiều điều, Phi Nga lấn sân lớp biên kịch rồi cả ĐD. “Phát hiện mình hình như có “tố chất” làm ĐD, tôi tiếp tục thi vào lớp Cao đẳng ĐD. Học nữa, học mãi, nhưng thất nghiệp vẫn cứ đeo bám không tha”, Phi Nga nhớ lại.

Hiếm DV nào đi sô từ khi còn là sinh viên, tốt nghiệp cả ĐD lẫn DV nhưng con đường làm nghề lại nhiều chông gai thử thách như Phi Nga. Có khả năng diễn hài, nhưng Phi Nga mong được diễn kịch hài hơn là tấu hài. Rời nhóm hài, Phi Nga khi ấy dù đã tốt nghiệp ĐD nhưng vẫn chấp nhận vị trí nhân viên phục trang, đạo cụ cho SK Kịch Sài Gòn rồi đến Nụ Cười Mới. “Tôi đã quen với gian nan, cực khổ từ khi quyết định lên Sài Gòn theo đuổi con đường nghệ thuật. Từng mua một tô hủ tíu nhưng chỉ dám vớt sợi hủ tíu ăn trưa, phần nước để dành cho bữa chiều ăn với cơm nguội. Tôi cũng từng nhịn đói đi phục vụ quán cơm và chắt chiu những phần cơm thừa nhưng còn sạch của khách để mang về “chống đói”… thì không có khó khăn nào tôi không thể vượt qua” - giọng Phi Nga run run, mắt nhoè đi khi nhắc về những ngày tháng khó khăn.

Xem Phi Nga diễn hài, thú vị nhất là thấy khả năng tung tẩy với nhân vật của cô, là khả năng sáng tạo không lặp lại mình. Phi Nga không chỉ có lợi thế do được học lóm nhiều thầy, nhiều bạn và tầ m bao quát của một ĐD, khả năng và sự nhanh nhạy trong thích nghi với các nhân vật, mà còn nhờ quá trình tích lũy kinh nghiệm tập thay, diễn thay các NS ở SK Kịch Sài Gòn và Nụ Cười Mới. Làm đạo cụ, phục trang nhưng Phi Nga rất chăm chỉ có mặt ở các buổi tập để vừa nhắc lời vừa… canh chừng hễ có DV nào vắng mặt là lao lên sàn xin tập thay.

Duyên dáng trên sân khấu kịch

Kiên trì, bền bỉ với đam mê và ước mơ của mình, từ tập thay, Phi Nga được các ĐD tin tưởng hơn giao thế vai những NS, DV có việc bận đột xuất… Phi Nga hồn nhiên: “Tôi nghĩ mình may mắn hơn khi được đóng thế. Nhờ vậy tôi mới có cơ hội được thể hiện những vai diễn có tính cách khác biệt. Vượt qua nỗi lo, áp lực khi phải diễn lại vai của những NS, DV có tên tuổi, tôi sẽ chững chạc và có nhiều kinh nghiệm hơn”. Những năm gần đây, Phi Nga đã là tên tuổi không thể thiếu của SK Nụ Cười Mới ở rất nhiều vở diễn: Tình cha, Siêu sao đồng ruộng, Chuyện tình cậu ấm, Vị khách không mời…

Những ngã rẽ...

Phi Nga nói ca hát là một trong những ngã rẽ bất ngờ trong cuộc đời làm nghệ thuật của cô, ở thời điểm cô nghĩ mình không bao giờ còn có khả năng ca hát. Nhưng ngã rẽ đó lại mang về cho Phi Nga cảm xúc, ký ức tuyệt đẹp của quãng đời mà cô đã đi qua, cứ ngỡ mãi mãi mình không còn cơ hội để được sống lại với nó.

Cho đến khi tham gia Tình boléro, Phi Nga mới có cơ hội thực hiện những điều tưởng chừng rất đơn giản mà những cô bé tuổi mới lớn đều được trải qua. Không khí cuộc trò chuyện chợt chùng xuống khi Phi Nga thú thật, cô từng thèm được làm điệu, thèm được bím tóc… Ước mơ đó chỉ có thể trở thành hiện thực ở SK Tình boléro. Mỗi buổi thi, mỗi ca khúc Phi Nga thể hiện như mở những cánh cửa để cô trở về với tuổi thơ. Ở đó có giọng ca buồn của mẹ chiều chiều vang lên phía sau sân nhà khiến mấy chị em lẫn các dì thuộc nằm lòng bài hát Đom đóm…

Có những chiều mấy chị em chộn rộn, nôn nao với tiếng đờn, tiếng trống… của đoàn cải lương về biểu diễn gần nhà, nghêu ngao ca theo bài Xác pháo nhà ai nhưng câu được, câu mất… Đó còn là niềm hạnh phúc khó diễn tả hết bằng lời khi Phi Nga hình dung nụ cười của ngoại lúc nhìn cháu hát trên truyền hình. Ngoại là người duy nhất ủng hộ Phi Nga thi vào trường CĐ Sân khấu - Điện ảnh với lời gửi gắm “Ráng học cho giỏi để sau này ngoại được thấy con hát trên SK”. 20 năm chỉ gắn với SK kịch, Phi Nga từng nghĩ rằng mình không còn được ca diễn trên SK cho ngoại coi vì dù có thuyết phục cách mấy, và ngoại dù thương Nga bao nhiêu vẫn nhất quyết không thích coi Nga diễn hài! Đó là những lý do giúp Phi Nga phần nào vượt qua áp lực ở cuộc thi và luôn da diết, đong đầy cảm xúc trong từng câu hát.

Từng nắm giữ cơ hội tỏa sáng khi được mời cộng tác ở SK Thế Giới Trẻ, tham gia vở Lầu hoang, sau hơn 10 năm gắn với nghề, lần đầu tiên Phi Nga mới được khán giả nhớ tên nhân vật. Nhiều khán giả đến Thế Giới Trẻ để được xem Sen của Phi Nga tung tẩy, nhiều người chỉ thích gọi Phi Nga là Sen… Khi SK Nụ Cười Mới tìm được điểm diễn mới sau thời gian tạm dừng hoạt động, Phi Nga quyết định trở về mái nhà xưa của mình dù biết trở lại Nụ Cười Mới đồng nghĩa với việc mình sẽ phải làm lại từ đầu.

Bạn bè, đồng nghiệp không ít người tiếc cho Phi Nga nhưng cô lại nghĩ khác. Nếu đã yêu thương nơi nào như một gia đình thì dù có khó khăn, vất vả đến đâu mình vẫn sẽ muốn gắn bó và có đủ động lực để vượt qua. Từng bắt đầu với điểm xuất phát là nhân viên đạo cụ, phục trang ở Nụ Cười Mới nên Phi Nga càng trân trọng hơn nơi đã cho mình cơ hội để trưởng thành. Không có nhiều may mắn để tạo những dấu ấn trong vai trò DV như ở Thế Giới Trẻ, nhưng lần trở lại này, Phi Nga đã ghi điểm và để lại ấn tượ ng đẹp trong vai trò ĐD. Những vở của ĐD Phi Nga như Cuộc phiêu lưu của những bức thư tình, Tình cha, Yêu đừng đùa, Ép duyên cha, Tình… tuy chưa phải là những vở đột phá nhưng đã mang đến gam màu lạ, đặt được nhiều vấn đề của đời sống khiến người xem suy ngẫm sau khi bật cười.

Cuộc trở về Nụ Cười Mới còn mang theo cơ duyên để Phi Nga tìm được một nửa của đời mình sau những trắc trở tình duyên. Cô và DV Vũ Văn Long (Long đẹp trai) giờ trở thành người một nhà. Cả hai không còn trẻ để mơ mộng với tình yêu lãng mạn, họ là điểm tựa vững chắc của nhau cả trong cuộc đời lẫn nghề nghiệp. Ông xã là người đầu tiên động viên Phi Nga tham gia Tình boléro.

Trong tất cả buổi thi của cô, chỉ duy nhất một lần Văn Long không về kịp nên chỉ xem được nửa tiết mục của vợ. Chồng không biết nói lời hoa mỹ để động viên hoặc khen tặng vợ, chỉ cần một cái ôm, chỉ cần biết có ông xã đang đứng đâu đó phía khán giả ở trường quay, đủ giúp Phi Nga thấy ấm lòng, thêm tự tin để thể hiện tốt nhất phần thi. Dù Phi Nga chỉ nhận mình là người phụ việc cho ông xã (Vũ Văn Long hiện đang quản lý SK Nụ Cười Mới), ông xã nhờ gì làm nấy… nhưng cô có thể quán xuyến mọi việc.

20 năm kể từ ngày rời quê Long Khánh lên TP.HCM để theo đuổi ước mơ thành NS, trải qua những thăng trầm lẫn thị phi của thế giới giải trí, Phi Nga vẫn giữ cho mình chất mộc mạc, hồn nhiên của người chân quê. Phi Nga nghĩ sao nói vậy, không rào trước đón sau, không mảy may suy nghĩ phải làm sao để tự làm rào chắn bảo vệ mình, giữ hình ảnh lung linh của người NS đang được công chúng chú ý.

Ánh mắt Phi Nga lấp lánh hạnh phúc khi nói về nghề nghiệp, về kế hoạch chuẩ n bị một vở nhạc kịch mới, đồng thời tiếp tục học lớp đại học ĐD để có thêm kiến thức làm nghề. Sau thành công ở Tình boléro, Phi Nga vẫn hướng về với SK: “Nếu có lời mời đi hát có lẽ tôi sẽ không từ chối. Nhưng cho đến giờ, mối bận tâm lớn nhất của tôi vẫn là hoạt động của SK Nụ Cười Mới và suy nghĩ phải làm sao để SK đi qua được giai đoạn khó khăn này”.

Thảo Vân