Chiều ngày 15/2 (Rằm tháng Giêng), hàng trăm du khách đã đổ về đình Bình Đông (phường 7, quận 8, TPHCM) để tham quan và cúng đình vào dịp đầu năm mới. Đình Bình Đông là một di tích văn hóa và lịch sử, được Bộ Văn hoá (cũ) cấp bằng công nhận di tích năm 1997.

“Ăn theo” du khách, rất nhiều người đã tụ tập đến khuôn viên ngôi đình này để xin ăn, bán động vật phóng sinh. Đáng nói, nhiều người còn mang các con rùa lớn vào ngay trong khuôn viên đình để chào bán cho du khách.

Chị Nguyễn Phương Thảo (ngụ phường 16, quận 8) bức xúc: “Nhiều người mang rất nhiều rùa có kích thước lớn vào ngay trong khuôn viên, gần khu vực thắp nhang để chào bán. Thấy những chú rùa bị nhốt vùng vẫy rất tội nghiệp nên không ít người đã chi tiền triệu mua phóng sinh”.

Nhiều người nuôi nhốt và rao bán rùa công khai trong đình Bình Đông

Trao đổi với phóng viên, một người bán rùa ở đây xác nhận, đây là rùa được họ mang từ miền Tây lên TPHCM bán cho khách mua phóng sinh. Các con rùa có cân nặng từ 7 – 10 ký được chào bán với giá 800.000 đồng/ký.

“Từ sáng đến giờ chị bán được mấy con rồi. Rùa này đang có trứng, mọi người nên mua phóng sinh để tạo phước”, người phụ nữ bán rùa chia sẻ.

Theo Trung tâm Giáo dục Thiên nhiên (ENV), rùa là một trong các loài thường xuyên bị nuôi nhốt hoặc buôn bán trái phép để làm cảnh tại Việt Nam. Trong 5 năm vừa qua, ENV ghi nhận gần 1.500 vụ việc vi phạm liên quan đến các loài rùa.

TPHCM luôn là một “điểm nóng” thường xuyên phát hiện hoạt động buôn bán rùa trên đường phố. Hiện tượng này đã diễn ra trong một thời gian dài, bất chấp chỉ đạo xử lý quyết liệt của UBND TPHCM

“Nhu cầu mua rùa để phóng sinh ở TPHCM nói riêng và trên cả nước đang gây ảnh hưởng lớn đến quần thể rùa trong tự nhiên. Việc mua bán rùa để phóng sinh vào ao chùa hoặc những khu vực xung quanh khi không hiểu rõ đặc điểm sinh thái của các cá thể rùa không những không phù hợp với giáo lý của Phật giáo mà còn là hành vi vi phạm pháp luật, tiếp tay cho hành vi săn bắt, buôn bán rùa trái phép và từ đó ảnh hưởng trực tiếp đến các quần thể rùa trong tự nhiên. Chúng tôi đang thực hiện chiến dịch kêu gọi các nhà chùa khuyến cáo Phật tử, khách tham quan không phóng sinh rùa và các loài động vật hoang dã khác. Trong năm 2021, trên cả nước đã có 11 ngôi đền, chùa tự nguyện chuyển giao 237 cá thể động vật hoang dã về các trung tâm cứu hộ, trong đó số lượng rùa chiếm đa số”, đại diện ENV thông tin.

Theo ENV, mua bán, vận chuyển hay thậm chí là nuôi nhốt rùa mà không có đầy đủ giấy tờ chứng minh nguồn gốc hợp pháp hay đáp ứng các điều kiện khác theo quy định là hành vi vi phạm pháp luật.

Tùy theo loài, số lượng hoặc giá trị tang vật, hành vi nuôi nhốt, buôn bán trái phép các cá thể rùa có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự với mức hình phạt tối đa đối với cá nhân lên đến 15 năm tù theo quy định tại Điều 234, 244 Bộ luật Hình sự 2015, sửa đổi, bổ sung 2017 hoặc bị xử phạt vi phạm hành chính lên đến 400 triệu đồng đối với cá nhân theo quy định tại Điều 21, 22, 23 Nghị định 35/2019/NĐ-CP (sửa đổi, bổ sung bởi Nghị định 07/2022/NĐ-CP).

ENV khuyến cáo người dân không mua rùa vì bất cứ mục đích gì, dù là để phóng sinh, nuôi nhốt hoặc để chuyển giao cho cơ quan chức năng. Người dân hãy thông báo đến cơ quan chức năng địa phương hoặc đường dây nóng miễn phí 1800-1522 nếu phát hiện các trường hợp bán rùa trên đường phố. 

Một số hình ảnh phóng viên ghi nhận tại đình Bình Đông:

Người dân bức xúc tình trạng bán rùa phóng sanh diễn ra ngay trong khuôn viên di tích lịch sử đình Bình Đông

Rùa bán phóng sinh có trọng lượng từ 7 -10 ký

Nhìn những chú rùa bị nhốt vùng vẫy trong thau, nhiều người vì lòng thương sẵn sàng chi tiền triệu mua để phóng sanh

Nuôi nhốt, mua bán rùa là hành vi bị nghiêm cấm, có thể bị xử lý hình sự. Tuy nhiên, điều này vẫn diễn ra công khai ở đình Bình Đông

Nhiều người mua cá, rùa phóng sanh ra rạch Bà Tàng (quận 8)

Chim phóng sanh cũng được bày bán phản cảm ở ngay lối vào đình Bình Đông

Người ăn xin ngồi một hàng dài trên cầu vào đình Bình Đông để xin tiền du khách

Sơn Vinh