PNO - “Một tháng ở Nam kỳ” gồm những ghi chép của nhà báo Phạm Quỳnh từ hành trình du ký đến Nam Kỳ - từ hơn 100 năm trước.
Nhà báo Phạm Quỳnh thực hiện chuyến đi đến Nam Kỳ vào ngày 21/8/1918, bằng nhiều phương tiện. Từ Hà Nội, ông đi xe lửa xuống Hải Phòng rồi lên tàu thủy Porthos để đến cảng Sài Gòn. Sau đó, ông đi xe kéo qua cầu Khánh Hội và bắt đầu khám phá Sài Gòn qua những cung đường/địa danh: Catinat, Charner, nhà hát Tây, nhà dây thép, phủ Toàn quyền…
| Phạm Quỳnh (1892-1945) là nhà báo lớn của Việt Nam đầu thế kỷ XX. Ông từng làm việc tại Viện Viễn Đông Bác cổ, làm chủ bút Nam Phong tạp chí, giảng sư tại trường Cao Đẳng Hà Nội… |
Chuyến đi này cho Phạm Quỳnh có cơ hội gặp gỡ các bậc danh sĩ, trí thức Sài thành: các nhà báo Bùi Quang Chiêu, Nguyễn Phú Khai, Lê Quang Liêm, Nguyễn Văn Cư, cha con ông Diệp Văn Cương và Diệp Văn Kỳ…
Ông cũng đi khắp Lục tỉnh, quan sát và ghi chép với những nhận định sâu sắc và uyên bác về vùng đất này. Toàn bộ hành trình đã ở lại trong những trang viết du ký Một tháng ở Nam Kỳ (đăng trên 3 số báo vào cuối năm 1918 và đầu năm 1919).
 |
| Bìa của cuốn sách dùng họa đồ toàn cảnh Sài Gòn năm 1898 do Gaston Pusch vẽ. Ảnh: Omega Plus Books |
Năm ấy Phạm Quỳnh 26 tuổi, nắm giữ các chức vụ nơi đất Bắc: Ngự tiền văn phòng, Thượng thư bộ Học. Ông viết Một tháng ở Nam kỳ kể lại chuyến đi cũng nhằm mục đích “đem lời thành thực mà giãi bày bàn bạc cùng quốc dân.
“Nếu hết thảy các nhà báo ai cũng hiểu cái nghĩa vụ của nghề làm báo thì còn nghề gì đẹp bằng, hay bằng, cao thượng bằng, đủ khiến cho người ta tận tụy một đời mà theo đuổi cho cùng? Một lời công luận của ta có thể làm cho người ta bỏ đường tà mà theo đường chánh, hay là bỏ đường chánh mà theo đường tà được" - trích trang viết của Phạm Quỳnh dành cho nghề báo đầu thế kỷ XX. |
Qua những ghi chép của người xưa, bạn đọc hôm nay có thể nhìn thấy được bức tranh toàn cảnh về lịch sử, văn hóa, kinh tế, chính trị, xã hội của Nam kỳ Lục tỉnh trong những thập niên đầu thế kỷ 20. Bên cạnh đó còn là những phác họa chân dung về những danh sĩ/trí thức của làng báo Sài Gòn lúc bấy giờ.
Sách do tác giả Nguyễn Quang Diệu khảo chú và giới thiệu, Omega Plus Books ấn hành.
Hàn Giang
| Chia sẻ bài viết: |
Kỳ cuối: “Muốn kể chuyện Việt Nam ra thế giới, phải thay đổi cách nhìn về di sản”
Kỳ 1: Kể câu chuyện di sản bằng công nghệ số
Đừng để trẻ “lạc lối” trong mùa hè
Bảo vật quốc gia - ngai vàng triều Nguyễn bị bẻ gãy và lời cảnh báo về công tác bảo vệ di sản
Không gian nghệ thuật truyền thống: Bản sắc của đô thị hiện đại
Triển lãm chuyên đề “Đoàn Văn công giải phóng R - Một dấu ấn lịch sử” tại Bảo tàng Hồ Chí Minh - chi nhánh TPHCM.
Sở Văn hóa và Thể thao TPHCM ra mắt sách “Đoàn Văn công Giải phóng R – Một dấu ấn lịch sử”.
Cuốn "Phù thủy tranh giả mạo" không chỉ là câu chuyện lừa đảo chấn động thế kỷ XX, mà còn là hành trình bóc tách giá trị thật sự của nghệ thuật.
Di sản không chỉ để gìn giữ mà còn cần được “kích hoạt” để trở thành nguồn lực mềm nâng tầm hình ảnh quốc gia.
Hoạ sĩ Tiểu Tân khắc hoạ nhiều khoảnh khắc ý nghĩa trong chuyến đi Trường Sa lên những tác phẩm tranh lụa mềm mại.
Từ dòng Hương Giang, những mảnh gốm xưa từng bị vùi sâu trong lòng sông, nay được nâng niu đặt vào không gian trầm mặc của Bảo tàng gốm cổ Sông Hương.
Làng quê Nam bộ, miền nắng gió Ninh Thuận, vịnh Hạ Long Quảng Ninh…đã cùng đi vào những trang viết của các nhà văn viết cho trẻ thơ.
Gần đây, những vụ tai nạn giao thông thương tâm liên tiếp xảy ra khiến cộng đồng vừa đau, vừa giận.
Nghệ sĩ Bình Tinh dành 8 suất diễn vở "Công chúa mũi to và vương quốc Meo Meo" mời trẻ em mồ côi, khuyết tật đến xem.
Nhà hát Giao hưởng Nhạc Vũ Kịch TPHCM giới thiệu các kiệt tác âm nhạc của Schubert và Puccini tại Nhà hát TPHCM (quận 1) vào tối 8/6.
4 ngày 3 đêm “sống cùng lịch sử” cũng là quãng thời gian để các văn nghệ sĩ được thắp lên ngọn lửa sáng tạo, niềm cảm hứng làm nghề.
Truyện tranh dã sử chưa phải là dòng chảy mạnh mẽ, cũng hiếm có cơ hội “tranh tài” tại các giải thưởng sách trong nước.
Chiều 1/6, tại Đường Sách TPHCM, hoa hậu Môi trường thế giới Nguyễn Thanh Hà trao giải cuộc thi vẽ vì môi trường “Thành phố xanh - Đẹp như trong tranh”.
Giữa đô thị hiện đại, tìm một sân chơi đúng nghĩa - nơi trẻ được chạy nhảy, khám phá, nghe kể chuyện là không dễ.
Dù không rộn ràng như Tết Nguyên đán hay Tết Trung thu, nhưng Tết Đoan Ngọ (mùng 5 tháng 5 AL) vẫn gắn bó với đời sống người Việt.
Hành trình về nguồn “Theo dấu chân cuộc tổng tiến công và nổi dậy mùa xuân năm 1975” của hơn 100 văn nghệ sĩ TPHCM khép lại…
Chuyên đề “Gốm Nam Bộ - Dấu ấn trăm năm” (do Thư viện số Nguyễn An Ninh tổ chức, diễn ra từ ngày 24 - 31/5)...
Liên tiếp những vụ tai nạn thương tâm xảy ra trong nội ô TPHCM thời gian qua một lần nữa khiến người dân không khỏi bàng hoàng.
