Sốt xuất huyết tăng cao, nhiều ca nặng

Nhiều trẻ sốc sốt xuất huyết nặng

Theo ghi nhận của Hệ thống giám sát bệnh truyền nhiễm TPHCM, từ cuối tháng 5 đến giữa tháng 6/2025, thành phố ghi nhận 766 trường hợp mắc sốt xuất huyết (SXH) nhập viện điều trị. Trong đó, 324 trường hợp tại TPHCM, còn lại đến từ các địa phương khác, với 291 ca nặng.

Trẻ sốc sốt xuất huyết đang được điều trị tại Bệnh viện Nhi Đồng 2

Mẹ của bé L.N.T.H. - 6 tuổi, ở tỉnh Bình Dương, đang điều trị ở Khoa Hồi sức tích cực nhiễm, Bệnh viện Nhi Đồng 2 - cho biết cách nhập viện vài ngày, bé H. bị nóng sốt, chị nghĩ là sốt thông thường nên mua thuốc hạ sốt cho bé uống. Sau đó, bé bắt đầu ói ra máu.

Gia đình đưa đến bệnh viện mới biết bé bị SXH nặng, mạch đập nhanh, tụt huyết áp, suy hô hấp. Các bác sĩ lập tức hồi sức tích cực, hỗ trợ hô hấp, bù dịch chống sốc, truyền bù máu cho bé. May mắn, bé dần bớt sốt, qua cơn nguy kịch.

Tương tự, bé P.B.T. - 12 tuổi, ở tỉnh Đồng Nai - được bác sĩ tuyến dưới chẩn đoán SXH và dặn gia đình theo dõi diễn tiến bệnh. Đến ngày thứ ba, bé ói liên tục, đau bụng nhiều. Người nhà vội đưa bé đến Bệnh viện Nhi Đồng 2 cấp cứu. Đến nơi, bé đã rơi vào sốc SXH nặng; men gan tăng cao, tổn thương gan nặng, suy hô hấp… Bác sĩ phải chọc dẫn lưu dịch, giải áp ổ bụng, điều trị bảo tồn gan, cho bé thở máy.

Hiện, tình trạng bé đã ổn định, chức năng gan trở về bình thường và đã xuất viện. Người nhà cho biết, năm ngoái bé cũng bị SXH nhưng vài ngày là khỏi, nên gia đình mua thuốc theo toa cũ cho bé uống. Không ngờ lần này, bé bị nặng như vậy.

Tại Bệnh viện Nhi Đồng 2, tính riêng tháng 5/2025, đã có gần 300 bệnh nhi mắc SXH được đưa đến khám, điều trị, tăng gấp 2,5 lần so với năm trước, số ca nặng cũng tăng.

Bác sĩ chuyên khoa 2 Đỗ Châu Việt - Trưởng khoa Hồi sức tích cực nhiễm, Bệnh viện Nhi Đồng 2 - cho biết, mọi lứa tuổi đều có thể mắc SXH, nhưng thường gặp ở nhóm trẻ từ 5-10 tuổi. Năm nay, bệnh chưa có gì khác biệt so với các năm trước. Tuy nhiên, đa số trường hợp bệnh nhi nặng thường từ sự chủ quan của người lớn.

“Có thể SXH là bệnh quen thuộc nên không ít phụ huynh chủ quan, nghĩ bệnh chỉ lướt qua. Nhiều cha mẹ chỉ mua thuốc cho con uống, ít khi theo dõi triệu chứng tăng nặng, nên năm nào cũng có ca SXH nặng được chuyển đến bệnh viện” - bác sĩ Đỗ Châu Việt cho biết. Khi trẻ nhập viện trong tình trạng sốc SXH kéo dài, sốc nặng, tổn thương nhiều cơ quan thì việc điều trị sẽ khó khăn và kéo dài. Khi hết bệnh, tùy theo tổn thương do sốc gây ra, trẻ có thể bị di chứng.

Bệnh truyền nhiễm diễn biến trái chiều

Theo bác sĩ Đỗ Châu Việt, khi trẻ sốt cao đột ngột từ 39 độ C trở lên, người chăm sóc nên quan sát kỹ. Cha mẹ cần đưa con đi khám ngay nếu trẻ bị các triệu chứng như: nhức đầu, chán ăn, buồn nôn, da có các chấm đỏ. Nặng hơn, bé sốt cao không hạ, vật vã, lừ đừ, li bì, đau bụng nhiều, ói, chảy máu chân răng, mũi, tiểu máu, tiểu ít, trẻ gái xuất huyết âm đạo…

Để lâu, nguy cơ biến chứng sốc, suy gan, suy đa tạng rất nguy hiểm. Đặc biệt với trẻ có bệnh nền, thừa cân, béo phì, trẻ nhũ nhi, nếu không được khám và điều trị, nguy cơ tử vong rất cao. Cha mẹ tuyệt đối không tự ý mua thuốc, dùng phương pháp dân gian hay truyền nước biển cho bé, mà phải đưa trẻ đến bệnh viện ngay.

Trong quá trình theo dõi trẻ tại nhà, khi thấy xuất hiện dấu hiệu nặng thì ngay lập tức đưa trẻ đến cơ sở y tế gần nhất. Cha mẹ không nên di chuyển trẻ đi xa vì khả năng sẽ làm mất “thời điểm vàng” điều trị.

Theo phó giáo sư, tiến sĩ Phạm Duy Quang - Trưởng phòng Kế hoạch tổng hợp, Viện Pasteur TPHCM - trong 6 tháng đầu năm, tình hình dịch bệnh truyền nhiễm tại Việt Nam có diễn biến trái chiều. Nếu bệnh sởi đang giảm mạnh nhờ hiệu quả tiêm chủng, thì SXH, tay chân miệng đang có xu hướng tăng so với cùng kỳ năm 2024.

Các tỉnh phía Nam có thời tiết nóng ẩm, mưa nhiều, thuận lợi cho muỗi truyền bệnh phát triển. Hiện tại, SXH đang bước vào “mùa cao điểm”, lại có xu hướng diễn biến phức tạp. Vì vậy, các địa phương cần tăng cường biện pháp phòng chống, đặc biệt là diệt lăng quăng tại hộ gia đình, khu dân cư.

Song song đó, các cơ sở y tế phải nâng cao năng lực điều trị tại tuyến huyện và tỉnh. Nếu không kiểm soát tốt, số ca nặng và không qua khỏi có thể tăng trong những tháng tới. Các địa phương cũng cần chuẩn bị đầy đủ vật tư, hóa chất, nhân sự, đảm bảo hệ thống giám sát dịch hoạt động hiệu quả.

Tại TPHCM, ngay từ đầu năm 2025, Sở Y tế đã ban hành kế hoạch phòng, chống bệnh SXH. Chỉ đạo các cơ sở khám chữa bệnh củng cố quy trình tiếp nhận, sàng lọc điều trị ngoại trú, nội trú, phân tuyến điều trị đối với từng ca bệnh; đảm bảo việc cung ứng đầy đủ các trang thiết bị y tế, thuốc, dịch truyền, dung dịch cao phân tử, máu và các chế phẩm của máu...

Phạm An