Máy nướng bánh mì, máy sấy tóc phát tán hàng ngàn tỉ hạt bụi độc hại mỗi phút

Những vật dụng phổ biến như máy nướng bánh mì, nồi chiên không dầu, máy sấy tóc có thể là nguồn gây ô nhiễm không khí cho căn nhà - Ảnh: Getty Images

Nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí khoa học Journal of Hazardous Materials gióng lên hồi chuông cảnh báo về chất lượng không khí trong nhà.

Các nhà nghiên cứu từ Đại học Quốc gia Pusan (Hàn Quốc) phát hiện ra rằng nhiều thiết bị điện phổ biến thải ra một lượng khổng lồ các hạt bụi siêu mịn (UFP) và kim loại nặng độc hại trong quá trình vận hành.

"Kẻ thù giấu mặt" trong căn bếp

Để thực hiện nghiên cứu, nhóm chuyên gia đã thiết lập một buồng thí nghiệm đặc biệt nhằm đo lường lượng khí thải từ các thiết bị gia dụng. Kết quả cho thấy hầu hết các thiết bị được kiểm tra đều phát thải lượng lớn UFP.

Trong số đó, "thủ phạm" tồi tệ nhất chính là máy nướng bánh mì dạng bật. Ngay cả khi không có bánh mì bên trong, thiết bị này vẫn phát tán khoảng 1,73 nghìn tỷ hạt bụi siêu mịn mỗi phút. Các thiết bị khác như nồi chiên không dầu và máy sấy tóc cũng ghi nhận mức phát thải rất cao.

Điều đáng lo ngại là các hạt UFP này có kích thước nhỏ hơn 100 nanomet. Theo mô phỏng của nhóm nghiên cứu, kích thước này quá nhỏ để hệ thống lọc tự nhiên trong mũi người có thể ngăn chặn. Do đó, chúng dễ dàng xâm nhập sâu vào phổi, đi vào hệ hô hấp và tích tụ trong cơ thể.

Mối nguy hại từ kim loại nặng và rủi ro cho trẻ nhỏ

Không chỉ dừng lại ở bụi siêu mịn, các nhà khoa học còn tìm thấy dấu vết của các kim loại nặng như đồng, sắt, nhôm, bạc và titan trong các hạt khí thải. Nguyên nhân được xác định là do các cuộn dây gia nhiệt và động cơ điện một chiều (DC) trong thiết bị bị mài mòn và phát tán ra ngoài khi hoạt động.

Ông Changhyuk Kim, kỹ sư môi trường tại Đại học Quốc gia Pusan, cảnh báo: "Các kim loại nặng đi kèm này làm tăng nguy cơ gây độc tế bào và viêm nhiễm khi xâm nhập vào cơ thể con người".

Đặc biệt, trẻ em là đối tượng dễ bị tổn thương nhất. Với đường thở nhỏ hơn và hệ hô hấp chưa hoàn thiện, trẻ có nguy cơ cao bị các hạt độc hại này bám lại trong phổi.

Mặc dù nghiên cứu này chưa đo lường trực tiếp tác động sức khỏe lâm sàng, nhưng nhiều nghiên cứu trước đây đã liên kết UFP với các bệnh lý nghiêm trọng như hen suyễn, tim mạch, cao huyết áp, tiểu đường và thậm chí là ung thư.

Lời khuyên cho người tiêu dùng

Trong bối cảnh biến đổi khí hậu và các vấn đề sức khỏe cộng đồng khiến chúng ta dành nhiều thời gian trong nhà hơn bao giờ hết, việc kiểm soát chất lượng không khí là vô cùng cấp thiết.

Một phát hiện tích cực từ nghiên cứu cho thấy công nghệ có thể là chìa khóa giải quyết vấn đề, khi các loại máy sấy tóc sử dụng động cơ không chổi than (brushless) phát thải ít hơn từ 10 đến 100 lần so với các loại máy dùng động cơ kiểu cũ.

Các chuyên gia khuyến nghị nhà sản xuất cần cải tiến thiết kế và áp dụng các quy định chặt chẽ hơn về khí thải đối với đồ gia dụng.

Đối với người tiêu dùng, việc hiểu rõ nguồn gốc gây ô nhiễm sẽ giúp các bà nội trợ chủ động hơn trong các biện pháp phòng ngừa.

Cụ thể, gia đình nên ưu tiên chọn mua các thiết bị sử dụng công nghệ động cơ không chổi than để giảm thiểu lượng khí thải; cần đảm bảo không gian bếp và nhà ở luôn thông thoáng khi sử dụng các thiết bị sinh nhiệt, đồng thời hạn chế tối đa việc để trẻ nhỏ tiếp xúc gần khu vực máy nướng bánh mì hay nồi chiên không dầu đang hoạt động.

Ông Changhyuk Kim nhấn mạnh: "Về lâu dài, việc giảm phát thải UFP từ các thiết bị hàng ngày sẽ góp phần tạo nên môi trường trong nhà lành mạnh hơn, giảm thiểu rủi ro bệnh mạn tính, đặc biệt là cho trẻ nhỏ".

Linh La (theo Science Alert)