Gen Z có thể thay đổi thế giới, nhưng trước tiên hãy bảo vệ chính mình

Theo dõi diễn đàn Gen Z, đọc suy nghĩ của các bạn trẻ, tôi vẫn hay tự hỏi: nếu chọn điều tâm huyết nhất để nói với các con thuộc Gen Z của mình, tôi sẽ muốn nói gì nhất? Và có một câu trả lời luôn đến rất nhanh, nhưng để diễn đạt trọn vẹn thì lại khó, vì nó không chỉ là lời dặn, mà là một điều tôi muốn con khắc sâu trong tim.

Gen Z cần học cách tự bảo vệ mình trước khi làm ước mơ những điều lớn lao (Ảnh minh hoạ)

Con sinh ra trong thời đại mà thế giới thay đổi nhanh đến chóng mặt. Một buổi sáng thức dậy, có thể đã có công nghệ mới khiến những điều mình học hôm qua trở nên lỗi thời. Một video TikTok có thể nổi hơn cả một cuốn sách viết trong nhiều năm. Và chỉ một tin đồn trên mạng cũng đủ để ai đó bị “xoá sổ” khỏi cộng đồng.

Chính vì vậy, điều đầu tiên tôi muốn nói với các con là: Con có quyền mơ lớn, nhưng đừng để cuộc sống cuốn con chạy quá nhanh đến mức quên lắng nghe chính mình.

Thế hệ Z như các con giỏi nắm bắt xu hướng, giỏi công nghệ, nhưng đôi khi các con lại dễ bị cuốn vào vòng xoáy của tốc độ. Có những Gen Z làm việc thâu đêm chỉ để kịp deadline, nghĩ rằng đó là “làm hết sức”, nhưng lại quên mất ranh giới mong manh với “làm kiệt sức”. Có những bạn vì một cú sốc tâm lý trên mạng mà rơi vào trầm cảm, chỉ vì quá quan tâm tới ánh nhìn và lời phán xét của người khác.

Tôi nhớ có lần đọc bài về một bạn sinh viên trên các phương tiện truyền thông. Bạn cũng là Gen Z, học xuất sắc, tham gia đủ câu lạc bộ, luôn đứng đầu lớp. Nhưng đến một ngày, bạn ngã quỵ vì kiệt sức. Khi được hỏi, bạn nói: “Em cứ nghĩ mình phải cố gắng hơn tất cả mọi người, để không bị bỏ lại phía sau”. Câu trả lời ấy làm tôi ám ảnh, vì nó cho thấy áp lực của thế hệ này lớn đến mức nào.

Sau bài viết đó, tôi có hỏi con trai khi đó chỉ mới tuổi teen rằng, con có bao giờ bị áp lực vì tự đem mình ra so sánh với ai không? Con trả lời ngay không suy nghĩ: “Có chớ ba. Con cũng muốn học giỏi như bạn A; muốn sau này tốt nghiệp đại học sẽ thành công như chị B, chú C…”

Vậy nên, điều thứ hai tôi muốn con nhớ là: Thành công không phải là chạy nhanh hơn người khác, mà là đi được xa và không đánh mất chính mình trên hành trình đó.

Con có thể chậm lại để suy nghĩ kỹ trước khi quyết định. Con có thể từ chối một cơ hội nếu nó khiến con phải trả giá quá đắt bằng sức khỏe, nhân phẩm hay sự bình yên. Và hãy tin rằng, khi con sống đúng với giá trị của mình, cơ hội phù hợp sẽ đến.

Điều thứ ba, và cũng là điều quan trọng nhất: Hãy luôn giữ sự tử tế, lòng biết ơn và khả năng yêu thương.

Con sẽ gặp nhiều người, có người tốt, người xấu, người chỉ ghé ngang đời con một chút. Nhưng tất cả đều sẽ để lại bài học. Thế giới này đôi khi khắc nghiệt, nhưng chính cách con đối xử với người khác sẽ tạo nên “bản đồ” của riêng con, để mỗi khi lạc đường, con vẫn biết mình thuộc về đâu.

Nếu con gặp khó khăn, hãy nhớ tìm đến gia đình, bạn bè thân thiết mà con có thể tin cậy. Tìm kiếm sự giúp đỡ không phải là yếu đuối, mà là biết dựa vào điểm tựa để đứng dậy mạnh mẽ hơn. Và nếu một ngày con thấy mình đứng trước ngã rẽ, không biết đi hướng nào, hãy tự hỏi: “Hướng nào khiến mình hạnh phúc lâu dài, chứ không chỉ hạnh phúc ngay lúc này?”

Gen Z như con có thể sẽ thay đổi thế giới theo cách chưa ai nghĩ tới. Nhưng trước khi làm điều đó, hãy học cách bảo vệ chính mình. Vì thế giới sẽ chẳng còn ý nghĩa nếu con đánh mất bản thân trong hành trình đi tìm chỗ đứng.

Hồ Đắc Bình (Quảng Ngãi)