Dự kiến chi 170 ngàn tỉ cho cán bộ thôi việc, nghỉ hưu trước tuổi do tinh giản bộ máy

Phó thủ tướng Hồ Đức Phớc - Ảnh: Media Quốc hội

Dự thảo quy định giảm 2% thuế suất thuế giá trị gia tăng, áp dụng đối với các nhóm hàng hóa, dịch vụ đang áp dụng mức thuế suất 10% (còn 8%), trừ một số nhóm hàng hóa, dịch vụ gồm: viễn thông, hoạt động tài chính, ngân hàng, chứng khoán, bảo hiểm, kinh doanh bất động sản, sản phẩm kim loại, sản phẩm khai khoáng (trừ than), sản phẩm hàng hóa và dịch vụ chịu thuế tiêu thụ đặc biệt (trừ xăng).

Thời gian áp dụng từ 1/7/2025 – 31/12/2026.

Trình bày dự thảo, Thứ trưởng Bộ Tài chính Cao Anh Tuấn cho biết, đề xuất trên nhằm thể chế hóa mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội năm 2025 với mục tiêu tăng trưởng đạt 8% trở lên, góp phần tạo nền tảng vững chắc để đạt tốc độ tăng trưởng hai con số trong giai đoạn 2026 – 2030.

Chính sách này cũng đã được áp dụng trong giai đoạn từ năm 2022 đến 6 tháng đầu năm 2025. Qua đó, giải pháp giảm thuế giá trị gia tăng cùng với các giải pháp hỗ trợ về thuế, phí, lệ phí khác đang tạo điều kiện rất lớn giúp doanh nghiệp giảm được chi phí sản xuất, tăng lợi nhuận, tăng khả năng kích cầu.

Bên cạnh những kết quả đạt được, nền kinh tế nước ta còn những hạn chế, bất cập. Đặc biệt là việc Hoa Kỳ công bố áp thuế đối ứng với các nước, trong đó có Việt Nam.

Do đó, Thứ trưởng Cao Anh Tuấn nhấn mạnh: tổng cầu tiêu dùng trong nước được xem là một động lực quan trọng để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Chính sách này được kỳ vọng góp phần tạo động lực thúc đẩy, phát triển cho nền kinh tế, hỗ trợ người dân, doanh nghiệp, thúc đẩy hoạt động sản xuất kinh doanh, du lịch, tiêu dùng trong nước trong năm 2025 và năm 2026.

Dự kiến số giảm thu Ngân sách Nhà nước trong 6 tháng cuối năm 2025 và cả năm 2026 khoảng 121,74 ngàn tỉ đồng.

Thẩm tra dự án, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính và Kinh tế Phan Văn Mãi cho hay, đa số ý kiến trong thường trực Ủy ban nhất trí với sự cần thiết ban hành chính sách. Một số ý kiến cho rằng, việc tiếp tục đề xuất ban hành chính sách là chưa thật sự phù hợp và khó đạt được mục tiêu đặt ra về kích cầu tiêu dùngvì khả năng kích cầu của chính sách đã bão hoà qua một thời gian dài thực hiện.

Có ý kiến cho rằng, việc liên tục gia hạn và kéo dài việc thực hiện chính sách tạo tiền lệ không tốt, khiến chính sách thuế trở nên thiếu tính ổn định và không nhất quán. Đặc biệt là trong bối cảnh Luật Thuế Giá trị gia tăng đã được Quốc hội ban hành và có hiệu lực thi hành từ 1/7/2025. Ngoài ra, dư địa tài khóa, dư địa chính sách bị thu hẹp sẽ làm giảm khả năng ứng phó khi có khủng hoảng kinh tế nghiêm trọng hơn trong tương lai.

Do đó, Ủy ban Tài chính và Kinh tế đề nghị cân nhắc trong trường hợp cần thiết, chỉ kéo dài thời hạn thực hiện chính sách đến hết năm 2025.

Phát biểu tại phiên họp, Phó thủ tướng Hồ Đức Phớc đánh giá, chính sách này giảm thuế cho doanh nghiệp để tạo sự ổn định, phát triển, sức cạnh tranh, đặc biệt trong bối cảnh Mỹ áp thuế cao lên nhiều nước, trong đó có Việt Nam.

Phó thủ tướng thông tin thêm, năm 2025, chi ngân sách sẽ tăng. Riêng trả tiền cho cán bộ thôi việc, nghỉ hưu trước tuổi khi thực hiện tinh giản bộ máy vào khoảng 170 ngàn tỉ. Ngoài ra, khoảng 30 ngàn tỉ sẽ chi để miễn học phí. Sắp tới, những chính sách mới có hiệu lực như bảo hiểm y tế sẽ khiến tăng chi.

“Chính phủ sẽ cân đối, lập dự toán của năm 2026 và nhiệm kỳ sau. Qua đó sẽ báo cáo đầy đủ những dự báo về khả năng chi. Năm nay, ngân sách vẫn chịu đựng được vì phần trả lương cho thôi việc và tinh giản bộ máy đang lấy tích lũy trong quỹ tiền lương”, Phó thủ tướng nói.

Minh Quang