Đổ xô mua thuốc Tamiflu dự trữ: dùng sai cách, bệnh nặng thêm

Theo Bộ Y tế, 3 tháng gần đây, trung bình mỗi tháng có khoảng 8.500 - 11.000 trường hợp viêm đường hô hấp cấp. Tích lũy từ đầu năm 2025, cả nước ghi nhận hơn 132.000 trường hợp mắc cúm mùa, trong đó có 3 trường hợp tử vong. Các chủng vi rút cúm lưu hành chủ yếu tại Việt Nam hiện nay là cúm A (H1N1), A/H3N2 và cúm B.

Săn lùng thuốc Tamiflu

Lo ngại bệnh, và nghe theo quảng cáo thổi phồng công dụng của thuốc Tamiflu (một loại thuốc kháng sinh dùng trong điều trị cúm), nhiều người tìm mua thuốc dự trữ.

Sáng 21/11, chị Nguyễn Ngọc Thương (39 tuổi, ở Phường Vườn Lài, TPHCM) ghé vào một tiệm thuốc tây trên đường Cách Mạng Tháng Tám hỏi mua thuốc hạ sốt, nhức đầu và thuốc Tamiflu. Nhân viên cho biết chỉ còn 2 loại, Tamiflu tạm thời hết hàng.

Chị cho biết: “Tôi đi 2, 3 tiệm thuốc rồi, tiệm nào cũng hết. Tôi có 2 con nhỏ và cha mẹ chồng cũng lớn tuổi, không có thuốc để sẵn, tôi lo quá”.

Săn lùng không được thuốc, nhiều người lên các hội nhóm trên mạng xã hội để tìm mua - Ảnh chụp màn hình

Theo chị Thương, mấy ngày trước con trai lớn 8 tuổi của chị bị nóng sốt, sổ mũi. Sau khi uống thuốc, bé đã đỡ bệnh hơn, nhưng chị vẫn lo con bị cúm A nên lên mạng tìm hiểu, và quyết định tìm mua Tamiflu về cho uống dự phòng.

Nhân viên nhà thuốc cho biết, do thời tiết chuyển mùa, nhiều người bị cảm lạnh, ho, sổ mũi đến mua thuốc dạng phân liều, trong đó cũng có người hỏi mua Paracetamol, Efferalgan, Panadol, Tamiflu… dự trữ. Do Tamiflu là thuốc kháng sinh, thuộc nhóm thuốc kê đơn nên chị chỉ bán khi có toa của bác sĩ.

Trên mạng xã hội, Tamiflu được rao bán tràn lan dưới dạng hàng xách tay từ Nga, Pháp về, giá dao động khoảng 600.000 - 750.000 đồng/vỉ. Sở dĩ thuốc này được săn lùng dữ dội bởi các trang mạng đang thổi phồng công dụng, ví Tamiflu như thần dược điều trị cúm. Có tài khoản khẳng định thuốc này không phải kháng sinh, nên có thể uống dự phòng trước nếu có nguy cơ mắc bệnh.

Liên hệ tài khoản bán thuốc, người bán cho rằng tuần trước nhờ người quen ở Mỹ gửi về được một ít, đã chia cho bạn bè. “Hiện tại, em chỉ còn vài trăm vỉ, mỗi vỉ 650.000 đồng, còn bán lẻ thì 76.000 đồng/viên, người mua trả luôn tiền vận chuyển. Em không gặp trực tiếp” - người bán nói.

Tài khoản cho rằng Tamiflu không phải thuốc kháng sinh - Ảnh chụp màn hình

Khi bị cho là giá quá đắt, người này khẳng định: “Cúm A, B phải thuốc này mới trị được thôi, mấy trăm ngàn đổi lại an toàn cho cả nhà là quá lời rồi. Hiện nay, người ta muốn mua còn không có, chị chần chừ ngày mai thì hết hàng rồi”.

Các tài khoản mạng xã hội cũng thi nhau rao bán que test cúm 3 trong 1, có thể xét nghiệm cùng lúc các loại cúm mùa. Có nơi ra điều kiện phải mua test mới bán Tamiflu kèm, người mua vẫn chấp nhận để có thuốc.

Tùy tiện uống Tamiflu rất dễ kháng thuốc

Theo bác sĩ Trương Hữu Khanh - nguyên Trưởng khoa Nhiễm - Thần kinh, Bệnh viện Nhi Đồng 1 (TPHCM) - Tamiflu là thuốc kháng sinh được dùng trong điều trị cúm, nhưng không có tác dụng uống dự phòng.

“Nếu không phải bị vi rút cúm tấn công, sử dụng Tamiflu sẽ không có tác dụng, chỉ tốn tiền và gây hại cho cơ thể” - bác sĩ Khanh nói.

Tamiflu có tác dụng phụ luôn được nhấn mạnh là ảnh hưởng tâm thần, thậm chí có người nảy sinh ý định tự sát. Do đó, nếu không thực sự cần thiết thì không nên uống.

Các bác sĩ cho biết chỉ sử dụng Tamiflu khi dương tính với cúm A, B và phải có chỉ định của bác sĩ - Ảnh minh họa: V.D.

Trong trường hợp bệnh nhân mắc cúm, Tamiflu cũng chỉ phù hợp khi uống đúng liều lượng và trong 48 giờ đầu. Lạm dụng thuốc kháng vi rút, người bệnh rất dễ bị kháng thuốc, sau này sẽ rất khó khăn trong chữa trị, nhất là trong bối cảnh bệnh cúm xảy ra rất thường xuyên trên thế giới.

Bác sĩ Trần Nguyên Khôi - Phó trưởng khoa Khám bệnh, Bệnh viện Nhi Đồng 2 - cũng nhấn mạnh Tamiflu là thuốc kháng sinh nên phải được chỉ định bởi bác sĩ chuyên khoa khi người bệnh có xét nghiệm dương tính với cúm A, B. Mặc dù thuốc không loại bỏ hoàn toàn các triệu chứng cúm, nhưng có thể giúp giảm mức độ nghiêm trọng, rút ngắn thời gian mắc bệnh và hạn chế biến chứng.

Tamiflu không phải thần dược nên cha mẹ thấy con hắt hơi, sổ mũi, nóng sốt liền cho con uống sẽ rất nguy hiểm, không chỉ gây nguy cơ kháng thuốc, khiến vi rút cúm biến đổi và kháng lại tác dụng điều trị trong tương lai, mà còn làm mất đi “cửa sổ vàng” để xử trí đúng phác đồ.

Ngoài ra, dùng sai liều, sai chỉ định, thuốc có thể gây rối loạn thần kinh, ảo giác, co giật hoặc tổn thương gan, thận.

Người bệnh, đặc biệt là phụ huynh có con nhỏ dưới 5 tuổi tuyệt đối không tự ý sử dụng thuốc. Khi trẻ có biểu hiện bệnh về hô hấp, cha mẹ cần đưa con đến cơ sở y tế để được bác sĩ khám, chẩn đoán và hướng dẫn chăm sóc, cũng như tư vấn các triệu chứng tăng nặng nhằm kịp thời đưa trẻ đến bệnh viện.

Phạm An