Dẹp hàng giả - cơ hội cho nhà sản xuất trong nước

Cơ hội để cạnh tranh công bằng

Ông Lâm Phong - chủ một đại lý kinh doanh ở huyện Hóc Môn, TPHCM - cho biết, từ khi lực lượng quản lý thị trường tăng cường kiểm tra nguồn gốc hàng hóa và việc tuân thủ chính sách thuế mới, ông đã chuyển sang nhập sản phẩm có chứng từ rõ ràng từ những công ty có thương hiệu thay vì nhập hàng giá rẻ, không rõ nguồn gốc.

Sự thay đổi này có thể gây xáo trộn cho các hộ kinh doanh như ông Lâm Phong nhưng lại mở ra cơ hội mới cho các doanh nghiệp (DN) sản xuất trong nước. Chẳng hạn, DN ngành mía đường lâu nay làm ăn bết bát là do bị đường “trôi nổi” nhập lậu giá rẻ chiếm hết thị phần, nay có thể đàng hoàng bán sản phẩm đúng giá mà không sợ bị tồn kho.

Ông Nguyễn Văn Lộc - Chủ tịch Hiệp hội Mía đường Việt Nam (VSSA) - cho biết, tính đến hết tháng 5/2025, toàn ngành đã ép được trên 12,6 triệu tấn mía, sản xuất ra trên 1,2 triệu tấn đường các loại. Do tiêu thụ chậm, lượng đường tồn kho ở các nhà máy vượt 70% sản lượng niên vụ mới, nhiều DN buộc phải bán dưới giá thành để có tiền trả cho nông dân, nhưng vẫn không tiêu thụ được. Trong khi đó, đường nhập lậu giá rẻ lại tràn ngập các chợ truyền thống, siêu thị nhỏ, sàn thương mại điện tử. Theo ông, nếu sự quyết liệt chống hàng lậu, hàng giả được duy trì, nhà sản xuất đường trong nước sẽ có được thị phần đáng có.

Hàng gian, hàng giả được loại bỏ sẽ tạo cơ hội tốt cho sản xuất phát triển - ẢNnh: Mai Ca (ảnh chụp tại Công ty Vissan)

Ông Vương Ngọc Dũng - Giám đốc tiếp thị và phát triển thị trường, Công ty cổ phần Mỹ phẩm Sài Gòn (SCC) - nhận định, việc quản lý chặt chẽ hóa đơn, nguồn gốc sản phẩm, quyết liệt truy quét hàng giả, hàng lậu tạo ra bước ngoặt lớn cho DN sản xuất nội địa bởi khi thị trường được làm sạch, hàng nội chính hãng sẽ có “đất” để phát triển, không còn phải cạnh tranh kiểu bất bình đẳng với hàng trôi nổi giá rẻ như lâu nay. Mỹ phẩm là một trong những lĩnh vực chịu ảnh hưởng nặng nề của nạn sản xuất hàng giả, hàng kém chất lượng. Trong đó, dầu gội đầu và nước hoa là 2 nhóm sản phẩm thường xuyên bị các mặt hàng trôi nổi giá rẻ chiếm thị phần.

Ông nói: “Chai dầu gội Fresh 650 gram là sản phẩm chủ lực của chúng tôi, có giá niêm yết trên thị trường là 130.000 đồng/chai, khi khuyến mãi mạnh thì giá còn 103.550 đồng/chai nhưng dầu gội không rõ xuất xứ được bán ở tiệm tạp hóa hay trên các sàn thương mại điện tử chỉ có giá vài chục ngàn đồng/chai. Khi dùng những sản phẩm không rõ nguồn gốc này, nếu người tiêu dùng bị các vấn đề về da đầu, sức khỏe thì không ai chịu trách nhiệm. Chúng tôi không thể bán sản phẩm đạt chuẩn với giá rẻ như hàng trôi nổi. Do vậy, thị trường minh bạch là yêu cầu sống còn đối với DN nội chân chính”.

Doanh nhiệp nội đủ sức đáp ứng yêu cầu của thị trường

Luật gia Phan Thị Việt Thu - Chủ tịch Hội Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng TPHCM - nhận định, tình trạng hàng giả, hàng nhái tràn lan đã tồn tại quá lâu, gây bức xúc lớn trong dư luận. Chủ trương chống hàng giả đã được đề ra từ hàng chục năm trước nhưng chỉ gần đây mới thực sự có chuyển biến rõ rệt, nhất là những hoạt động nhằm cắt đứt nguồn cung hàng giả. Bà nói: “Loại bỏ hàng lậu, hàng giả là điều kiện tiên quyết để bảo vệ quyền lợi người dân và tái lập sự công bằng trong kinh doanh”.

Theo bà, việc quyết liệt xử lý hàng lậu, hàng giả là cơ hội vàng để các DN chân chính rà soát và hoàn thiện quy trình sản xuất mà không lo rằng việc đầu tư trở thành công cốc. Ngoài thị trường trong nước, cần triển khai các biện pháp mạnh mẽ để DN và sản phẩm Việt không bị đào thải khỏi thị trường quốc tế. “Công tác đấu tranh với hàng giả không chỉ là trách nhiệm của cơ quan chức năng mà còn đòi hỏi sự chung tay của toàn xã hội, đặc biệt là các đơn vị trực tiếp quản lý điểm kinh doanh, chẳng hạn như ban quản lý chợ” - bà nói.

Ông Nguyễn Hữu Nam - Phó giám đốc Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) chi nhánh TPHCM - nhận định, việc Chính phủ Mỹ dọa áp thuế cao đối với hàng hóa Việt Nam không chỉ là biện pháp kinh tế mà còn là áp lực buộc Chính phủ Việt Nam tăng cường bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ. Đây là vấn đề cấp thiết khi tình trạng vi phạm sở hữu trí tuệ ở Việt Nam vẫn phổ biến, rõ nhất là tình trạng nhái các thương hiệu quốc tế lớn như adidas, Nike, Puma… Do đó, đây là cơ hội để phía Việt Nam nghiêm túc thực hiện các cam kết quốc tế về sở hữu trí tuệ, cải thiện môi trường kinh doanh trong nước.

Về khả năng đáp ứng nhu cầu của thị trường nội địa khi đã dẹp bỏ hàng giả, hàng lậu, ông Nguyễn Hữu Nam khẳng định, các DN Việt Nam có thể chủ động được nguồn cung. Tuy nhiên, cái khó là sản phẩm của các thương hiệu nội địa cao cấp thường có giá cao hơn nhiều so với hàng giả, khiến người tiêu dùng khó tiếp cận. Do vậy, Chính phủ cần có giải pháp cho vấn đề này, đồng thời người tiêu dùng cũng cần thay đổi nhận thức, chấp nhận phân khúc sản phẩm phù hợp với khả năng tài chính, tránh tâm lý “sính ngoại” hoặc muốn dùng “hàng hiệu giá rẻ” tức hàng nhái nhãn hiệu cao cấp.

Theo ông, giải pháp căn cơ để phát huy năng lực sản xuất của DN Việt là xây dựng thể chế minh bạch, đảm bảo sự công bằng giữa các thành phần kinh tế, bao gồm DN có vốn nước ngoài, DN nhà nước và DN tư nhân. Hiện nay, khu vực tư nhân vẫn gặp nhiều bất lợi do chính sách chưa thực sự bình đẳng. Bên cạnh đó, cần có thêm chính sách để thúc đẩy sự phát triển của ngành công nghiệp phụ trợ, từng bước giảm sự phụ thuộc vào nguyên phụ liệu nhập khẩu.

Mai Ca - Thanh Hoa