Dậy thì và sinh con sớm gắn liền nguy cơ lão hóa và bệnh tật

21/08/2025 - 15:00

PNO - Một nghiên cứu mới cho thấy, thời điểm dậy thì và sinh con có mối liên hệ mật thiết với tốc độ lão hóa và nguy cơ mắc các bệnh mạn tính ở phụ nữ. Phát hiện này mở ra những hướng tiếp cận mới trong chăm sóc sức khỏe toàn diện cho phái đẹp.

Dậy thì sớm tác động đến sức khỏe lâu dài của trẻ em gái. - Ảnh minh họa: Freepik
Dậy thì sớm tác động đến sức khỏe lâu dài của trẻ em gái. Ảnh minh họa: Freepik

Theo công trình nghiên cứu dựa trên dữ liệu từ 200.000 người do các nhà khoa học thuộc Viện Nghiên cứu Lão hóa Buck (Mỹ) thực hiện, những bé gái dậy thì (có kinh nguyệt) trước tuổi 11 hoặc phụ nữ sinh con trước tuổi 21 có nguy cơ mắc các bệnh hiểm nghèo như tiểu đường tuýp 2, suy tim, béo phì cao gấp đôi so với bình thường. Nguy cơ rối loạn chuyển hóa nghiêm trọng cũng tăng gấp 4 lần.

Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng, những phụ nữ dậy thì và sinh con muộn hơn có liên quan đến tuổi thọ cao hơn, tình trạng suy yếu ở tuổi già thấp hơn, quá trình lão hóa biểu sinh chậm lại và giảm đáng kể nguy cơ mắc các bệnh liên quan đến tuổi tác, bao gồm tiểu đường tuýp 2 và Alzheimer.

Tiến sĩ Pankaj Kapahi - tác giả chính của nghiên cứu - cho biết: "Chúng tôi đã xác định được 126 dấu ấn di truyền làm trung gian cho những tác động của việc dậy thì và sinh con sớm đối với quá trình lão hóa. Nhiều dấu ấn trong số này liên quan đến tuổi thọ”.

Nghiên cứu cũng củng cố thêm thuyết tác động đối nghịch (antagonistic pleiotropy) trong sinh học tiến hóa, cho rằng những đặc điểm có lợi cho việc sinh sản sớm lại có thể gây ra những hậu quả tiêu cực về sau.

Tiến sĩ Kapahi chia sẻ: "Nghiên cứu của chúng tôi cung cấp bằng chứng mạnh mẽ cho giả thuyết này ở con người. Các yếu tố di truyền giúp phụ nữ sinh sản sớm hơn, đi kèm với cái giá phải trả đáng kể về sau, bao gồm lão hóa nhanh và bệnh tật".

Báo cáo cũng nhấn mạnh vai trò quan trọng của chỉ số khối cơ thể (BMI) như một yếu tố trung gian trong mối liên hệ này. Các nhà khoa học phát hiện rằng dậy thì sớm và sinh con sớm có thể góp phần làm tăng chỉ số BMI, từ đó làm tăng nguy cơ mắc các bệnh liên quan đến chuyển hóa.

Từ những phát hiện trên, nhóm tác giả tin rằng việc hiểu rõ tác động lâu dài của thời điểm dậy thì và sinh con sẽ giúp phát triển các chiến lược chăm sóc sức khỏe cá nhân hóa, giúp giảm thiểu rủi ro cho phụ nữ. Thay đổi lối sống, sàng lọc bệnh và khuyến nghị chế độ ăn uống phù hợp có thể cải thiện sức khỏe lâu dài.

Ngọc Hạ (theo Science Daily)

 

news_is_not_ads=
TIN MỚI